Ürək-damar xəstəlikləri müasir dünyada ölümün əsas səbəblərindən biridir. Diqqət edilməli olan erkən əlamətləri və simptomları müəyyən etmək ciddi fəsadların qarşısının alınmasında fərq yarada bilər. Rusiyalı mütəxəssis Rita Mitrofanova diqqət tələb edən beş əsas əlaməti ətraflı araşdırıb və ürək sağlamlığını qorumaq üçün tövsiyələr verib.
Nəfəs darlığı və sinə ağrısı
Bunlar ürək problemləri ilə əlaqəli ən narahatedici və ümumi simptomlardan bəziləridir. Həm fiziki fəaliyyət zamanı, həm də istirahət zamanı baş verən nəfəs darlığı ürək əzələsinə kifayət qədər oksigen getmədiyini göstərə bilər. Angina kimi tanınan sinə içində təzyiq və ya ağrı hissi çox vaxt infarktın xəbərdaredici əlaməti ola bilər. Bu vəziyyət təcili tibbi yardım tələb edir.
Yüksək qan təzyiqi
Tez-tez "səssiz qatil" adlanan hipertoniya aşkar simptomlar olmadan uzun müddət baş verə bilər. Ancaq bu vəziyyət qan damarlarına və ürəyə ciddi təsir edir, insult və infarkt riskini artırır. Buna görə də qarşısının alınmasının ən vacib hissəsi qan təzyiqinin müntəzəm monitorinqi və nəzarətidir və əsas tövsiyələrdən biri həyat tərzinin dəyişməsidir.
Artıq çəki və oturaq həyat tərzi
Piylənmə, xüsusilə qarın nahiyəsində piylərin yığılması ürək-damar xəstəlikləri riskinin artması ilə birbaşa bağlıdır. Bu, insulin müqavimətinə və ateroskleroza səbəb olan metabolik pozğunluqlara kömək edir. Aktiv həyat tərzi təkcə arıqlamağa kömək etmir, həm də ürək-damar sisteminizin fəaliyyətini yaxşılaşdırır. Müntəzəm ürək məşqləri - gəzinti, qaçış və ya üzgüçülük - qan dövranını yaxşılaşdırır və ürək əzələsini gücləndirir.
Ürək ritminin pozulması və yüksək xolesterol səviyyələri
Aritmiyalara stress və yorğunluqdan tutmuş, artıq kofeinə qədər müxtəlif amillər səbəb ola bilər. Bir çox aritmiya zərərsiz olsa da, bəzi formalar damarlar zədələndikdə və daraldıqda, xüsusilə ateroskleroz səbəbiylə tibbi yardım tələb edir. Bundan əlavə, yüksək xolesterol səviyyələri damar divarlarında aterosklerotik lövhələrin meydana gəlməsinə kömək edir ki, bu da ciddi ürək-damar ağırlaşmalarına səbəb ola bilər. Xolesterol səviyyəsini idarə etmək üçün balanslı bir pəhriz saxlamaq və mütəmadi olaraq idman etmək vacibdir.
Artan stress səviyyələri
Stress ürək-damar xəstəliklərinin inkişafında ən ciddi amillərdən biri hesab olunur. Xroniki stress maddələr mübadiləsində dəyişikliklərə səbəb olur, qan təzyiqini artırır və qan damarlarının aşınmasını sürətləndirir. Uzun müddət davam edən stress ilə infarkt və ya vuruşa səbəb ola biləcək qan laxtalarının meydana gəlməsi arasında əlaqə var. Meditasiya, yoqa və ya psixoterapiya vasitəsilə stressi idarə etməyi öyrənmək mənfi nəticələrin qarşısını almağa kömək edir.
Mütəxəssis xüsusi olaraq balanslaşdırılmış pəhrizi, şəkər və doymuş yağların qəbulunu məhdudlaşdırmağı, müntəzəm fiziki fəaliyyəti, stress səviyyələrinə nəzarəti, şəkər, xolesterin və qan təzyiqi səviyyəsini mütəmadi olaraq yoxlamağı məsləhət görüb.
Nubar Süleymanova, “İki sahil”
