Avstriyanın OMV şirkəti, arbitraj qərarına əsasən, Rusiyanın "Qazprom" şirkətinin 230 milyon avro məbləğində qazını müsadirə edib.
Qaynarinfo Reuters-ə istinadla xəbər verir ki, OMV uzun müddət Qazpromun Avropadakı əsas müştərilərindən biri idi, lakin Ukraynaya qarşı 2022-ci il işğalından sonra "Qazprom" Avropada müştərilərinin əksəriyyətini itirib.
Hadisənin səbəbləri və nəticələri:
- Arbitraj qərarı: 13 noyabrda OMV Almaniyada qazın qeyri-müntəzəm tədarükünə görə Qazproma qarşı arbitrajda qalib gəlib və 230 milyon avro məbləğinin ödənilməsi barədə qərar çıxarılıb.
- Qazın müsadirəsi: OMV oktyabr ayında tədarük edilən qazı ödəməkdən imtina edərək həmin məbləği kompensasiya kimi götürüb. Bu, Avropa İttifaqı müştərisinin ilk dəfə olaraq "Qazprom"a qaz tədarükü üçün pul ödəməməsi halıdır.
"Qazprom"un cavabı:
- "Qazprom" bu müsadirəni ödənişin yerinə yetirilməməsi kimi qəbul edərək, OMV-yə qaz tədarükünü dayandırıb.
- Hazırda Avstriya Slovakiya üzərindən Rusiyadan qaz almağa davam edir. "Qazprom" Slovakiyanın SPP şirkətinə daha çox qaz satır və SPP bu qazı Avstriyaya təkrar satır.
OMV və Avstriyanın "Qazprom"la münasibətləri:
- OMV 1968-ci ildən etibarən Sovet və Rusiya qazı alırdı.
- Şirkətin "Qazprom"la müqavilələri 2040-cı ilə qədər qüvvədədir. Lakin mövcud vəziyyət göstərir ki, OMV Rusiya qazından tamamilə imtina etməyin yollarını axtarır.
- Avstriya, xüsusilə böyük qaz saxlama anbarları səbəbindən son iki onillikdə "Qazprom"un Mərkəzi Avropadakı əsas dayaqlarından biri olub.
Kontekst və perspektivlər:
- Avstriya əvvəllər Rusiyadan qaz asılılığını qoruyub saxlamışdı. Lakin 2022-ci ildən etibarən digər Aİ ölkələri kimi Norveç, ABŞ və Qətərdən idxala üstünlük verməyə başlayıb.
- Bu hadisə Avropanın enerji təhlükəsizliyi siyasətində dəyişikliklərin sürətlənəcəyini və Rusiyadan qaz asılılığının daha da azalacağını göstərir.
Alpər
