Rusiyanın paytaxtı Moskva və “şimalın paytaxtı” Sankt-Peterburq arasında tarix boyu davamlı rəqabət və qarşıdurma olub. Bu iki şəhər ölkənin mədəni, siyasi və iqtisadi mərkəzləri olsalar da, daim bir-biri ilə müqayisə və tənqid vəziyyətindədirlər. Bir-birinin üzünə yumruq atmaq, yuxarıdan aşağı baxmaq, bir-birini aşağılamaq bu “şirin və sərt” münasibətin təzahürləridir...
Hafta.az-ın yazdığına görə, RBTH bu iki tərəfin bir-birinə ünvanladığı tənqid, istehza və ittihamlardan bəzilərini toplayıb.
Moskvanı “vulqar və materialist” kimi görmək
Sankt-Peterburqda yaşayanlar Moskvanı çox vaxt kobud, maddiyyat və mədəni cəhətdən zəif görürlər. Onların fikrincə, Moskva pul, siyasi güc və ticarət şəhəridir; bədii və estetik cəhətdən kasıbdır. Bu səbəbdən Moskva, Sankt-Peterburq sakinləri tərəfindən bəzən mədəni "boğucu" və "istehlak yönümlü" kimi tənqid olunur.
Sankt-Peterburqu “Qərbli və snob” kimi görmək
Moskva Sankt-Peterburqu “həddən artıq qərbli”, “snob” və “intellektual” kimi tənqid edir. Moskvadan baxılan Sankt-Peterburq sakinləri Avropa mədəniyyətinə çox yaxın olmaqda və rus köklərindən uzaqlaşmaqda ittiham olunurlar. Şəhər bəzən "Avropanın Rusiya uzantısı" kimi görünür və bu vəziyyət Moskvada tənqidlərə səbəb olur.
Paytaxt kimi tarixi çəkişmə
Sankt-Peterburq Çar I Pyotr tərəfindən Rusiyanın paytaxtı elan ediləndə, Moskva əhalisi bunu “xəyanət” kimi qiymətləndirərək uzun illər Moskvanın özünəlayiq paytaxt statusunu qaytarmasını gözləyirdi. 1918-ci ildə paytaxtın yenidən Moskvaya köçürülməsi bu tarixi rəqabətdə Moskvanın üstün olmasına səbəb oldu. Bununla belə, Sankt-Peterburq sakinləri paytaxt olma haqqının əslində onların şəhərində olduğunu deməkdə davam edirlər.
Sankt-Peterburqun "sənət və mədəniyyət mərkəzi" olma iddiası
Sankt Peterburq sakinləri tez-tez bildirirlər ki, şəhər Rusiyanın əsl incəsənət və mədəniyyət mərkəzidir. Ermitaj muzeyi, Mariinski teatrı və Dostoyevski kimi böyük yazıçıların bu şəhərdə doğulması və ya yaşaması şəhərin intellektual irsinin simvolu kimi qiymətləndirilir. Moskva isə Rusiyanın ən böyük muzeylərindən biri olan “Bolşoy Teatr”ın və Tretyakov Qalereyası kimi mədəniyyət məkanları ilə bu iddialara qarşı çıxır.
Moskvanın "çox məşğul və xaotik" olduğuna dair tənqidlər
Sankt-Peterburq sakinləri tez-tez bildirirlər ki, Moskva həddindən artıq sıx və xaotik şəhərdir və həyat keyfiyyəti aşağıdır. Moskva əhalisi, tıxaclar və davamlı tikinti işləri bu tənqidlərin əsas səbəbidir. Bu baxımdan Sankt-Peterburq daha sakit və yaşamaq üçün əlverişli şəhər kimi seçilir.
Moskvanın siyasi hakimiyyəti ələ keçirməsinin tənqidi
Sankt Peterburqda hesab edirlər ki, Moskva ölkənin bütün siyasi gücünü özündə cəmləşdirib və buna görə də Sankt-Peterburqun layiq olduğu əhəmiyyəti iti. Paytaxt Moskva olduğundan bütün siyasi qərarlar orada qəbul edilir və Sankt-Peterburqda məyusluq hökm sürür, şəhərdə Moskvanın siyasi üstünlüyündən narazılıq var.
Sankt Peterburqun "depressiv əhval-ruhiyyəsi"
Moskva sakinləri, Sankt-Peterburqun tez-tez yağışlı və buludlu havasını ələ salır. Məlumdur ki, Sankt-Peterburqda ilin əksər hissəsində günəş görünmür və bu vəziyyəti Moskvada yaşayanlar “məzlum şəhər” kimi qələmə verirlər.
Sankt-Peterburqun inkişafa müqavimət tənqidi
Moskva sürətlə inkişaf edən və dəyişən şəhər kimi seçilsə də, Sankt-Peterburqun daha ləng və daha konservativ inkişaf prosesində olduğu deyilir. Moskvada, Sankt-Peterburqla müqayisədə göydələnlər, müasir memarlıq və dəbdəbəli yaşayış yerləri daha çox diqqət çəkir. Moskva sakinləri deyir ki, Sankt-Peterburq inkişaf baxımından geri qalıb.
Sankt-Peterburq "Avropaya yaxınlığı ilə öyünür"
Sankt-Peterburq sakinləri iddia edirlər ki, onlar Avropaya Moskvadan daha yaxındırlar və buna görə də onların şəhəri daha mürəkkəbdir. Bu fikrə görə, Avropa mədəniyyətinin təsiri Sankt-Peterburqda daha çox hiss olunsa da, Moskva daha çox “şərq” və ənənəvi xəttdə qalıb.
İqtisadi güc fərqi
Moskva Rusiyanın ən zəngin şəhəri kimi seçilir, bu da Sankt-Peterburqda paxıllıqla qarşılanır. Böyük iqtisadi fəaliyyətlər, şirkətlərin mərkəzi ofisləri və iş dünyasının Moskvada cəmləşməsi, Sankt-Peterburqun kölgədə qalmasına səbəb olur. Peterburqlular Moskvanın iqtisadi üstünlüyünü “həddindən artıq iddia” kimi qələmə verirlər.
Bu rəqabət Rusiyanın iki böyük şəhəri arasındakı tarixi və mədəni qarşıdurmanı əks etdirir və həmişə ictimaiyyət arasında əyləncəli müzakirə mövzusu olmaqda davam edir...