AnewZ telekanalının eksklüziv məlumatları COP29 çərçivəsində danışıqların pozulmaq ərəfəsində olduğunu təsdiqləyir.
Telekanalın məlumatına görə, müzakirələr son dərəcə gərgin mərhələyə daxil olub. Almaniyanın xarici işlər naziri Annalena Berbok, Avropa komissarı Vopke Hoekstra və 10-a yaxın Aİ nümayəndə heyətinin rəhbəri də daxil olmaqla, əsas fiqurlar Bakıdadırlar. Səudiyyə Ərəbistanının energetika naziri də danışıqlar masasına qayıdıb.
Dərin bölünmələr və artan məyusluq
Eksklüziv araşdırmalar göstərir ki, Qlobal Şimal və Qlobal Cənub arasında əhəmiyyətli bir fərq qalmaqdadır. İnkişaf etməkdə olan ölkələr, xüsusən Kiçik Ada İnkişaf etməkdə olan dövlətlər və Afrika bloku, inkişaf etmiş ölkələri maliyyə öhdəliklərinə əməl etməməkdə ittiham edərək, dərin məyusluqlarını ifadə edirlər. Onlar 600 milyard dollardan aşağı olan hər hansı Yeni Kollektiv Kəmiyyətli Məqsəd rəqəmini qəti şəkildə rədd edirlər.
Vəziyyət Qərb blokunun 300 milyard dollara qədər artırma ehtimalı olan 250 milyard dollarlıq son təklifi etdikdən sonra gərginləşib. Bu təklif, bir çox inkişaf etməkdə olan ölkələrin həddindən artıq tələblər kimi gördükləri ilə birlikdə, insayderlər tərəfindən "çox az, çox gec" kimi təsvir edilir.
Səudiyyə Ərəbistanı, Rusiya, Çin və Hindistan kimi ölkələr də Qərb blokunun təsirlərin azaldılması təkliflərinə kəskin etirazlarını bildirib, onları neft və qaz sənayesinə qəsdən hücum kimi qəbul ediblər. Bu parçalanmalar danışıqları qeyri-müəyyən vəziyyətdə qoyub.
Bütün bunlar böyük güclərin fikir ayrılıqlarını aradan qaldırmaq və vahid məqsədə doğru işləmək üçün mübarizə apardığı dünyada artan geosiyasi parçalanmanı açıq şəkildə əks etdirir.
Vaxt bitir
Razılaşmanın əldə edilməsinin vacibliyi hiss olunur. Nümayəndələrin günün sonuna qədər razılaşmanı yekunlaşdırmaq vaxtı var, əks halda çoxları məkanı tərk etməyə başlayacaq. Plenar iclas üçün ən azı 60 nümayəndədən ibarət kvorum tələb olunur və BMT qaydalarına əsasən, Azərbaycan COP29 məkanını qeyri-müəyyən müddətə açıq saxlaya bilməz.
Razılaşmanın əldə edilib-edilməməsindən asılı olmayaraq, mənbələrimiz bildirir ki, bu gün saat 15:00 radələrində yekun plenar iclasın keçiriləcəyi gözlənilir. Bu sessiya bütün tərəflərə artan təzyiqi vurğulayan yekun mətnlə və ya olmadan davam edə bilər.
İnkişaf etməkdə olan dövlətlərin vahid mövqeyi
İnkişaf etməkdə olan ölkələr Qərb blokunun təkliflərini rədd etməkdə əlamətdar həmrəylik nümayiş etdirdilər. Onlar bu təklifləri qeyri-adekvat və əks-məhsuldar hesab edərək, kompromis əldə etmək imkanlarına mane olurlar. Onların kollektiv məyusluğu qlobal iqlim danışıqlarında ədalətli həllərin əldə edilməsinin daha geniş problemlərini vurğulayır.
Vaxt daraldıqca COP29-un taleyi qeyri-müəyyən olaraq qalır. Bu danışıqların nəticəsi təkcə iqlimlə bağlı fəaliyyətin gələcəyini formalaşdırmayacaq, həm də qlobal cəmiyyətin bölünmələri aradan qaldırmaq və dövrümüzün ortaq çağırışları ilə mübarizə aparmaq qabiliyyəti və ya qeyri-mümkün olması haqqında güclü bir mesaj göndərəcək.
Şahanə Rəhimli
Musavat.com
