Ermənistanın məhkəmə və hüquq-mühafizə orqanlarının rəhbərləri, eləcə də hökumətin üç üzvünün eyni vaxtda istefaya getməsi bu ölkə daxilində hökumət böhranı olmasına dair iddialara yol açıb. Ermənistan mediasında yayılan bilgilərə görə, istefalar baş nazir Nikol Paşinyanın adıçəkilən qurum və şəxsləri kəskin tənqidə tutmasından sonra gerçəkləşib.
Noyabrın 18-də istefalarla bağlı xahişləri təsdiqləyən Paşinyanın fikrincə, altı ildən çox hakimiyyətdə olduğu bir zaman dilimində məhkəmə və hüquq-mühafizə orqanları ölkədə ədalətin olmaması hissini aradan qaldıra bilməyib. İstefaya gedənlər arasında Ali Məhkəmə Hüquq Şurasının sədri Karen Andreasyanın, İstintaq Komitəsinin başçısı Arqişti Karamyanın, Korrupsiyaya qarşı Mübarizə Komitəsinin rəhbəri Sasun Xaçatryanın, daxili işlər naziri Vaqe Kazaryanın, infrastruktur naziri Qnel Sanosyan ilə Dövlət Gəlirləri Komitəsinin sədri Rustam Badasyanın adları var. Vəzifədə olarkən Paşinyana məhkəmə hakimiyyətinin müstəqilliyini boğmağa kömək etdiyi iddia edilən Ali Məhkəmə Hüquq Şurasının sədri öz müdafiə çıxışında ölkənin məhkəmə sistemini biabırçı böhrandan çıxardığını deyib. Paşinyan sabiq prezident Robert Köçəryan da daxil, keçmiş məmurların məhkəməyə çıxarılmasının ləngidilməsi ilə bağlı Andreasyana kəskin iradını bildirib. Andreasyanın tənqidçilərinin fikrincə, Ali Məhkəmə Hüquq Şurasının sədri və daha iki nazirin vəzifədən uzaqlaşdırılması sözdə müstəqil sayılan məhkəmə orqanının, əslində, hökumətin nəzarətində olmasının daha bir sübutudur. Paşinyanın güvəndiyi şəxslərdən biri - Karamyan istefa qərarını hüquq mühafizə orqanlarının son davranışlarından qaynaqlanan durumu yenidən qiymətləndirməsi ilə əlaqələndirib. Paşinyan hüquq-mühafizə sahəsində elan edilən islahatların gözlənilən nəticələr gətirmədiyini desə də, uşaqlıq dostu Karamyan qurumunun “böyük” uğurlar qazandığını, özünün və tabeliyində olanların “dərin, hərtərəfli” islahatlar mərhələsi keçdiyini söyləyib. Ermənistan mediası sözügedən istefaları baş nazirin azalan reytinqinə bağlayır. Paşinyan, beləcə, 2026-cı il və ya daha erkən keçiriləcək seçkilər öncəsində azalan populyarlığını yüksəltmək istəyir. Baş verənlərlə bağlı “armenianreport” portalı yazır: “Ermənistanın səssiz siyasi meydanı baş nazir Paşinyanın tanınmış tərəfdarları və əlaltılarının bir sıra səs-küylü istefaları ilə sözün əsl mənasında partladı. Bu da öz növbəsində baş verənlərlə bağlı müxtəlif şərhlər və spekulyasiyalar etməyə başlayan müxalifəti ruhlandırıb. Və indiki hakimiyyətin əleyhdarları öz “hesablamaları” ilə nə qədər çox açıqlamalr verdilərsə, onları eşitmək bir o qədər gülməli oldu. Bu da öz növbəsində Paşinyan gedəcəyi təqdirdə rəhbər vəzifələr hədəfləyənlərin primitivliyindən açıq şəkildə xəbər verir. Məsələn, müxalifətin “Ayakve” təşəbbüsünün həmtəsisçisi Avetik Çalabyan “Facebook”da yazıb ki, “bu, Paşinyanın başlatdığı yeni oyundur, onun köməyi ilə aşağı düşən reytinqini xilas etməyə və antimilli mövqeyini ağartmağa çalışır”. Və sonra o, tamamilə incimiş uşağın lağlağına keçib: “Eyni oyuna Paşinyanın yeni, dövlətpərəst və müasir obrazını yaratmaq üçün nəzərdə tutulmuş təraş, ultra qorunan velosiped sürmək və siyasi teatr oyununun bir çox digər komponentləri daxildir”.
