Soğan qədim zamanlardan bəri həm qida olaraq, həm də müalicəvi xüsusiyyətləri ilə insan həyatında mühüm yer tutmuşdur.
Azerforum.com bildirir ki, hər bir mətbəxdə olan bu tərəvəz təkcə yeməklərə dad və qoxu qatmaqla kifayətlənmir, həm də sağlamlıq üçün müxtəlif faydalar təqdim edir. Antioksidantlarla zəngin olan soğan həm immunitet sistemini gücləndirməkdə, həm də bədənin təmizlənməsində mühüm rol oynayır. Bu möcüzəvi tərəvəzin faydaları tibb mütəxəssisləri tərəfindən də dəstəklənir. Aşağıda soğanın insan orqanizminə olan əsas faydalarını ətraflı araşdıracağıq.
1. İmmunitet sistemini gücləndirir
Soğan C vitamini ilə zəngin olduğundan immunitet sistemini gücləndirən təsirə malikdir. C vitamini orqanizmi infeksiyalardan qoruyur və soyuqdəymə ilə mübarizədə kömək edir. Soğanın tərkibindəki flavonoidlər immun hüceyrələrinin fəaliyyətini artıraraq orqanizmi virus və bakteriyalardan qoruyur. Müntəzəm olaraq soğan yemək xəstəliklərin qarşısını almağa kömək edir. Xüsusilə xam soğan yemək bədəndəki zərərli bakteriyaların məhv edilməsində təsirlidir. Soğan, həm də təbii antibiotik rolunu oynayır, çünki tərkibindəki kükürd birləşmələri iltihabı azaldır. İmmuniteti gücləndirmək istəyənlər üçün bu tərəvəz ideal seçimdir.
2. Ürək sağlamlığını qoruyur
Soğan ürək-damar sistemi üçün çox faydalıdır. Tərkibindəki quersetin adlı antioksidant maddəsi qan damarlarını gücləndirir və elastikliyini artırır. Bu yüksək təzyiqin qarşısını almağa və qan dövranını yaxşılaşdırmağa kömək edir. Eyni zamanda, soğanın qanın laxtalanmasını azaldan təsiri var, bu da damar tıxanıqlığı riskini azaldır. Tədqiqatlar göstərir ki, müntəzəm soğan istehlakı xolesterol səviyyəsini normallaşdırır və ürək xəstəliklərinin yaranma ehtimalını azaldır. Soğan, həmçinin damarların sərtləşməsinin qarşısını alaraq qan axışını optimallaşdırır. Ürək-damar sağlamlığı üçün təbii vasitə axtaranlar üçün soğan ideal qidadır.
3. Antioksidantlarla zəngindir
Soğan antioksidantlarla zəngin tərəvəzlərdən biridir və bədəni zərərli sərbəst radikallardan qoruyur. Tərkibindəki quersetin və antosianinlər antioksidant təsir göstərərək bədənin yaşlanma prosesini yavaşladır. Bu xüsusiyyət xərçəng riskini azaltmağa da kömək edir. Müntəzəm olaraq soğan yemək hüceyrələrin zədələnməsini və bədəndə oksidləşmə stresini azaldır. Antioksidantlar, həmçinin bədənin təmizlənməsində və toksinlərin xaric edilməsində mühüm rol oynayır. Soğanın tərkibindəki bu maddələr, həm də dəri sağlamlığını qoruyaraq onu daha sağlam və parlaq edir. Gündəlik qida rasionunda soğanı artırmaq ümumi sağlamlıq üçün müsbət nəticələr verə bilər.
4. Xərçəng riskini azaldır
Tədqiqatlar göstərir ki, soğan bəzi xərçəng növlərinin qarşısını almağa kömək edir. Xüsusilə, mədə və bağırsaq xərçənginə qarşı təsirli olduğu məlumdur. Soğanın tərkibindəki kükürd birləşmələri və flavonoidlər xərçəng hüceyrələrinin böyüməsini ləngidə bilər. Quersetin maddəsi xərçəngə səbəb ola biləcək sərbəst radikalları zərərsizləşdirir. Soğan yemək, həmçinin şişlərin inkişafını azaldan təbii bir vasitədir. Bununla yanaşı, soğan bədənin detoks prosesini gücləndirərək toksik maddələrin xaric edilməsinə yardım edir. Beləliklə, xərçəngdən qorunmaq üçün müntəzəm olaraq soğan istehlakı tövsiyə olunur.
5. Dərini sağlam saxlayır
Soğan dəri sağlamlığı üçün əvəzolunmaz qida mənbəyidir. Antioksidantlarla zəngin olduğu üçün dərini sərbəst radikalların zərərindən qoruyur. Tərkibindəki C vitamini dərinin elastikliyini artırır və qırışların yaranmasının qarşısını alır. Soğan, həm də dəridəki iltihablanmanı azaldır, bu da sızanaq və digər dəri problemlərinin aradan qaldırılmasına kömək edir. Xam soğan şirəsi dəriyə tətbiq edildikdə ləkələrin azalmasına və dərinin parlaq görünməsinə səbəb olur. Dərinizin sağlamlığını qorumaq üçün soğanı həm qida, həm də kosmetik vasitə kimi istifadə edə bilərsiniz.
