Azərbaycanın qürurla ev sahibliyi etdiyi COP29 Konfransı sadəcəiqlim dəyişikliyi mövzusunda deyil, həm də ölkənin beynəlxalqsəviyyədə öz liderlik qabiliyyətini nümayiş etdirmək yolunda tarixibir addım oldu. Bakı dünya siyasətinin qəlbi kimi döyünərək, ənmürəkkəb problemlərin müzakirə olunduğu bir məkana çevrildi. Bukonfrans Azərbaycanın yalnız bir müşahidəçi deyil, qlobalçağırışlara cavab verən bir lider olduğunu bütün dünyaya sübutetdi.
Qlobal problemə qlobal cavab
Son illər dünyanı narahat edən ən vacib problemlərdən biri iqlimdəyişikliyidir. Bu problemə həsr olunmuş tədbirlərin ən mühümü isəhər il keçirilən BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə TərəflərinKonfransı (COP) hesab edilir. COP tədbirləri dünyanın gələcəyi üçünkritik qərarların qəbul edildiyi və siyasi, iqtisadi, ekolojidialoqun mərkəzində duran bir platformadır. 2024-cü ildə Bakıdakeçirilən COP29, Azərbaycanın beynəlxalq diplomatiyada vətəşkilatçılıqda yüksələn ulduzunu bir daha nümayiş etdirdi.
COP29 tədbiri Azərbaycan üçün bir nailiyyət göstəricisi oldu.Tədbirdə 200-dən çox ölkənin nümayəndə heyəti,150-dən çox dövlət və hökumət başçısı, 50mindən artıq iştirakçı iştirak etdi. Bu möhtəşəm iştiraksəviyyəsi Bakını bir dünya səhnəsinə çevirdi. Tədbirə qatılan1000-dən çox beynəlxalq jurnalist Azərbaycanıntəşkilatçılıq qabiliyyətinin və bu tədbirə verdiyi yüksəkəhəmiyyətin birbaşa göstəricisidir.
Azərbaycanın COP29-u uğurla keçirməsi təkcə ölkənintəşkilatçılıq qabiliyyətini nümayiş etdirmədi, eyni zamanda, onuqlobal səviyyədə bir dialoq mərkəzinə çevirdi. "Əl-Cəzirə",BBC, "The Guardian", CNN və "Reuters" kimi dünyanınaparıcı media qurumlarının Bakıdan birbaşa reportajlar hazırlamasıAzərbaycanın beynəlxalq ictimaiyyətin diqqət mərkəzində olduğunubir daha sübut etdi.
Azərbaycan, iqlim böhranı ilə mübarizə aparan ölkələr arasındaunikal bir rol oynayır. Neft və qaz ehtiyatlarına malik olmasınabaxmayaraq, ölkə son illərdə alternativ enerji mənbələrinə keçidisürətləndirir. COP29 zamanı təqdim olunan rəqəmlər və təşəbbüslərbunu bir daha təsdiqlədi:
2024-cü ilin sonuna qədər Azərbaycan enerjiistehsalının 30%-ni bərpa olunan mənbələrdən təmin etməyiplanlaşdırır.
İqlim dəyişiklikləri ilə mübarizə üzrə 5 illik millistrategiya təsdiqləndi.
Xəzər dənizi ətrafında 10 yeni külək elektrikstansiyasının tikintisi planlaşdırılır.
Azərbaycanın bu tədbirdəki çıxışlarında vurğulanan əsas məqamlarqlobal dialoqda diqqət mərkəzinə çevrildi. Prezident İlham Əliyeviniqlim məsələlərində beynəlxalq əməkdaşlığın vacibliyini vurğulayançıxışı, tədbirdə iştirak edən liderlərin böyük marağına səbəboldu.
COP29-un Bakıda keçirilməsi yalnız ekoloji deyil, həm dəgeosiyasi baxımdan mühüm bir hadisədir. Bu tədbir Azərbaycanınqlobal diplomatiyada artan rolunu göstərdi. Əksər ekspertlər hesabedir ki, belə bir tədbirin Bakıda keçirilməsi ölkənin regiondakıtəsirini daha da gücləndirir. Azərbaycan, təkcə Cənubi Qafqazdadeyil, həm də Avropa və Asiyanın enerji təhlükəsizliyində mühüm roloynayan bir ölkə kimi tanınır.
