Tokio Texnologiya İnstitutunun yapon alimləri okeanın dərinliklərində yerləşən qeyri-üzvi nanostrukturlar aşkar ediblər. Bu formasiyalar Yer üzündə həyatın yaranmasına təkan verə biləcək enerji istehsal etməyə qadirdir.
Qaynarinfo xəbər verir ki, tədqiqat "Nature Communications" (NatComms) elmi jurnalında dərc olunub.
Komanda dərin dəniz hidrotermal ventilyasiyalarının yaxınlığında nanostrukturlar aşkar edib. Mütəxəssislər müəyyən ediblər ki, strukturlar öz-özünü təşkil edir və seçici ion kanalları kimi fəaliyyət göstərir, elektrik enerjisi yaradır.
Hidrotermal ventilyatorlar Yerdəki həyatın doğulduğu yer hesab olunur, çünki onlar lazımi şəraiti təmin edir: sabitdir, minerallarla zəngindir və enerji mənbələrini ehtiva edir.
Dəniz suyu okean dibindəki çatlardan Yerin içinə sızdıqda, maqma tərəfindən qızdırılır və səthə qayıdır. Yüksələn mayenin tərkibində həll olunmuş minerallar var. Soyuq dəniz suyuna məruz qaldıqda kimyəvi reaksiyalar mineral ionları sıxışdırır. Bu elementlər bərk çöküntü şəklində dibdə qalır.
Alimlər yeni araşdırmada Sakit okeanın Mariana çökəkliyində Şinkay hidrotermal sahəsindən toplanan nümunələri 5743 metr dərinlikdə araşdırıblar. Əsas obyekt brusitdən (maqnezium hidroksid) ibarət 84 santimetrlik fraqment olduğu ortaya çıxıb. Təhlil göstərir ki, mineral kristalların nanokanal strukturu qeyri-üzvi süxurda enerjinin çevrilməsinə imkan verir.
Komanda nümunələrin cari gərginlik xüsusiyyətlərini qeyd etmək üçün bir elektroddan istifadə edib. Nümunələr yüksək kalium xlorid konsentrasiyasına məruz qaldıqda, keçiricilik nanoməsamələrin səthindəki duz konsentrasiyası ilə mütənasibdir.
Lakin daha aşağı konsentrasiyalarda keçiricilik mütənasib deyil, sabitdir və çöküntü səthinin yerli elektrik yükü ilə müəyyən edilir. Bu yük qapalı ion nəqli neyronlar kimi canlı hüceyrələrdə müşahidə olunan gərginlikli ion kanallarına çox oxşardır.
Mütəxəssislər deyirlər ki, enerjinin qeyri-üzvi materiallara çevrilməsi həm Yerdə, həm də ondan kənarda həyatın mənşəyinə təsir göstərir. Bundan əlavə, oxşar proses elektrik enerjisi istehsal etmək üçün istifadə edilə bilər.
Aydın