6. Həzm sistemini yaxşılaşdırır
Soğan həzm sistemi üçün olduqca faydalıdır. Liflə zəngin olan bu tərəvəz bağırsaqların normal fəaliyyətini təmin edir və qəbizliyin qarşısını alır. Tərkibindəki prebiotiklər faydalı bakteriyaların çoxalmasına şərait yaradır və bağırsaq mikroflorasını dəstəkləyir. Eyni zamanda, soğan mədə turşusunu balanslaşdıraraq həzm prosesini asanlaşdırır. Müntəzəm soğan istehlakı bağırsaq sağlamlığını qoruyur və mədə problemlərinin yaranma riskini azaldır. Həzm sisteminizi sağlam saxlamaq üçün qida rasionunuza mütləq soğan əlavə etməlisiniz.
7. Qan şəkərini tənzimləyir
Soğanın qan şəkərini tənzimləmə xüsusiyyəti onun sağlamlıq üçün ən mühüm faydalarından biridir. Tərkibindəki kükürd birləşmələri insulin istehsalını artıraraq qan şəkərinin səviyyəsini normallaşdırmağa kömək edir. Bu xüsusiyyət, xüsusilə diabet xəstələri üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir, çünki qan şəkərinin ani artması və ya azalması riski minimuma enir. Soğanın tərkibində olan təbii liflər qida rasionunda şəkərin sovrulma sürətini azaldaraq qanda şəkərin daha stabil qalmasını təmin edir. Həmçinin flavonoidlər kimi antioksidantlar pankreasın funksiyasını yaxşılaşdıraraq şəkər metabolizmasını dəstəkləyir. Müntəzəm olaraq soğan yemək bədəndəki şəkər balansını qorumaqla yanaşı, uzunmüddətli sağlamlıq problemlərinin qarşısını almağa kömək edir. Beləliklə, həm profilaktik, həm də dəstəkləyici bir qida kimi soğan diabet riski olan və ya qan şəkərini idarə etmək istəyən insanlar üçün ideal seçimdir.
8. Saçların sağlamlığını qoruyur
Soğan saç sağlamlığı üçün əvəzsiz bir təbii vasitədir. Tərkibindəki kükürd birləşmələri saç köklərinin güclənməsinə və tökülmənin qarşısının alınmasına kömək edir. Soğan suyu saç dərisinə tətbiq edildikdə qan dövranını yaxşılaşdırır, bu da saçların daha sağlam və sürətli uzanmasını təmin edir. Həmçinin, soğanın iltihabəleyhinə xüsusiyyətləri saç dərisindəki qaşıntı, qızarıqlıq və iltihablanmanı aradan qaldırır. Saç dərisindəki bakteriya və göbələk infeksiyalarına qarşı təsirli olan soğan kəpəyin azalmasına və saç dərisinin təmiz qalmasına şərait yaradır. Vitamin və minerallarla zəngin olan soğan saç tellərinin parlaq və elastik olmasını dəstəkləyir. Saç tökülməsi, zəiflik və ya qırılma problemləri ilə üzləşənlər üçün soğan təbii bir həll kimi istifadə oluna bilər. Saçların sağlamlığını qorumaq və gücləndirmək üçün soğan suyu ilə müntəzəm baş masajı effektiv nəticələr verir.
9. Detoks təsiri göstərir
Soğan bədən üçün təbii bir detoks vasitəsidir və toksinlərin orqanizmdən xaric edilməsində mühüm rol oynayır. Onun tərkibindəki antioksidantlar və flavonoidlər qaraciyər funksiyasını dəstəkləyərək bədəndə yığılan zərərli maddələrin təmizlənməsinə kömək edir. Xüsusilə, kükürd birləşmələri qaraciyərin detoksifikasiya prosesini gücləndirir, bu da ümumi sağlamlıq üçün vacibdir. Soğanın sidikqovucu xüsusiyyəti böyrəklərin fəaliyyətini stimullaşdıraraq artıq mayenin və toksinlərin tez bir zamanda xaric olunmasını təmin edir. Bu xüsusiyyət bədəndəki şişkinlik və iltihablanmanın azalmasına da şərait yaradır. Müntəzəm olaraq soğan istehlakı həm daxili orqanların fəaliyyətini yaxşılaşdırır, həm də dəri və saç kimi xarici görünüşə müsbət təsir edir. Sağlam həyat tərzi üçün detoks təsirinə malik olan bu tərəvəzi qida rasionunuza əlavə etmək tövsiyə olunur. Soğan, həmçinin mədə və bağırsaqları toksinlərdən təmizləyərək həzm sistemini dəstəkləyir və ümumi bədən enerjisini artırır.
10. Enerji verir və yorğunluğu azaldır
Soğan bədənin enerji səviyyəsini artırmaq və yorğunluğu azaltmaq üçün əla bir təbii qida mənbəyidir. Onun tərkibindəki minerallar və vitaminlər, xüsusilə B6 vitamini bədənin enerji istehsalını stimullaşdıraraq gündəlik fəaliyyəti daha asan icra etməyə kömək edir. Soğan qan dövranını yaxşılaşdıraraq toxumalara daha çox oksigen çatmasını təmin edir ki, bu da yorğunluq hissini azaldır. Tərkibindəki dəmir hemoqlobinin səviyyəsini artıraraq bədənin enerji balansını dəstəkləyir və zəiflik hissini aradan qaldırır. Soğan yemək sinir sistemini sakitləşdirir və streslə mübarizə aparmağa kömək edir ki, bu da zehni yorğunluğun azalmasına səbəb olur. Bundan əlavə, soğanın tərkibində olan təbii şəkərlər və karbohidratlar sürətli enerji təmin edərək gün ərzində daha enerjili qalmağı təmin edir. Yorğunluqla mübarizə aparmaq və məhsuldarlığı artırmaq üçün soğanı həm çiy, həm də bişmiş formada yemək tövsiyə olunur.