Bakı. Trend:
COP29 Konfransı əvvəlki konfranslar kimi, Asiya İnfrastrukturİnvestisiya Bankı (AİİB) da daxil olmaqla, Beynəlxalq İnkişaf vəYenidənqurma Bankları (BİYB) üçün iqlim sahəsində işlərimizə genişmaraq göstərən tərəflərlə əməkdaşlıq və qarşılıqlı fəaliyyət üçünunikal imkanlar təqdim edir.
Bu barədə Trend-ə özəlmüsahibəsində AİİB-in iqlim strategiyası və siyasəti üzrə başmütəxəssisi Seleha Lokvud bildirib.
“Bu konfrans əvvəlki konfranslar kimi, bilik mübadiləsi vəəməkdaşlığın gücləndirilməsi üçün geniş imkanlar açır”, – deyəS.Lokvud vurğulayıb.
O, həmçinin COP29-da beynəlxalq maliyyə qurumlarının birgəbəyanatını qeyd edib. Bəyanatda ötən il ərzində əldə edilən uğurlaryekunlaşdırılıb və gələcək planlar müəyyən edilib.
"Bu, məlumat mübadiləsinə imkan yaradır və əməkdaşlığa açıqolduğumuzu nümayiş etdirir", – deyə S.Lokvud əlavə edib.
Onun sözlərinə görə, 2023-cü ildə beynəlxalq maliyyə qurumlarırekord 125 milyard dollar iqlim maliyyəsi cəlb edib. COP29-da2030-cu ilədək illik iqlim investisiyalarını 170 milyard dollaraçatdırmaq niyyəti açıqlanıb. Bu vəsaitin 120 milyard dolları aşağıvə orta gəlirli ölkələrə, 50 milyard dolları isə yüksək gəlirliölkələrə yönəldiləcək.
"Ölkə səviyyəsində əməkdaşlığın gücləndirilməsi bizimfəaliyyətimizin əsas aspektidir. Biz ölkələrə uzunmüddətli iqlimstrategiyalarının hazırlanması və həyata keçirilməsində dəstəkoluruq", – deyə S.Lokvud bildirib.
O, davamlı inkişaf məqsədlərinə nail olmaq üçün ünvanlı dəstəyinəhəmiyyətini də vurğulayıb.
Bundan əlavə, S.Lokvud iqlim maliyyəsində innovasiya və yeniyanaşmaların rolunu qeyd edib.
“Bu konfransda BİYB-lər ölkələrin rəhbərlik etdiyi platformalarıdəstəkləmək baxışımızı əks etdirən sənəd təqdim etdilər. Bizhəmçinin, ənənəvi maliyyə hesabatlarının çərçivəsindən kənaraçıxaraq real nəticələrə yönəlmiş yanaşma formalaşdırmışıq”, – deyəo bildirib.
AİİB-in Mərkəzi Asiyada əsas prioritetləri
"AİİB-in əsas məqsədi “sabahın infrastrukturu” mandatını yerinəyetirməkdir ki, buna yaşıl infrastruktur əsas prioritetlərdən birikimi daxildir. Digər vacib istiqamətlərimiz regional əməkdaşlıq vəözəl kapitalın səfərbər edilməsidir", – deyə Seleha Lokvudbildirib.
S.Lokvud qeyd edib ki, AİİB-in Asiya-Sakit Okean və MərkəziAsiya bölgələrində iştirakçıları olmasına baxmayaraq, bankın qlobalüzvləri arasında 110 ölkə yer alır.
O, həmçinin AİİB-in Mərkəzi Asiya da daxil olmaqla, iqlimləbağlı regional və milli səylərə dəstək rolunu vurğulayıb.
"Asiya-Sakit Okean və Mərkəzi Asiya regionlarında olduğu kimi,digər bölgələrdə də biz ölkələrin iqlim sahəsindəki səylərinidəstəkləmək və COP çərçivəsində regional təşəbbüslərə töhfə verməkistəyirik", - S.Lokvud qeyd edib.
COP29 konfransında AİİB Mərkəzi Asiya İqtisadiyyatları üzrəXüsusi Regional Proqramına (SPECA) dəstəyini nümayiş etdirib. Buproqram, bankın mandatına tamamilə uyğundur.
"Bu təşəbbüs çərçivəsində və mandatımıza uyğun olaraq, biz həmdövlət, həm də özəl sektoru dəstəkləməyə üstünlük veririk", – deyəS.Lokvud əlavə edib.
