Lozanna Universitetinin alimləri müəyyən ediblər ki, stress beynin REM mərhələləri ilə yavaş dalğalı yuxu arasında keçidi tənzimləyən locus coeruleus bölgəsinə təsir edir. Bu, yuxunun pozulmasına və tez-tez oyanmağa səbəb olur.
Editor.az xəbər verir ki, araşdırma Nature Neuroscience jurnalında dərc olunub. Locus coeruleus, stressə reaksiyanı tənzimləyən və ayıqlığı qoruyan bir hormon olan norepinefrin istehsalına cavabdehdir. Lakin yeni sübutlar göstərib ki, beynin bu sahəsi də yuxu dövrlərinə nəzarətdə mühüm rol oynayır.
Alimlər müəyyən ediblər ki, locus coeruleusun fəaliyyəti hər 50 saniyədən bir dəyişir və yuxu mərhələləri arasında keçidləri tənzimləyən bir növ “saat” yaradır. Gündüz stressi nöqtənin fəaliyyətini artırır və norepinefrin səviyyəsini artırır. Bu, narahatlığa səbəb olur: REM yuxusunun başlanğıcı yavaşlayır və yavaş dalğa yuxusu kəsilir, tez-tez oyanışlara səbəb olur. Tədqiqatın nəticələri yeni diaqnostika və müalicə üsullarının yaradılmasına yol açır.
Locus coeruleus xüsusilə narahatlıq pozğunluğu və digər pozğunluqları olan xəstələrdə yuxu dövrlərinin monitorinqi və korreksiyası üçün biomarker ola bilər. Bundan əlavə, tədqiqat yuxunun təkamülünü daha yaxşı anlamağa imkan verir. Məsələn, bəzi sürünənlər beyin fəaliyyətində oxşar tsiklik dalğalanmalar nümayiş etdirirlər ki, bu da beynin bu hissəsinin çox qədim mənşəli olduğunu göstərir.
//Gülnarə Abasova, Editor.az