Azərbaycan qonşu Gürcüstanda keçirilən parlament seçkilərində “Gürcü arzusu”nun qələbəsi üçün çox səy göstərib. İndi isə Bakı açıq şəkildə ABŞ-da noyabrın 5-də keçirilən prezident seçkilərində Donald Trampın qələbəsinə köklənib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Eurasia.net” yazıb.
Təhlildə qeyd olunur ki, Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev aylar əvvəl Donald Trampın Ağ evə qayıtmasına üstünlük verdiyini bildirib:
İyul ayında da keçirdiyi mətbuat konfransında Əliyev Trampı sülhün qoruyucusu kimi göstərib, bu qəribə eyhamla Putinin yox, prezident Baydenin rəhbərliyi altında ABŞ-nın hansısa yolla Ukrayna-Rusiya müharibəsini başlatdığını vurğulayıb.
Əliyev, həmçinin, qadınları təqib edən və təqsirli bilinən Trampı ənənəvi dəyərlərin müdafiəçisi kimi tərifləyib. Onun sözlərinə görə, Tramp “ənənəvi dəyərlər məsələsində aydın mövqeyə malikdir. Hesab edirəm ki, Azərbaycan xalqının mütləq əksəriyyəti nəinki bu mövqeyi bölüşür, əksinə, onu fəal şəkildə təbliğ edir və həyata keçirir”.
Praktiki müstəvidə Əliyev bunu qeyd edib ki, Azərbaycanın güc strukturunun zirvəsində olduğu 20 il ərzində Respublika administrasiyaları ilə əlaqələr “həmişə daha məhsuldar və nəticəyönümlü olub”.
“Trampın prezidentliyi dövründə biz qarşılıqlı hörmət və müxtəlif istiqamətlərdə bir-birimizin dəstəyini qiymətləndirməyə əsaslanan çox səmərəli əməkdaşlıqdan həzz aldıq”, - o əlavə edib.
ABŞ Senatı 2024 və ya 2025-ci maliyyə illəri üçün Azərbaycana yardımla bağlı “Azadlığa Dəstək Aktı”nın 907-ci düzəlişi ləğv etməklə Azərbaycana bütün hərbi yardımı dayandıran qanun layihəsini qəbul etdikdən sonra ikitərəfli münasibətlər 2023-cü ilin sonunda tənəzzülə uğrayıb. 907-ci düzəliş 1992-ci ildə Birinci Qarabağ müharibəsi zamanı qəbul edilib və ABŞ-nın Azərbaycan hökumətinə birbaşa yardıma yasaq qoymanı nəzərdə tutur. Doğrudur, 2001-ci ildə 11 sentyabr terror faciəsindən sonra Senat 907-ci düzəlişə prezidentlərə antiterror əməliyyatları üçün Azərbaycana hərbi yardım göstərməyə icazə verən dəyişiklik edib.
907-ci düzəlişin dirçəldilməsi Azərbaycanın 2023-cü ilin sentyabrında ermənilərin məskunlaşdığı Qarabağın yenidən Azərbaycanın nəzarətinə qayıtmasından sonra baş verib. O vaxtdan bəri Əliyev hökumətinin Bayden administrasiyası ilə münasibətləri pisləşib.
“Onların sənə ehtiyacı olanda sən yaxşı adamsan və gəlib yaxşı şeylər deyirlər. Amma sizə ehtiyacı olmayanda nəinki sizə məhəl qoymurlar, həm də sizə sanksiya tətbiq edirlər. Nə üçün? Suverenliyimizi və ərazi bütövlüyümüzü bərpa etdiyimizə görə!” - Əliyev iyul ayında bildirib.
Xüsusən, Miçiqan ştatında böyük səs qazanmağa ümid edən Tramp 2023-cü ildə ermənilərin Qarabağdan köçməsini əsas gətirərək erməni-amerikan səslərini almağa cəhd etsə də, Əliyevin mövqeyi son günlərdə dəyişməyib.
Respublikaçı namizəd Qarabağın erməni adından istifadə edərək özünün “Truth Social” platformasında yazıb:
“120.000 erməni xristian “Artsax”da dəhşətli şəkildə təqiblərə məruz qalaraq, məcburi köçkün düşəndə Kamala Harris heç nə etməyib. Kamalə Harris ABŞ prezidenti olarsa, dünyadakı xristianlar təhlükəsiz olmayacaqlar. Mən prezident olanda təqib olunan xristianları qoruyacağam, zorakılığı və etnik təmizləməni dayandırmağa çalışacağam və biz Ermənistanla Azərbaycan arasında SÜLHÜ bərpa edəcəyik”.
Qarabağ uğrunda ikinci Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi 2020-ci ildə Trampın prezident olduğu dövrdə başlayıb. Onun administrasiyası atəşkəsi dəstəkləmək üçün o vaxt çox az şey edib.
Noyabrın 1-də Tramp Böyük Kilikiya Evinin katolikosu I Arama zəng edərək, “Artsax” [Qarabağ] məsələsinə və regionda davamlı sülhün bərqərar olmasına tam dəstəyini ifadə edib və erməni-amerikan icmasını güclü və ağıllı kimi qiymətləndirib”.
Azərbaycanda iqtidaryönlü media Trampın şərhlərini rutin kampaniya hərəkətləri kimi qiymətləndirib. Bununla bağlı bir məqalədə qeyd edilib: “Bu, erməni seçiciləri cəlb etmək üçün atılan addım kimi qiymətləndirilir və bunun gələcək seçkilərin nəticələrinə təsir göstərəcəyi gözlənilir”.
Daha sonra yazılıb: “Tramp ilk dəfə deyil ki, belə bir təşəbbüslə çıxış edir və bu cür təmaslar, xüsusən də ABŞ-dakı erməni diasporu arasında geniş dəstək qazanmaq üçün həyata keçirilir”.
Y. QACAR