AİİB həmçinin uyğunlaşma, sağlamlıq, iqlim və təbiət arasındakıqarşılıqlı əlaqələr, biomüxtəliflik və karbon bazarları kimi əsasiqlim mövzuları üzrə bir neçə müzakirədə iştirak edib.
"Bu tədbirlərdə AİİB iqlim sahəsindəki fəaliyyətini nümayişetdirdi və gələcək planlarını paylaşdı", – deyə o qeyd edib.
S.Lokvud vurğulayıb ki, 2023-cü ildə bankın iqlimmaliyyələşdirilməsi ümumi illik investisiyalarının 60 faizinitəşkil edib ki, bu da hədəflənən 50 faizi ötüb.
"Biz müəyyən edilmiş hədəfimizi aşmağımıza baxmayaraq, milliplanları dəstəkləmək üçün uyğunlaşma və zərərin azaldılması üzrəmaliyyələşdirməni genişləndirməkdə qərarlıyıq", – deyə o əlavəedib.
Layihələrin maliyyələşdirilməsi ilə yanaşı, AİİB iqlimmaliyyələşdirməsində siyasətə əsaslanan yeni bir alət təqdim edərəkfəaliyyətini genişləndirir.
"Artıq fəaliyyətimiz yalnız layihə investisiyaları iləməhdudlaşmır. Biz iqlim siyasətinə əsaslanan maliyyələşdirməmizigenişləndirərək əlverişli mühit yaratmağa və hökumətləri buistiqamətdəki səylərində dəstəkləməyə çalışırıq", – deyə S.Lokvudbildirib.
"Biz bu yeni aləti COP29 konfransında təşkil etdiyimiz vəiştirak etdiyimiz bütün tədbirlərdə müştərilərimizlə paylaşdıq", –deyə o əlavə edib.
AİİB-in Azərbaycanın günəş enerjisinin inkişafına böyüktöhfəsi
Asiya İnfrastruktur İnvestisiya Bankı (AİİB) Azərbaycanın günəşenerjisi sahəsinə böyük investisiyalar yatıracağını açıqlayıb. Buaddım, bankın iqlim sahəsində fəaliyyət strategiyasında mühümmərhələdir. AİİB-in iqlim strategiyası üzrə mütəxəssisi SelehaLokvud yeni tərəfdaşlıqdan danışıb.
S.Lokvud bildirib ki, AİİB-in daha geniş iqlim strategiyasımüştərilərlə sıx əməkdaşlıq və strateji tərəfdaşlıqlarıngücləndirilməsinə yönəlib.
"Keçən il iqlim üzrə fəaliyyət planımızı yayımladıq və buradaəsas diqqət müştərilərimizlə sıx əməkdaşlığa və əhəmiyyətlitərəfdaşlıqların qurulmasına yönəlib. Azərbaycana edilən bu konkretinvestisiya belə bir yanaşmanın nümunəsidir, çünki biz digərbeynəlxalq maliyyə qurumları və Azərbaycanla əməkdaşlıq edərəkenerji prioritetlərini dəstəkləyirik", – deyə S.Lokvudbildirib.
İnvestisiya həcmi ümumilikdə 160 milyon ABŞ dolları təşkiledəcək və bu vəsait 315 MVt gücündə Neftçala Günəş ElektrikStansiyası və 445 MVt gücündə Biləsuvar Günəş ElektrikStansiyasının tikintisinə yönəldiləcək. Layihə, “Abu Dhabi FutureEnergy Company” (Masdar) ilə tərəfdaşlıqda həyata keçirilir vəAzərbaycanın bərpa olunan enerji potensialının inkişafınaəhəmiyyətli töhfə verəcək.
"Bu layihə Azərbaycanın enerji balansını köklü şəkildə dəyişəcəktransformasiyaedici bir investisiyadır. Biz bu təşəbbüsün birhissəsi olmaqdan məmnunuq, çünki o, ölkənin enerji sektorunungələcəyi üçün strateji əhəmiyyət daşıyır", – deyə S.Lokvud qeydedib.
Layihə Asiya İnkişaf Bankı (AİB) və Avropa Yenidənqurma vəİnkişaf Bankı (AYİB) ilə birgə maliyyələşdirilir. Bununla yanaşı,yerli tərəfdaş kimi “SOCAR Green” layihədə “Masdar”a qoşulub.
S.Lokvud bildirib ki, bu əməkdaşlıq AİİB-in regional əməkdaşlığıinkişaf etdirmək və ölkələrin iqlim məqsədlərinə nail olmasınadəstək olmaq öhdəliyini əks etdirir.
