AZ

"Sovetin alınmaz qalası" bağlandı: növbə kimindir?  

  “Sovetdən qalan, dünya standartlarına cavab verməyən, funksionallığı olmayan, çox pul xərclənib, az nəticə əldə edilən bir qurum əvvə-axır ləvğ edilməliydi”. Bu fikri şair, yazıçı və publisist Rasim Qaraca Tərcümə Mərkəzinin və Dövlət Dil Komissiyası yanında Monitorinq Mərkəzinin ləğvinə münasibət bildirərkən deyib. Xatırladaq ki, Prezident İlham Əliyevin sərəncamı ilə Azərbaycan Dövlət Tərcümə Mərkəzi və Azərbaycan Respublikasının Dövlət Dil Komissiyası yanında Monitorinq Mərkəzi ləğv edilib. Nazirlər Kabinetinə sərəncamdan irəli gələn vəzifələri 2 ay müddətində icra etmək tapşırılıb. 

Tərcümə Mərkəzinin ləğvi ilə bağlı fikirlərini bölüşən Rasim Qaraca bildirib ki, Azərbaycan mədəni həyatında 20-30 ildə belə 8-9 bal gücündə silkələnmə olur: 
" Hadisənin ən xoşagəlməz tərəfi budur ki, 100-ə yaxın əməkdaş işsiz qalacaq. Eyni zamanda, bu da bir həqiqətdir ki, sovetdən qalan, dünya standartlarına cavab verməyən, funksionallığı olmayan, çox pul xərclənib az nəticə əldə edilən bir qurum əvvəl-axır ləğv edilməliydi. Əgər onun əvəzində yerli ədəbiyyatın tərcüməsi və nəşri üçün xarici naşirlərə dəstək verən Tərcümə Proqramı yaradılarsa, bu, orada işləyən yaradıcı insanlar üçün indikindən daha çox faydalı olar. Və belə olarsa, bunu müstəqillik dövrü ərzində mədəni sahədə həyata keçirilmiş ən böyük islahat saya bilərik. Mədəniyyət Nazirliyinin belə bir Proqramın yaradılması üzərində işlədiyi haqqında söhbətlər var idi, bunun praktik təcəssümü necə olacaq, mənə də maraqlıdır". 
Yazıçı qeyd etdi ki, sovetlə vidalaşma ümumən ağrılı bir prosesdir, bizdə isə az qala mümkünsüzdür: 
"Tərcümə Mərkəzi ləvğ olunmalı olan ən kiçik qurumlardan biri idi. Sovetin alınmaz qalası kimi duran daha böyük qurum Yazıçılar Birliyidir. Tamamən köhnəlmiş, funksionallığı olmayan bir qurumdur. Həm Birlikdə, həm onun qəzet və jurnallarında onlarla insan çalışır, əməkhaqqı alır, bu köhnə təşkilatı ləğv etsən, o insanlar işsiz, maaşsız qalacaq. Təşkilatın rəhbəri hörmətli, nüfuzlu adamdır, az qala, mədəniyyətin simvoludur. Belə nüfuzlu adamın xatirinə təşkilat hələ də yaşayır, bir fayda gətirmədiyinə göz yumulur. Amma Yazıçılar Birliyinin və onun qəzet-jurnallarının gec-tez ləvğ olunacağı məlumdur. Bəs orada işləyən, ailəsinə çörək aparan insanlar, nə edəcək, deyəcəksiniz. Onlar öz müstəqil qurumlarını, qəzet və jurnallarını yaratmaq məcburiyyətində qalacaq, bazar iqtisadiyyatı qanunları ilə yaşayacaqlar, bütün dünyada olduğu kimi. Ancaq belə qurumların dövlət dotasiyasında oturması prinsipial olaraq ümumi işin xeyrinə deyil. Dotasiyada oturmaq tənbəllik və təkəbbür yaradır, intriqalara meydan açır. Misal üçün, bir "Ulduz " jurnalına ayrılan pula ən azı 5 müstəqil jurnal çıxartmaq olar, talantlı gənclər çoxdur, onların təşəbbüslərini kimsə dəstəkləmir və bu üzdən də talantları sönüb gedir, əvəzində bir ovuc adam "ədəbiyyat var" görüntüsü yaradır. Amma deyil. Azərbaycan ədəbiyyatı indi ən böhranlı dövrünü yaşayır. İmitasiya var, amma ədəbiyyatın özü yoxdur. Ən başlıcası ədəbiyyat müsabiqələri yoxdur, ədəbiyyat mükafatları yoxdur, yerli müəllifləri xaricdə təmsil edən ədəbiyyat agentlikləri yox dərəcəsindədir, Azərbaycan yazıçısı beynəlxalq ədəbiyyat festivallarında təmsil olunmur, əsərləri xarici dillərə tərcümə olunmur və s. və i. Müstəqil dövlət olmağımızdan keçən otuz neçə ildə sadəcə yerimizdə saymışıq, ədəbiyyat görüntüsü olub, amma gerçək ədəbiyyat prosesləri olmayıb, təşəbbüslər beşikdəcə boğulub. Tərcümə Mərkəzində işləyənlərə, maaş alanlara keçmiş olsun deyirəm, hər işdə bir xeyir var deyiblər. Ümid edirəm cavabdeh orqanlar onların sosial müdafiəsinin qayğısına qalacaq".

Seçilən
11
sherg.az

1Mənbələr