Hava şəraiti, müəyyən şərtlər altında insanlar və ətraf mühit üçün təhlükəli ola bilər. Havanın təhlükəli olması bir neçə faktordan asılıdır və bu, əsasən havadakı müxtəlif ekstremal vəziyyətlərlə əlaqəlidir.
Yenisabah.az hava şəraitinin nə zaman təhlükəli ola biləcəyini izah edən əsas halları araşdırıb:
1. Şiddətli yağışlar və sel
Şiddətli Yağışlar: Bir neçə saat ərzində çox miqdarda yağan yağış, torpaq sürüşmələrinə və daşqınlara səbəb ola bilər. Bu, şəhərlərdə suyun yığılıb kanalizasiya sistemini aşması və yolların su altında qalması ilə nəticələnə bilər.
Sel: Sel, bir ərazidə artıq yağışın və ya qarın əriməsinin nəticəsi olaraq suyun sürətlə artmasıdır. Bu, yol və evləri su altında qoyaraq, həyat üçün ciddi təhlükə yarada bilər.
2. Fırtınalar (Tornado, Qasırğa)
Qasırğa (Hurricane): Tropik bölgələrdə meydana gələn çox güclü və şiddətli fırtınadır. Qasırğalar çox yüksək sürətlə esən küləklər, güclü yağışlar və böyük dalğalarla müşayiət olunur. Bu, böyük miqdarda ziyan və bəzən can itkilərinə səbəb ola bilər.
Tornado (Qasırğa): Tornadolar, yer üzərində fırlanan şiddətli külək dairələridir. Tornadolar çox sürətli, dar bir sahədə böyük ziyan vururlar və xüsusən kənd yerlərində həyat üçün ciddi təhlükə yaradır.
Çaxnaşma və Şiddətli Külək: Havanın bu cür şəraitlərində evlər, ağaclar və infrastrukturlar ciddi şəkildə zədələnə bilər, həmçinin elektrik kəsilməsi baş verə bilər.
3. Buzlu və qar yağışı
Qar Yağışı: Yüksək qar yağışı yolları bağlaya bilər və avtobusların, maşınların hərəkətini çətinləşdirə bilər. Eyni zamanda, dağılmış qar təbəqəsi yerə düşərək insanlara və avtomobillərə zərər verə bilər.
Buzlu Yağış: Buzlu yağış, ağacların, elektrik xətlərinin və yolların buzla örtülməsinə səbəb olur. Bu şəraitdə sürüşkənlik ciddi qəzalar və zədələnmələrə səbəb ola bilər.
4. Quru hava və alovlu fırtınalar
Yanğın Təhlükəsi: Uzun müddət davam edən quru hava şəraiti, xüsusən qış və yayda, meşə yanğınlarının yaranma ehtimalını artırır. Bu tip yanğınlar sürətlə yayılır və böyük əraziləri əhatə edərək həm təbiətə, həm də insanların həyatına təhlükə yaradır.
Alovlu Fırtına (Firestorm): Quru və isti hava şəraitində, yüksək küləklə birləşən yanğınlar “alovlu fırtına”ya çevrilə bilər. Bu, ciddi şəkildə ətraf mühiti məhv edə bilər.
5. Çox isti hava və istilik dalğası
İstilik Dalğası: Bir neçə gün ərzində yüksək temperaturda davam edən isti hava şəraiti, xüsusən quru iqlimlərdə, ürək-damar xəstəlikləri, dehidrasiyanın (bədən su itirməsi) artmasına səbəb ola bilər. Yüksək temperatur həm də əkinçilik və su ehtiyatları üçün ciddi təhlükə yaradır.
Aşırı İstilik: İsti havalar, xüsusilə çox yaşlı insanlar və uşaq üçün təhlükəli ola bilər, çünki bədən temperaturunun yüksək olması beyinə və digər həyati orqanlara zərər verə bilər.
6. Soğuq və qarlı hava
Çox soyuq hava: Buzlu və soyuq hava, donmalar və hipotermiya riskini artırır. Çox soyuq şəraitdə insanlar bədən istiliyini itirə bilər və bu da ölümlə nəticələnə bilər.
Kəskin soyuq və qarlı şəraitdə insanlar yolları tərk edə bilməz və ərazilərdə tıxaclar, elektrik enerjisi kəsilməsi və qida təchizatının pozulması kimi problemlər yaranır.
7. Duman və görüşün zəifləməsi
Görüşün zəifləməsi: Havanın zəhərlənməsi və ya duman şəraitində insanların ətrafı görə bilməməsi həm sürücülük, həm də sadə fəaliyyətlər üçün təhlükə yaradır. Duman tıxacların yaranmasına, qəzalara və sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
8. Tufan və güclü küləklər
Güclü Küləklər: Şiddətli küləklər, ağacları, elektrik xətlərini, damları və binaları dağıda bilər. Bu da böyük maddi ziyana və insanlar üçün ciddi təhlükəyə səbəb ola bilər.
Hava belə olduğunda əsas təhlükələr insanların həyatına, sağlamlığına və mülkünə ciddi zərər verə bilər. Bu, böyük yağışlardan, qasırğalardan və tornado kimi təbii fəlakətlərdən tutmuş, həddindən artıq isti və soyuq hava şəraitinə qədər geniş bir spektri əhatə edir. Bu vəziyyətə qarşı müvafiq olaraq tədbir görülməsi və insanların əvvəlcədən xəbərdar olunması vacibdir. Hava şəraiti dəyişkən olduğundan bu tip fəlakətlərə qarşı hazırlıqlı olmaq və təhlükəsizliyə önəm vermək çox vacibdir.