"BİYB-lər və yerli iştirakçılarla tərəfdaşlıq, iqlim dəyişikliyikimi qlobal problemlərin həlli üçün əməkdaşlığın əhəmiyyətinivurğulayır", – deyə o əlavə edib.
Günəş enerjisinə edilən investisiya, AİİB-in Paris Sazişinəuyğun olaraq yaşıl infrastruktura üstünlük verilməsi üzrə dahageniş strategiyası ilə uzlaşır.
"Bizim strategiyamız yaşıl infrastruktura üstünlük verir vəParis Sazişinin hədəflərinə uyğundur. 2023-cü il iyulun 1-dənetibarən bütün layihələrimiz Paris hədəflərinə uyğunlaşdırılıb vəbu investisiya da istisna deyil", – deyə S.Lokvud qeyd edib.
AİİB-in layihəyə sadiqliyi artıq görünür. Bankın investisiyaəməliyyatları üzrə komandası layihənin icrasının ilk həftəsindənetibarən Azərbaycanda fəaliyyət göstərir.
"Biz artıq buradayıq, Azərbaycandakı həmkarlarımızla əməkdaşlıqedirik və layihənin fasiləsiz irəliləməsini təmin edirik", – deyəS.Lokvud əlavə edib.
AİİB COP29-da infrastruktur maliyyələşdirilməsindəinnovasiyalara diqqət yetirir
"Biz AİİB-də iqlim, təbiət və sağlamlıqla bağlı komplekstədbirlərin maliyyələşdirilməsində mövcud boşluqları aradanqaldırmaq üçün müxtəlif maliyyə mexanizmlərindən istifadə edirik",– deyə Seleha Lokvud bildirib.
Onun sözlərinə görə, innovativ həllərə maraq artmaqda davamedir.
"COP29 çərçivəsində təbiət və biomüxtəliflik mövzularına həsrolunmuş çoxtərəfli inkişaf banklarının (ÇİB) birgə sessiyasındaqeyd edildiyi kimi, borcun təbiətin qorunmasına dəyişdirilməsi kimimexanizmlər getdikcə daha çox diqqət cəlb edir. AİİB bu yanaşmalarıfəal şəkildə araşdırır ki, müştərilərin ehtiyaclarını daha yaxşıtəmin etsin və mövcud maliyyə boşluqlarını aradan qaldırsın", - oqeyd edib.
Bankın əsas strategiyalarından biri həmişə olduğu kimi, birgəmaliyyələşdirmə və qarışıq maliyyələşdirmə olaraq qalır. Bu yanaşmaxeyriyyə fondları və digər maliyyə təşkilatları ilə əməkdaşlığıəhatə edir ki, bu da kapital xərclərini azaltmağa və müsbət təsirigücləndirməyə imkan verir.
"Bizim bir çox təşəbbüslərimiz qrantlar və digər vasitələrtəqdim edən xeyriyyə təşkilatları və fondların iştirakı ilə həyatakeçirilir. Onları öz vəsaitlərimizlə birləşdirərək maksimum nəticəəldə edirik", – deyə S.Lokvud izah edib.
AİİB özəl sektorun kapital bazarları vasitəsilə cəlb edilməsinəxüsusi diqqət yetirir. Bank 500 milyon Avstraliya dollarıməbləğində adaptasiya istiqrazları buraxıb ki, bu da özəlinvestorlar tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb.
"Bu istiqrazlarla təmin edilən layihələr iqlimmaliyyələşdirilməsi üzrə adaptasiya taksonomiyasına tam uyğundur",– deyə S.Lokvud vurğulayıb.
Bundan əlavə, bank yerli maliyyə qurumları ilə tərəfdaşlıqlarıfəal şəkildə inkişaf etdirir.
"Biz yerli banklar vasitəsilə investisiya edirik, məsələn,Türkiyədə TSKB ilə əməkdaşlığımız buna nümunədir", – deyə S.Lokvudbildirib.
"2022-ci ildə AİİB TSKB ilə 200 milyon dollar məbləğində kreditmüqaviləsi bağladı. Bu vəsait iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma vəonun nəticələrinin azaldılması üzrə layihələrin həyatakeçirilməsinə yönəldilib. Bu addım, 2018-ci ildə dayanıqlı enerjivə infrastruktur sahələrinə verilmiş oxşar kreditin davamı oldu.Ayrılan vəsait Paris Sazişinə tam uyğun olaraq, Türkiyədə bərpaolunan enerji mənbələrinə, enerji səmərəliliyinin artırılmasına vəəlaqəli sahələrin inkişafına sərf olunacaq", – deyə o əlavəedib.
