Diabetin idarə edilməsində əsas bioloji tənzimləyici Qlükaqon diabetin idarə edilməsində əsas bioloji tənzimləyici kimi rol oynayır. GLP-1 aqonistləri (yeni terapiya) və digər yeni terapiyalar diabet xəstələrinə daha yaxşı həyat keyfiyyəti təqdim etmək üçün böyük potensial vəd edir. Diabetin müalicəsindəki innovativ yanaşmalar xəstəliyin təsirlərini azaltmaq və sağlamlığı bərpa etmək üçün yeni imkanlar açır.
E-saglam.az xarici mediaya istinadla xəbər verir ki, bununla bağlı aparılan müxtəlif tədqiqatlar belə nəticələnib.
Qlükaqon, insulinin əksinə təsir göstərən hormon kimi tanınır və qaraciyərin qlükoza sintezini artıraraq bədənin enerji tələbatını qarşılamasına yardım edir. Əsasən mədəaltı vəzinin alfa hüceyrələrindən ifraz olunan bu hormon, qlükoza homeostazını təmin etmək üçün insulinin təsirini tarazlaşdırır.
Qlükaqon qaraciyərdə qlikogenin qlükozaya çevrilməsini (qlikogenoliz), yeni qlükoza sintezini (qlükoneogenez) və lipidlərin parçalanmasını stimullaşdırır. Bu proseslər qanda qlükoza səviyyəsini artıraraq enerji təmin edir. Bundan əlavə, qlükaqon, ağır hipoqlikemiya hallarında həyati əhəmiyyət daşıyır. Uzunmüddətli oruc və ya fiziki fəaliyyət zamanı beyin və əzələlər üçün lazım olan qlükoza təchizatını təmin edir.
Diabet xəstəliyi zamanı qlükaqonun tənzimlənməsi pozulur ki, bu da hiperqlisemiyaya gətirib çıxarır. Məsələn, diabet xəstələrində yeməkdən sonra qlükaqon səviyyəsi yüksək qalır ki, bu da normal fizioloji vəziyyətə ziddir. Bununla belə, qlükaqon hipoqlikemiya hallarında təcili müdaxilə vasitəsi kimi istifadə edilir. Qlükaqon, ağır hipoqlikemiya zamanı, qeyri-tibbi şəraitdə də tətbiq oluna bilən yeganə birinci dərəcəli müalicə vasitəsidir.
Qlükaqon bənzər peptid-1 (GLP-1) hormonu, insulinin ifrazını artıraraq qanda qlükoza səviyyəsini tənzimləyir. GLP-1 reseptor aqonistləri (GLP-1 RA) isə bu təsiri artırmaq üçün hazırlanıb. Semaqlutid, eksenatid və dulaqlutid kimi dərmanlar qan şəkərini effektiv şəkildə tənzimləyir və T2DM (Tip 2 Diabet Mellitus) müalicəsində geniş istifadə olunur.
Tədqiqatlar göstərir ki, GLP-1 RA-lar yalnız diabetin deyil, həm də piylənmə, ürək-damar xəstəlikləri və neyrodegenerativ problemlərin idarə edilməsində təsirli ola bilər. Bununla yanaşı, daha kompleks müalicə üsulları, məsələn, ikili və üçlü aqonistlər üzərində araşdırmalar davam edir. Yeni terapiya üsulları qlükaqon, GLP-1 və insulinə təsir edərək qan şəkərini və bədən çəkisini eyni anda tənzimləməyi hədəfləyir.
© Azərtac
E-saglam.az
