“"Ən çox nədən bəhs ediriksə, həyat bizi onunla sınayır" ifadəsi, insanın həyatındakı təcrübələrə və düşüncələrinə diqqət çəkmək üçün istifadə olunur. Psixoloq kimi bu ifadəni açıqlayarkən, bu anlayışın arxasında duran psixoloji mexanizmlərdən bəhs etmək istəyirəm”. Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında psixoloq Zeynəb Eyyubova deyib.
Psixoloq bu anlayışları sadalayıb:
1. İnsanlar nə barədə daha çox düşünür və danışırsa, şüurları həmin mövzuya fokuslanır və onu daha çox görməyə başlayırlar. Bu, psixologiyada "fokuslanma effekti" olaraq bilinir. Məsələn, narahatçılıq barədə çox danışan bir şəxs, ətrafında baş verən hər hansı bir hadisəni daha çox narahatlıq doğuran bir vəziyyət kimi qiymətləndirə bilər.
2. İnsanların inandığı və ya gözlədiyi hadisələr onların davranışlarını formalaşdırır və nəticədə bu hadisələrin baş verməsi ehtimalını artırır. Bu, psixologiyada "özünü reallaşdıran peyğəmbərlik" olaraq adlanır. Yəni, əgər bir insan öz həyatında çətinliklərə hazırlaşırsa, o, özünü bu çətinliklərə çəkə bilər.
3. İnsanların iç dünyaları və düşüncələri, onların xarici dünyadakı təcrübələrini necə qəbul etmələrinə təsir edir. Bir insanın həyatında olan vəziyyətlər və çətinliklər, onun daxili dünyasındakı mübarizələri əks etdirə bilər. Bu baxımdan, həyat bizi ən çox danışdığımız mövzularla sınayırsa, bu, həmin mövzuların bizim üçün nə qədər vacib və ya narahatedici olduğunu göstərir.
Bu prinsipləri nəzərə alaraq, insanlara öz daxili dialoqlarına və düşüncələrinə daha diqqətli olmağı tövsiyə edə bilərsiniz. Çünki düşüncə tərzimiz və hansı mövzularda diqqətimizi cəmləşdirdiyimiz, həyatımızda baş verən hadisələri necə qəbul etdiyimizi və onlara necə reaksiya verdiyimizi müəyyən edir”.
Ayşən Vəli