Bankın digər mühüm alətlərindən biri siyasətə əsaslanan iqlimmaliyyələşdirməsidir ki, bu da hökumətlərlə birbaşa qarşılıqlıəlaqə qurmağa imkan verir.
"Bu yanaşma regionlarda infrastruktur maliyyələşdirilməsindəkiboşluqların müəyyən edilməsini və bazar stimulları, karbonbazarları və ya digər iqlim tədbirləri mexanizmləri kimivasitələrin seçilməsini əhatə edir", – deyə S.Lokvud izah edib.
O vurğulayıb ki, bu yanaşma hökumətlərlə əvvəlcədən aparılanmüzakirələrə əsaslanaraq fərdi həllər hazırlamağa vəinvestisiyaların ekoloji baxımdan dayanıqlı infrastrukturunyaradılması üzrə öhdəliklərə uyğunluğunu təmin etməyə imkanverir.
“AİİB iqlim problemlərinin həllində innovativ maliyyəmexanizmlərindən istifadə edərək və qlobal əməkdaşlığı inkişafetdirərək öz öhdəliyini gücləndirir”, – deyə o əlavə edib.
"Bizim məqsədimiz dövlət və özəl sektorlardan olan müştərilərləişləyərək infrastrukturun maliyyələşdirilməsi üçün ən yaxşıseçimləri müəyyən etməkdir", – deyə S.Lokvud vurğulayıb.
"Bu, həm layihələrdə, həm də siyasətə əsaslanan maliyyələşdirməvasitəsilə ölkələr tərəfindən idarə olunan investisiyaplatformalarını əhatə edən adaptasiya, təsirin azaldılması vətəbiətin mühafizəsi üzrə inteqrasiya olunmuş və çoxtərəfliyanaşmaların müzakirəsini özündə birləşdirir", – deyə o qeydedib.
AİİB-in strategiyasının əsas istiqamətlərindən biri innovativmaliyyə alətlərinin tətbiqidir.
"Biz maliyyələşdirməyə yeni yanaşmaları araşdırmağa vətəkliflərimizi şaxələndirməyə çalışırıq", – deyə S.Lokvudbildirib.
O, siyasətə əsaslanan iqlim maliyyələşdirilməsini vacib bir alətkimi qeyd edib.
"Biz tərəfdaşlarla əməkdaşlıq edərək, borcun təbii resurslaradəyişdirilməsi kimi mexanizmləri araşdırmaq, adaptasiyaistiqrazlarımızın uğurunu inkişaf etdirmək və kapital bazarlarındandaha yaradıcı istifadə edərək bu mühüm sahədə maliyyə cəlb etməyihədəfləyirik", - S.Lokvud əlavə edib.
Qlobal əməkdaşlıq AİİB-in fəaliyyətinin fundamental prinsipiolaraq qalır.
"Digər strateji qurumlarla, məsələn, Beynəlxalq İnkişaf vəYenidənqurma Bankları (BİYB) ilə istər borcun təbii resurslaradəyişdirilməsi sahəsində təcrübəsi olanlarla, istərsə də ölkələrləiqlim planlarının həyata keçirilməsində çalışanlarla tərəfdaşlıq,AİİB-in beynəlxalq fəaliyyətinin vacib aspektidir", – deyə S.Lokvudvurğulayıb.
Regional fokuslanmaya baxmayaraq, bankın qlobal üzvlüyü onunfəaliyyətini genişləndirməyə imkan verir.
"Məsələn, biz Braziliyada əhəmiyyətli layihələr həyata keçiririkki, bu da beynəlxalq əhatəmizin məqsədlərimizə uyğun olduğunugöstərir", – deyə o izah edib.
S.Lokvud həmçinin bildirib ki, COP29-da müəyyən edilmişprioritetlər və tərəfdaşlıqlar iqlim gündəliyinin gələcəkdəirəliləməsində əsas rol oynayacaq.
"Bu Konfransda razılaşdırılmış prioritetlər və əməkdaşlıq bizimAsiya və Qlobal Mandatımıza tam uyğundur və bu COP-dan növbətiCOP-a qədər səylərimizin formalaşdırılmasını davam etdirəcək", –deyə Seleha Lokvud yekunlaşdırıb.
