AZ

Alimlər aşkar ediblər ki, qaranlıq maddə Böyük Partlayışa qədər mövcud ola bilər » AzadMedia.az


Ostindəki Texas Universitetinin alimləri qaranlıq maddənin Böyük Partlayışdan əvvəl də yarana biləcəyini fərz etdilər. Onlar Kainatın erkən genişlənməsi dövründə qaranlıq maddənin əmələ gəlməsi mexanizmini izah etməyə qadir olan isti inflyasiya nəzəriyyəsini təklif etdilər.

Ənənəvi inanclara görə, Kainat Böyük Partlayış nəticəsində meydana çıxdı, bundan sonra kosmik inflyasiya mərhələsi - kosmosun sürətlə genişlənməsi başladı. Ancaq bəzi nəzəri modellərdə inflyasiyanın Böyük Partlayışdan əvvəl də baş verdiyi və qaranlıq maddə hissəciklərinin məhz bu anda əmələ gələ biləcəyi güman edilir.

Kainatın mövcudluğunun başlanğıcında radiasiya və hissəciklərdən “isti vanna” yaranıb. Bu "hamamda" zəif qarşılıqlı təsirlər baş verib və bu da qaranlıq maddə hissəciklərinin əmələ gəlməsinə səbəb olub. Proses isti inflyasiya adlanırdı. Tədqiqatçılar iddia edirlər ki, ona əsaslanan riyazi model qaranlıq maddənin miqdarını hesablamağa imkan verir ki, bu da müşahidələrə tam uyğundur.

Tədqiqatın həmmüəllifi, nəzəri astrofizik Ketrin Friz deyib: “Modelimizin unikallığı qaranlıq maddənin inflyasiya zamanı uğurla yaradılmasındadır”. — Əksər digər modellərdə bu dövrdə formalaşan hər şey Kainatın eksponensial genişlənməsi səbəbindən yox olur."

Əgər isti inflyasiya fərziyyəsi təsdiqlənərsə, bu, təkcə Kainatın təkamülünün ilkin mərhələləri haqqında anlayışımızı dəyişməyəcək, həm də qaranlıq maddənin təbiəti ilə bağlı suala yeni cavab verəcəkdir.

"CMB-S4 təcrübələri kimi relikt radiasiyanın gələcək müşahidələri bizim isti inflyasiya nəzəriyyəmizi təsdiqləyə bilər" deyə tədqiqatın digər həmmüəllifi Gabriele Montefalcone əlavə edib.
Seçilən
24
1
azadmedia.az

2Mənbələr