2024-cü ilin ilk doqquz ayında Rusiyanın Avropaya boru kəməri qaz tədarükü 17 faiz artıb.
Hafta.az-ın “Vedomosti” qəzetinə istinadən yazdığına görə, “Qazprom” və Avropa Qaz Ötürmə Sistemləri Operatorları Şəbəkəsinin (ENTSOG) məlumatlarına əsaslanaraq, Rusiyanın Avropaya qaz ixracındakı bu artım regionda enerji tələbatının davam etdiyini və Rusiyanın enerji resurslarından asılılığını göstərir. geosiyasi gərginliyə baxmayaraq davam edir.
Rusiya qazının böyük hissəsi “Türk axını” təbii qaz kəməri vasitəsilə həyata keçirilib. Bu xətt üzrə qaz təchizatı əvvəlki illə müqayisədə 27 faiz artaraq 12,2 milyard kubmetrə çatıb.
Ukrayna ərazisi ilə daşınmalar 7 faiz artaraq 11,5 milyard kubmetrə yüksəlib.
Bütün bu tədarüklər Kursk vilayətindəki Sudja qazölçmə stansiyası vasitəsilə təmin edilib. Avropanın Rusiya qazından asılılığı xüsusilə Türkiyədən keçən boru kəmərlərinin əhəmiyyətini artırır.
Avropa ölkələri yeraltı qaz anbarlarının (UGS) yüksək doluluq dərəcələrinə baxmayaraq, Rusiya qazını almağa davam edir. Oktyabrın 3-də tarixinə Avropada anbarlardakı qaz ehtiyatları 104,6 milyard kubmetrə və ya 94 faiz doluluq səviyyəsinə çatıb. “Qazprom”un sərfəli qiymətə təklif etdiyi qaz Avropanın seçimində mühüm rol oynayır.
Ekspertlər bildirirlər ki, “Qazprom”un ixrac müqavilələri spot qiymətlərlə bağlıdır, lakin bu qiymətlərə 1-7 aylıq gecikmə təsir edir.
Londonun ICE birjasında qazın qiyməti ilin əvvəlindən 22-27 faiz artıb. Noyabr ayında fyuçers müqavilələrində qazın qiyməti 449-469 dollar səviyyəsinə çatıb. Xüsusilə Yaxın Şərqdə hərbi toqquşmaların artması fonunda ilin sonuna kimi qazın qiymətinin daha da arta biləcəyi proqnozlaşdırılır.
Avropa İttifaqının (Aİ) Rusiya enerji mənbələrindən imtina etmək cəhdlərinə baxmayaraq, Rusiyanın mayeləşdirilmiş təbii qaz (LNG) ixracında əhəmiyyətli artımlar qeydə alınıb. Niderlandın Rotterdam limanından Rusiyanın LNG idxalı 2022-ci ilin ortaları ilə müqayisədə 2024-cü ilin üçüncü rübündə iki dəfə artacaq. Bu vəziyyət Aİ ölkələrinin Rusiyadan qaz idxalını qadağan etmək cəhdlərinə baxmayaraq, mövcud razılaşmaların davam etməsi və LNG idxalının sanksiyalara məruz qalmaması ilə izah olunur.
