2024-cü ilin ikinci rübündə istehlak kreditləri bazarında müəyyən dəyişikliklər müşahidə edilib.
Fins.az xəbər verir ki, əsasən, kredit standartlarının dəyişməsi və bu dəyişikliklərin bank sektoru üzərindəki təsirləri mövzusunda ətraflı məlumatlar təqdim edilir.
Kredit standartlarının dəyişməsi
Sorğu nəticələrinə görə, ümumi istehlak kreditləri üzrə standartlarda əhəmiyyətli dəyişikliklər qeydə alınmayıb. Bununla belə, kredit kartları üzrə standartların sərtləşməsi diqqət çəkib. Banklar əməkhaqqı kreditləri ilə bağlı standartlarda dəyişiklik etmədiklərini bildiriblər. Bu vəziyyətin 2024-cü ilin üçüncü rübündə də davam edəcəyi gözlənilir, lakin kredit kartları üzrə standartlarda əlavə sərtləşmələr proqnozlaşdırılır.
Tələb artımı
İstehlak kreditlərinə olan tələbin artdığı müşahidə edilib. Bu artım əsasən əməkhaqqı kreditləri və məişət avadanlıqlarının alınması məqsədilə verilən kreditlər sayəsində baş verib. Banklar, növbəti rübdə ümumi istehlak kreditlərinə olan tələbin eyni səviyyədə qalacağını proqnozlaşdırırlar.
İnflyasiya və maliyyələşmə dəyəri təsirləri
İnflyasiya gözləntiləri və maliyyələşmə dəyəri istehlak kreditlərinin standartlarına sərtləşdirici təsir göstərmişdir. Əvvəlki rüblə müqayisədə bankların mövcud və gözlənilən likvidlik mövqeyi sərtləşdirici faktor kimi daha az təsirə malik olub. Cari ilin birinci rübündən fərqli olaraq, ikinci rübdə bankların mövcud və gözlənilən kapital mövqeyi ipoteka kredit standartlarına yumşaldıcı təsir göstərmişdir. Digər banklarla rəqabət də kredit standartlarına yumşaldıcı təsir edib.
Əhalinin borclanma səviyyəsi
Sorğuda iştirak edən bankların 75%-i əhalinin borclanma səviyyəsində dəyişiklik olmadığını, 25%-i isə orta dərəcədə artım olduğunu bildirmişdir. Borclanma səviyyəsi üzrə uzunmüddətli diffuziya indeksi 2024-cü ilin ikinci rübündə 4 bənd artaraq 23% olub.
Nəticə
2024-cü ilin ikinci rübündə istehlak kreditləri bazarında qeyri-bir qayda dəyişikliklər müşahidə edilib. Kredit kartları üzrə standartların sərtləşməsi və digər kredit növləri üzrə mövcud vəziyyətin qorunması, bank sektorunun gələcəkdəki addımlarına təsir edəcəkdir. İstehlak kreditlərinə olan tələbin artması, eyni zamanda, maliyyələşmə dəyəri və inflyasiya gözləntilərinin də rolu böyükdür.
Ümumi olaraq, borclanma səviyyəsində orta dərəcədə artım müşahidə edilir, lakin bu artım bank sektorunun kredit siyasətinə əsaslı təsir göstərmir.
