2024-cü il Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın beynəlxalq təsirini artırdığına şahid olubi. Ərdoğan Suriyada Bəşar Əsədin hakimiyyətdən devrilməsi ilə xarici siyasətdə uğur qazanıb və Türkiyənin Afrika ölkələri ilə əlaqələri daha da gücləndirib. Lakin İsrail və Rusiya ilə sıx münasibətlər üzündən Qərb ilə gərginliklər davam edir. Dorian Cons İstanbuldan bildirir ki, Ərdoğan 2025-ci ildə daha böyük bir beynəlxalq rol üçün özünə mövqe yaradıb və gələn ABŞ administrasiyası ilə yaxşı iş birliyi qurmağa hazırlaşır.
Əsəd hökumətinin devrilməsi Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın 2024-cü ilin ən mühüm xarici siyasət uğurunu təmin edib.
Ankara suriyalı üsyançıları güclü şəkildə dəstəkləyib. Analitiklər deyir ki, bu, Türkiyəni ABŞ-ın gələn administrasiyasının xarici siyasət məqsədlərinə çatmaq üçün vacib bir mövqedə qoya bilər.
"Bizim Suriyada iştirak edən aktorlarla birbaşa əlaqə qurma qabiliyyətimiz Amerika Dövlət Departamentinə böyük bir üstünlük təmin etməlidir, çünki onların əlaqələri çox yaxın deyil. Həmçinin, əgər Tramp köməyə ehtiyac duyarsa, biz Ukrayna və Rusiya ilə danışa bilirik" - deyə, GlobalSource Partners təşkilatından Atilla Yeşilada bildirib.
Lakin Əsədin devrilməsi Türkiyə ilə İsrail arasında gərginliyi artıra bilər.
Ərdoğan İsrailin Suriyanın hərbi infrastrukturuna qarşı son hava hücumlarını və İsrail ordusunun Suriya ərazisinə irəliləməsini tənqid edib. Ankaranın HƏMAS liderlərini dəstəkləməsi və onlara ev sahibliyi etməsi İsrail ilə münasibətləri əvvəlcədən gərginləşdirmişdi.
Türkiyə lideri HƏMAS-la olan əlaqələrinin Qazadakı döyüşləri sona çatdırmağa kömək edə biləcəyini iddia edir, lakin İsraillilər bu fikri rədd edir.
"Mediasiya etmək üçün hər iki tərəfin etibarını qazanmalısınız. Hazırda İsrail Türkiyəyə etibar etmir və Türkiyə hər şey edib ki, İsrail ona etibar etməsin. Çünki Türkiyə hazırda İsraili təcrid etməyə çalışır. Türkiyə İsrail ilə tam ticarət qadağası tətbiq edib", Tel-Aviv Milli Təhlükəsizlik Araşdırmaları İnstitutundan Qallia Lindenstrauss deyib.
Ərdoğan həmçinin Rusiyanın Ukraynadakı müharibəsini bitirməsində də rol oynamağa çalışır. 2024-cü il boyunca Ərdoğan Ukrayna ilə yaxın münasibətlərini qoruyarkən, Rusiya Prezidenti Vladimir Putin ilə əlaqələri gücləndirib.
Ərdoğanın bu balansı saxlaya bilib-bilməyəcəyi Trampın Ukraynada müharibəni sona çatdırmaq vədini necə yerinə yetirəcəyindən asılı olacaq.
"Bir ssenari var ki, Tram, Rusiyanı sıxmağa çalışacaq, gərginlik artacaq və bir nöqtədə Ərdoğan Putin və Tramp arasında seçim etməyə məcbur olacaq", Atilla Yeşilada bildirib.
2024-cü ilin sonlarına yaxın Ərdoğan başqa bir mübahisəni həll etməyə nail olub. Ankara Somali və Etiopiya arasında uzun müddət davam edən ərazi məsələsi üzrə razılaşma əldə edib.
Analitiklər deyir ki, bu anlaşma Ankaranın Afrikada təsirini artırmaq üçün etdiyi səylərə böyük bir dəstəkdir.
"Türkiyə artıq həm Somali, həm də Etiopiya ilə çox möhkəm və güclü əlaqələrə malikdir. Bu, şübhəsiz, regionda Türkiyənin imicini və populyarlığını artıracaq. Eyni zamanda, Türkiyənin strateji əhəmiyyətə malik bir bölgədəki mövcudluğunu da gücləndirəcək" - deyə, Ankara Sosial Elmlər Universitetindən Elem Əyriç Tepeciklioğlu bildirib.
2024-cü ildə Türkiyənin xarici siyasət uğurlarına baxmayaraq, Ərdoğan hələ də daxildə yüksək inflyasiya səbəbindən ictimai narazılıqlarla qarşı-qarşıyadır.
Seçicilər il ərzində AK Partiyasına tarixi məğlubiyyətlər verərək, onun siyasi varlığını 2025-ci ildə ciddi şəkildə təhlükə altına qoyub.
visiontv.az
