Ankara məsələ ilə bağlı rəsmi açıqlama verməsə də, Rusiya vitse-prezidenti Uşakov Ankaranın BRİCS-ə üzvlük üçün müraciət etdiyini təsdiqləyib. Belə ki, Türkiyə ictimaiyyəti Moskvadan Türkiyənin xarici siyasət oriyentasiyasını dəyişə biləcək addımı eşitdi. Türkiyənin BRİCS-ə üzv olmaq üçün müraciətinin açıqlanmasının vaxtı da maraqlıdır. Bu məsələ məhz xarici işlər naziri Hakan Fidanın 5 illik fasilədən sonra qeyri-rəsmi Aİ Xarici İşlər Nazirləri toplantısına dəvət olunaraq Brüsseldə təmaslar aparmasından sonra ortaya çıxıb. Fidanın Brüsseldəki AB təmaslarından gözlədiyi kimi alınmadığı açıq-aydın görünür.......
Rusiya Türkiyənin BRİCS-ə qoşulması ilə bağlı demək olar ki, hər fürsətdə müsbət fikir bildirir. Ancaq bunun NATO-nu çaşdırmaq üçün diplomatik addımdır, yoxsa ciddi yanaşma olduğunu ancaq rəsmi üzvlük halında anlamaq mümkün olacaq. Digər üzvlər Çin və Hindistan isə susur. Çinin son vaxtlar Türkiyəni iqtisadi maraqları baxımından prioritet hesab etdiyi Afrikada davamlı olaraq görməyə başlaması Pekin üçün ciddi bir maneədir. Və təbii ki, AK Partiya hökumətinin siyasi alver predmeti kimi gördüyü, lakin türk xalqının böyük həssaslıqla izlədiyi Uyğur məsələsi var. Bu vəziyyətin Pekinin Ankaranın yolunu kəsməsinə gətirib çıxaracağı bəlli deyil. Hindistanda müsəlman əhaliyə qarşı davamlı olaraq yeni ayrı-seçkilik qanunları tətbiq edən hindu milliyətçi baş nazir Modinin Türkiyədəki AK Partiya Hökuməti ilə yaxşı münasibətdə olmadığını söyləsəm səhv etmərəm.....
Digər yeni üzvlər, Səudiyyə Ərəbistanı və Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, Türkiyəyə gəldikdə nə edəcəkləri çox aydın olmayan ölkələrdir. Əsas sual İran və Efiopiyadan yarana bilər. Son zamanlar Türkiyə Efiopiyanın qaynar münaqişə ərəfəsində olduğu Afrikada Somali ilə münasibətlərini dərinləşdirir. AK Partiya hökumətinin Somali ilə Efiopiyanı barışdırmaq cəhdləri nəticəsiz qalıb. Bəs İran Yaxın Şərqdə nüfuz uğrunda səssiz rəqabətdə olduğu Türkiyəyə yol açacaqmı...? Bu da cavabı çətin sualdır. Təbii ki, məsələnin Türkiyə iqtisadiyyatı tərəfi də var. Aİ ilə üzvlük prosesi dalana dirənsə də, böyük ölçüdə fəaliyyət göstərən Gömrük İttifaqı mövcuddur. BRICS-ə üzvlük Türkiyənin Aİ ilə Gömrük İttifaqından imtina etməsinin xərclərini ödəyə bilərmi...? Türkiyənin Çinlə ticarətində 1/10, Rusiya ilə ticarətində isə 1/8 kəsir var. Gömrük İttifaqından imtina edib bu boşluqları Türkiyənin xeyrinə bağlamaq nəinki qısa, hətta orta və uzunmüddətli perspektivdə mümkün görünmür.......
Pərviz Əliyev
