“Ä°qlim dÉyiÅikliyinin mÉnfi nÉticÉlÉri bugünkü hÉyatımızda özünü büruzÉ verir. Dünya artıq orta temperaturun vÉ fÉsillÉrin dÉyiÅmÉsini, ekstremal hava hadisÉlÉrinin artan tezliyini vÉ yavaÅ baÅlayan hadisÉlÉri yaÅayır. ÖlkÉlÉr vÉ icmalar iqlim dÉyiÅikliyinin cari vÉ gÉlÉcÉk tÉsirlÉrinÉ cavab vermÉk üçün uyÄunlaÅma hÉllÉri hazırlamalı vÉ tÉdbirlÉr hÉyata keçirmÉlidir. UyÄunlaÅma tÉdbirlÉri ölkÉnin vÉ ya regionun unikal kontekstindÉn asılı olaraq bir çox formada ola bilÉr. Siz yaxÅı bilirsiniz ki, “hÉr kÉsÉ uyÄun bir hÉll” yoxdur, lakin eyni ekosistemlÉri paylaÅan ölkÉlÉr üçün ÉmÉkdaÅlıq, bilik vÉ tÉcrübÉ mübadilÉsi bu mÉnada çox vacibdir”.
Adalet.az xÉbÉr verir ki, bunu ekologiya vÉ tÉbii sÉrvÉtlÉr nazirinin müavini Umayra TaÄıyeva COP29 çÉrçivÉsindÉ keçirilÉn “Qafqaz daÄları vÉ Étrafı üçün dayanıqlılıq tÉdbirlÉri: milli adaptasiya planları (MAP) vÉ regional yanaÅmalar” mövzusunda tÉdbirdÉ deyib.
Nazir müavini bildirib ki, uÄurlu uyÄunlaÅma tÉkcÉ hökumÉtlÉrdÉn deyil, hÉm dÉ maraqlı tÉrÉflÉrin, o cümlÉdÉn yerli icmaların, milli, regional, çoxtÉrÉfli vÉ beynÉlxalq tÉÅkilatların, dövlÉt vÉ özÉl sektorların, vÉtÉndaÅ cÉmiyyÉtinin vÉ digÉr müvafiq subyektlÉrin fÉal vÉ davamlı cÉlb edilmÉsindÉn, elÉcÉ dÉ biliyin sÉmÉrÉli idarÉ edilmÉsindÉn asılıdır.
“ÖlkÉlÉrimiz hÉqiqÉtÉn unikaldır. CoÄrafi yerlÉÅmÉsi vÉ müxtÉlif relyefi xüsusilÉ daÄlıq ÉrazilÉrdÉ iqlim dÉyiÅikliyinin sÉbÉb olduÄu ekoloji vÉ digÉr problemlÉr yaratmaqdadır. QıÅda buzlaqların ÉrimÉsi vÉ qar sahÉsinin azalması çaylarda suyun sÉviyyÉsinin azalmasına sÉbÉb olur. Son 10 ildÉ quraqlıÄın müddÉti 19 faiz artıb. YaÄıntıların ümumi miqdarının 10 faiz azalması kÉnd tÉsÉrrüfatına ciddi tÉsir göstÉrib.
HÉmin proseslÉr ekosistemlÉrÉ tÉsir edir vÉ biomüxtÉliflik üçün risklÉrÉ sÉbÉb olur. Ä°qlim DÉyiÅmÉlÉri üzrÉ HökumÉtlÉrarası Panelin (IPCC) 6-cı qiymÉtlÉndirmÉ hesabatı növlÉrin itmÉsi riskindÉn bÉhs edir. UyÄunlaÅma nÉ edilÉ bilÉcÉyi barÉdÉ mücÉrrÉd düÅünmÉk deyil. UyÄunlaÅma xüsusi tÉdbirlÉr vÉ adekvat maliyyÉ tÉlÉb edir. COP29 Ä°qlim FÉaliyyÉti GündÉliyi iqlim dÉyiÅikliyi ilÉ baÄlı tÉcili, kritik problemi hÉll etmÉk üçün millÉtlÉr arasında ortaq öhdÉliyimizi nümayiÅ etdirir.
AzÉrbaycanda MAP prosesi ilÉ sÉyahÉtimiz BMTÄ°P vÉ YaÅıl Ä°qlim Fondunun dÉstÉyi ilÉ baÅladı. Bu tÉrÉfdaÅlıq bizim ilkin milli uyÄunlaÅma planımızın formalaÅmasında mühüm rol oynadı, orada daÄlar ekosisteminin zÉifliyi qiymÉtlÉndirilmiÅ vÉ müvafiq uyÄunlaÅma tÉdbirlÉri hazırlanıb”, - deyÉ U.TaÄıyeva qeyd edib.