Nə deyə bilərik? Bəlkə də ondan başlayaq ki, çətin ki, bu yüksək profilli istefalar Paşinyanın öz reytinqini saxlamaq cəhdləri kimi görünsün. Birincisi, onun reytinqi bütün müxalifətçilərin cəmi reytinqindən xeyli yüksəkdir. Sadəcə insanlar arasına çıxmaq və kameralar və ya səs yazıları olmadan ünsiyyət qurmaq kifayətdir. Bəli, Paşinyandan narazılıq var, amma bu, hakimiyyətin bu cür siyasətindən deyil, lənglikdən irəli gəlir. İstər Ermənistan daxilində islahatlar, istərsə də xarici siyasət sahəsində qüsurlar var. İndiki hakimiyyət Ermənistan vətəndaşlarının həyatını yaxşılaşdırmağa çalışır və heç Köçəryanı demirəm, Sarkisyanın dövründə həyat səviyyəsi ilə müqayisədə bu, həqiqətən də yaxşılaşır. Amma təbii ki, daha çox istərdik. Eyni şey xarici siyasətə də aiddir - Ermənistan sonuncu birləşməyə mümkün qədər yaxınlaşsa da, hələ NATO və Aİ-nin tamhüquqlu üzvü olmayıb. Bununla belə, ümidimizi itirmirik ki, biz tezliklə ümumavropa və Avroatlantik ailənin bir hissəsinə çevriləcəyik.
O ki qaldı Paşinyanın seçkilərə bu cür hazırlaşması ilə bağlı ittihamlara, onlar heç bir tənqidə dözmürlər. İndiki hakimiyyətin mövqeyini nəzərə alsaq, onların növbədənkənar seçki keçirməyə əsasları yoxdur. Və növbəti seçkilər yalnız 2026-cı ildə keçiriləcəyindən indiki istefaların bir növ yeni parlamentin seçilməsi ilə bağlı olduğunu söyləmək axmaqlıqdır. Razılaşın, bir il yarımdan sonra insanlar çox vaxt onları unudacaqlar. Üstəlik, Paşinyan özü də irimiqyaslı istefaların səbəbini artıq açıqlayıb. O, bəzi yüksək rütbəli məmurların vəzifələrindən getmələrini xahiş etdiyini bildirib. Yaxşı, işindən narazı olduğu məmurları işdən azad etmək hökumət başçısının konstitusion hüququdur. “Hayastan” blokundan olan deputat Levon Köçəryanın açıqlamaları daha gülməli görünür. Onun atası və “Hayastan” blokunun rəhbəri uzun müddət diktatura, korrupsiya problemini dərinləşdirib və xalqa qarşı fəaliyyətlə güclü əlaqədə olub və bununla belə, paradoksal olaraq onun partiyası Milli Məclisdə təmsil olunur. Üstəlik, Köçəryan öz partiyası vasitəsilə oğlunu parlamentə sürükləyib. Hansı ki, bildiyimiz kimi, həmin oğlan xüsusi zəkası ilə seçilmir. Bunu onun bir sıra istefalarla bağlı açıqlamaları da göstərdi. “O, xalqımızın haqlı məyusluğunu saqqalı ilə eyni aqibəti yaşayan məmurların üzərinə yıxa biləcəyinə ümid edərək, zədələnmiş reytinqini xilas etməyə çalışır. Kim təyin olunacaq və nə dəyişəcək? Üzlərin dəyişməsindən başqa heç nə gözləmək lazım deyil. Özünü müxalifətçi hesab edənlər: bütün bunları cəmiyyətə mümkün qədər aydın və başa düşülən şəkildə izah edin ki, hökumət başçısı başqa bir azdırmaq və manipulyasiya etmək cəhdində uğur qazanmasın”, – kiçik Köçəryan Teleqram kanalında yazıb. Əlbəttə, Levon Robertoviç elə bir ailədəndir ki, 2018-ci ilə qədər nə problem, nə də imtina bilirdi. Atası 10 il hakimiyyətdə olduğu müddətdə ona Ermənistanı qarət etməyə kömək edən şəxsi hakimiyyət sistemi qurdu, sonra isə öz himayədarı olan Sarkisyanı da prezidentliyə sürüklədi. Hətta üz dəyişikliyi də yox idi. Köçəryan gedəndən, Sərkisyan gələndən sonra Ermənistan və onun xalqı üçün nəsə dəyişdimi? Tamamilə heç nə. Həmin Qarabağdan olan dəstə bizi alçaltmaqda, soymaqda davam edirdi. Ermənistanın bəlkə də ən nifrət edilən ailəsi olan Köçəryan ailəsi üçün burada reytinq haqqında danışmaq olmaz. Robert Köçəryana nə növbədənkənar seçkilərin keçiriləcəyi təqdirdə, nə də 2026-cı ilə planlaşdırılan seçkilərdə heç kim səs verməyəcək - o, heç bir şəraitdə hakimiyyətə qayıda bilməyəcək. Erməni seçici inandırıcı ola bilər, lakin o, sözsüz ki, yaddaş zəifliyindən əziyyət çəkmir. Heç birimiz gücsüz vəziyyətə qayıtmaq istəmirik. Deməli, Paşinyanın kadr qərarları ətrafında yaranan bütün bu müxalifət pandemoniyaları heç nəyə dəyməz. O, baş verənlərin mahiyyətini insanlara düzgün izah etməyə belə zəkasına sahib deyil, dərhal şəxsiyyətlərə və sui-qəsd nəzəriyyələrinə müraciət edir. Bu səbəbdən çoxu oğurluğa, rüşvət almağa adət etmiş qalınbaş müxalifətçilərimizdən heç nə gözləmək lazım deyil”.
Nahid SALAYEV
