Bakı. Trend:
COP29 çərçivəsində Trend BİA “COP for Hope” adlıxüsusi layihəni təqdim edir. Bu layihə iqlim dəyişikliyi iləmübarizədə vahid məqsəd uğrunda birləşmiş dünya liderlərinin, ölkərəhbərlərinin və müxtəlif sahələrdə – siyasət, iqtisadiyyat, elm vəekologiyada öncül şəxslərin fikirlərini dinləmək üçün unikal imkanyaradır.
Budəfəki müsahibimiz: Sloveniya Ətraf Mühit, İqlimvə Energetika Nazirliyinin dövlət katibləri Uroş Vayql və TinaSerşendir.
COP29 çərçivəsində Trend-əözəl müsahibəsində Sloveniya Ətraf Mühit, İqlim və EnergetikaNazirliyinin dövlət katibi Uroş Vayql ölkəsinin iqlim dəyişikliyiilə mübarizə üzrə danışıqlarda, təşəbbüslərdə və tədbirlərdə fəaliştirak etdiyini vurğulayıb.
"İqlim maliyyələşdirilməsi cari konfransın əsas mövzusudur.Bizim üçün xüsusilə vacibdir ki, COP29 çərçivəsində Bakıda qəbuledilən balanslı danışıqlar nəticəsi, iqlim dəyişikliyinintəsirlərinin azaldılması üçün iddialı tədbirləri və keçən il qəbuledilən Qlobal Baxışının (GST) nəticələri tam həyata keçirilməsinitəmin etsin.
Siyasi təşəbbüslər arasında bərpa olunan enerji mənbələrininistifadəsinin üç dəfə artırılması və nüvə infrastrukturlarınıninkişafı hədəfini qeyd etmək istərdim. Biz əminik ki, siyasitəşəbbüslər iqlim tədbirlərinin sürətləndirilməsinə əlavə təkanverir. Bu il biz enerji saxlanması və şəbəkələrin inkişafı üzrəQlobal Öhdəliyə, eləcə də iqlim dəyişikliklərinə dayanıqlılığınartırılması üçün insan potensialının inkişafı təşəbbüsünə qoşulmağıplanlaşdırırıq. Bundan əlavə, biz COP prosesində gənclərin iştirakıvə vətəndaş cəmiyyətinin cəlb olunmasını fəal şəkildədəstəkləyirik", - deyə U.Vayql vurğulayıb.
Sloveniyanın COP29-dakı prioritetləri
"Dərk edirik ki, dünya hal-hazırda qlobal istiləşməni 1,5 °C-dəməhdudlaşdırmaq üçün lazım olan trayektoriya ilə irəliləmir. Carikonfransın əsas mövzusu iqlim maliyyələşdirilməsi olsa da, iqlimdəyişikliyinin təsirlərinin azaldılması üçün fəal səylərinvacibliyini unutmaq olmaz. Əhəmiyyətli vəzifələrdən biri yenilənmişMilli Səviyyədə Müəyyən Edilmiş Töhfələrin (NDC) hazırlanmasıdır.Biz keçən il Dubayda götürülən öhdəliklərin, o cümlədən enerjisektorunda qalıq yanacaqlardan imtina və kömür istifadəsinintədricən azaldılması prosesinin davam etdirilməli olduğunudüşünürük. Bu impuls saxlanılmalıdır", - deyə o əlavə edib.
Dövlət katibinin sözlərinə görə, iqlim hədəflərinə və karbonneytrallığına nail olmaq üçün göstərilən səylər insan hüquqları vəgender bərabərliyi prinsiplərini nəzərə almalıdır.
"Belə yanaşma iqlim planlaşdırmasının ayrılmaz hissəsinəçevrilməlidir. Bundan əlavə, təbiətə əsaslanan həllər olmadanuğurlu keçid mümkün deyil. Təbiət mexanizmlərini nəzərə alankompleks su ehtiyatları idarəetmə sistemi iqlim dəyişikliklərinədayanıqlığın təmin edilməsində əsas rol oynayır", - deyə U.Vayqlqeyd edib.
COP29-da inkişaf etməkdə olan ölkələr üçün effektiviqlim maliyyələşdirməsinin təmin edilməsi
Dövlət katibi bildirib ki, COP29 çərçivəsində Bakıda yenikollektiv maliyyə hədəfi razılaşdırılmalıdır. Bu hədəf inkişafetməkdə olan ölkələr, o cümlədən ən az inkişaf etmiş ölkələr üçüniqlim strategiyalarını və tədbirlərini effektiv şəkildə həyatakeçirməyə imkan verəcək.
"Sloveniya iqlim maliyyələşdirilməsinə sadiqliyini nümayişetdirir. Bunun bariz nümunəsi kimi, Zərərlər və İtkilər Fondu üçün1,5 milyon avro ayırmaq öhdəliyimizi göstərmək olar. Biz ən kiçikdonor ölkələrdən biri olsaq da, bu öhdəlik mürəkkəb çoxtərəflişəraitdə mühüm siqnal kimi xidmət edir.
Yeni Kollektiv Kəmiyyət Hədəfi (NCQG) həm iddialı, həm də realolmalı, sıfır emissiya və dayanıqlı iqtisadiyyata keçid üçün qlobaltələblərə cavab verməlidir. Biz daha geniş maliyyə mənbələrinəəsaslanan çoxşaxəli bir hədəf təklif edirik. Artan iqtisadiimkanlar və əhəmiyyətli emissiyalarını nəzərə alaraq, donorölkələrinin sırasına yeni ölkələrin daxil edilməsi vacibdir. Buyanaşma daha ədalətli məsuliyyət bölgüsünü təmin edəcək", - deyəU.Vayql qeyd edib.
O əlavə edib ki, bu məqsədlərə nail olmaq üçün investisiyalaradair əlverişli şərait yaradılmalı, daha iddialı iqlim təşəbbüsləristimullaşdırılmalı, eləcə də hər bir ölkədə özəl kapital və daxiliresurslar səfərbər edilməlidir.
"Çoxtərəfli İnkişaf Bankları (ÇİB) birgə maliyyələşdirməninyaxşılaşdırılması və ölkələr üçün resursların daha əlçatan olmasıüçün səylərini gücləndirməlidir. Beynəlxalq maliyyəarxitekturasının islahatını davam etdirmək, ÇİB-in kreditimkanlarını genişləndirmək, daha çox özəl investisiya cəlb etmək vəiqlim problemlərini effektiv həll etmək vacibdir", - deyə oyekunlaşdırıb.
Bərpa olunan enerji sahəsində əməkdaşlığıngenişləndirilməsi
Dövlət katibi Tina Serşen vurğulayıb ki, Sloveniya Avropadaadambaşına düşən günəş panellərinin istehsalına görə lidermövqedədir və hidroelektrik turbinlərin ən iri Avropatəchizatçılarından biridir.
"Sloveniyanın iki aparıcı istehsalçısı, həmçinin, bərpa olunanenerji sahəsində xidmət və məhsul təklif edən daha kiçik çoxsaylışirkətləri qabaqcıl texnologiyalarını, ekspert biliklərini və bərpaolunan enerji mənbələrinin ekoloji baxımdan dayanıqlı tətbiqinitəmin etmək üçün dəstək təklif edirlər.
Sloveniya Azərbaycanın bu sahədə planlaşdırdığı layihələrədiqqət yetirməsini yüksək qiymətləndirərdi və bərpa olunan enerjisahəsində ölkələrimiz arasında əməkdaşlığın inkişafına yönəlmiş hərhansı təşəbbüslərə açıqdır", - deyə o qeyd edib.
X: @Lyaman_Zeyn