Bundan əlavə, tədbirin təşkilatçılığı zamanı Azərbaycan regionalqarşıdurmaları aradan qaldırmaq üçün də bir dialoq platformasınaçevrildi. Misal üçün, Bakı konfransında Ermənistan nümayəndəheyətinin iştirakı, tərəflər arasında gərginliklərin azaldılmasınabir zəmin yaratdı. Bu, Azərbaycanın həm də sülh və sabitlik üçünqlobal rol oynamağa hazır olduğunu göstərir.
Bakıda keçirilən COP29, yalnız tədbir dövründə deyil, uzunmüddət ərzində öz müsbət təsirlərini göstərəcək. İqlimdəyişikliyinə qarşı qlobal mübarizədə Azərbaycanın verdiyi töhfəölkənin beynəlxalq nüfuzunu artırdı. Əldə olunan razılaşmalar,qəbul edilən strategiyalar və irəli sürülən təşəbbüslər,Azərbaycanın gələcəkdə bu sahədə aparıcı ölkələrdən biri olacağınaişarə edir.
COP29 tədbiri Azərbaycanın yalnız bir neft ölkəsi olmadığını,həm də gələcəyə doğru innovativ addımlar atan bir ölkə olduğunugöstərdi. Bu tədbir, Azərbaycanın iqlim böhranı ilə mübarizədədünyaya təklif etdiyi yeni bir yol xəritəsini təqdim etdi.
Bakı - iqlim böhranı ilə mübarizədə dünyasəhnəsi
Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməsi, onun beynəlxalqaləmdəki strateji rolunun təsdiqi idi. Ölkənin xarici siyasətindəkibalanslı yanaşma, həm Şərq, həm də Qərb dövlətləri ilə əməkdaşlıqetməsi bu uğurun əsasını təşkil edir. Azərbaycan artıq yalnız neftvə qaz ixracatçısı deyil, həm də alternativ enerji mənbələrinəəsaslanan "yaşıl enerji" təşəbbüsləri ilə diqqət çəkir. Prezidentİlham Əliyevin rəhbərliyi altında formalaşan yeni enerjistrategiyası, Xəzər hövzəsində külək və günəş enerjisinininkişafını hədəfləyir. COP29 isə Azərbaycanın təkcə enerjisahəsində deyil, həm də beynəlxalq dialoq və əməkdaşlıqda aparıcırola malik olduğunu nümayiş etdirdi.
Azərbaycanın paytaxtı Bakı, təkcə coğrafi mövqeyinə görə deyil,həm də multikulturalizm və qonaqpərvərlik ənənələrinə görə belə birtədbir üçün ideal məkan oldu. Şəhər, fərqli mədəniyyətlərinqovuşduğu bir körpü rolunu oynayaraq, iştirakçılar üçün komfort vətəhlükəsizlik təmin etdi. Antonio Qutyerreş, Con Kerry və FransTimmermans kimi beynəlxalq liderlərin Bakının təşkilatçılıqqabiliyyətini və Azərbaycanın qlobal dialoqdakı rolunu yüksəkqiymətləndirməsi, bu tədbirin nə qədər mükəmməl keçdiyini bir dahavurğuladı.
Konfrans Azərbaycanın beynəlxalq siyasətdəki liderlik mövqeyinidaha da möhkəmləndirdi. İmzalanan yeni iqlim razılaşmaları dünyadövlətlərini karbon emissiyalarını azaltmağa və ekoloji layihələrədəstək verməyə sövq etdi. Xəzər hövzəsində həyata keçirilməsinəzərdə tutulan ekoloji bərpa layihələri regionun dayanıqlıinkişafına mühüm töhfə verəcək. Azərbaycan isə COP29 çərçivəsində"qərb-şərq əməkdaşlığı" modelini təqdim edərək, iqlim məsələlərindəeffektiv və inklüziv bir yanaşma nümayiş etdirdi.
COP29, Azərbaycanın qlobal siyasətdəki yüksəlişinin yalnızbaşlanğıcıdır. Alternativ enerji sahəsindəki təşəbbüslər, yenidiplomatik əlaqələr və beynəlxalq təşkilatlarda artan nüfuz,Azərbaycanın gələcək illərdə daha böyük uğurlara imza atacağınıgöstərir. Ölkənin həm Qərb, həm də Şərq dövlətləri ilə tərəfdaşlıqqurması, onun qlobal arenada dayanıqlı mövqeyini təmin edir. Bakı,artıq beynəlxalq tədbirlərin mərkəzinə çevrilməklə yanaşı, dünyanınqarşılaşdığı ən mühüm problemlərin müzakirə edildiyi bir arenaoldu.
Bakıda keçirilən COP29 konfransı Azərbaycan üçün yalnız iqlimdəyişikliklərinə qarşı mübarizədə mühüm bir tədbir deyil, həm dəbeynəlxalq siyasətdə bir qələbə simvoluna çevrildi. Bu tarixihadisə Azərbaycanın qlobal səhnədə həm diplomatik, həm dətəşkilatçılıq sahəsində üstünlüyünü təsdiq etdi və ölkəninbeynəlxalq sistemdə lider kimi qəbul edilməsinə mühüm töhfəverdi.
COP29-un təşkil olunduğu Bakı, artıq təkcə regionun deyil,dünyanın diqqət mərkəzinə çevrildi. Azərbaycanın paytaxtı bir dahasübut etdi ki, o, böyük miqyaslı beynəlxalq tədbirləri yüksəksəviyyədə təşkil etmək bacarığı ilə seçilən bir məkandır. Bu,yalnız Azərbaycanın fiziki infrastrukturunun və təşkilatçılıqqabiliyyətinin deyil, həm də ölkənin strateji baxışının və liderlikpotensialının göstəricisidir.
Azərbaycana inamın təzahürü
COP29-un Bakıda keçirilməsi qərarı təsadüfi deyildi. Bu,Azərbaycanın beynəlxalq icmada artan nüfuzunun və qlobalproblemlərin həllində fəal iştirakının birbaşa nəticəsi idi.Azərbaycan artıq müşahidəçi deyil, qlobal proseslərinformalaşmasında fəal iştirak edən bir liderdir. Bu liderlikxüsusilə Qarabağ münaqişəsinin həllindən sonra ölkənin diplomatikfəallığı və strateji təşəbbüsləri ilə daha da möhkəmlənib.
COP29 zamanı Azərbaycan dünyaya ekoloji sabitlik və dayanıqlıinkişaf sahəsində öz nümunəsini təqdim etdi. Bütün dünyadan gəlmişekspertlər, alimlər, siyasətçilər və qeyri-hökumət təşkilatlarınınnümayəndələri Azərbaycanın ekoloji təşəbbüslərini yüksəkqiymətləndirdi. Azərbaycanın təqdim etdiyi layihələr və təşəbbüslərbir daha göstərdi ki, ölkə yalnız regionun deyil, qlobal sabitlikvə təhlükəsizliyin də təminatçısıdır.
Dialoq mərkəzinə çevrilən Bakı
Konfrans çərçivəsində Bakı müxtəlif ölkələr arasında əməkdaşlıqüçün platformaya çevrildi. Bura təkcə iqlim dəyişikliklərininmüzakirəsi deyil, həm də qlobal siyasət və iqtisadiyyat sahəsindəyeni əməkdaşlıq yollarının axtarışı üçün bir mərkəz idi.Azərbaycan, həmçinin, enerji keçidinin təşviqi və bərpa olunanenerji sahəsində liderlik iddiasını təsdiqlədi. Bakı, hər zamankıkimi, qonaqpərvərliyini və multikultural dəyərlərini nümayişetdirərək, dünyanın müxtəlif ölkələrini bir araya gətirdi.
COP29 Azərbaycanın beynəlxalq siyasətdəki uğurlarının zirvəsikimi tarixə düşdü. Bu konfrans Azərbaycanın yalnız müasirproblemlərə cavab tapmaq qabiliyyətini deyil, həm də gələcəyəyönəlik strateji baxışını bir daha nümayiş etdirdi. Azərbaycandünya miqyasında artan nüfuzunu və qlobal liderlik mövqeyini dahada gücləndirərək, beynəlxalq arenada daha böyük uğurlara imzaatmağa hazırdır.
Beləliklə, Bakı yalnız bir konfrans mərkəzinə deyil, həm dəiqlim dəyişiklikləri ilə mübarizədə qlobal bir simvol oldu.COP29-un uğurları Azərbaycanın beynəlxalq arenadakı mövqeyini dahada gücləndirdi və ölkəni qlobal səviyyədə tanınan bir liderəçevirdi.
COP29 sübut etdi ki, Azərbaycanın mövqeyi təkcə iqtisadi gücə vəregional əhəmiyyətə deyil, həm də qlobal siyasətdə oynadığı fəalrola əsaslanır. Bu tarixi hadisə bir daha göstərdi ki, Azərbaycanyalnız bir ölkə deyil, qlobal problemlərin həllində mühüm tərəfdaşvə liderdir. Gələcək nəsillər bu uğuru Azərbaycan xalqının milliqüruru və beynəlxalq nüfuzunun təcəssümü kimi xatırlayacaq.
