Qazaxıstanın boru kəməri operatoru KazTransOil (KTO) KZTO.KZ oktyabr ayında "Drujba" boru kəməri vasitəsilə Almaniyaya neft ixracını sentyabr ilə müqayisədə sutkalıq ifadədə 11% azaldaraq 145.000 tondan 133.000 tona endirməyi planlaşdırır. Иг ифкэвэ KTO-nun "Reuters"ə göndərdiyi yazılı cavabda bildirilib.
Yanvar-sentyabrda KTO Almaniyaya 1,081 milyon ton neft göndərib, bu isə ötən ilin eyni dövründəki 0,590 milyon tonla müqayisədə 83% artım deməkdir.
Nəqliyyat şirkətinin məlumatına görə, Qazaxıstan neftinin Bakı-Tbilisi-Ceyhan (BTC) boru kəmərinə tədarükləri oktyabrda sentyabrdakı 138.000 tondan 12% artaraq 160.000 tona çatacaq.
2024-cü ilin doqquz ayı ərzində BTC istiqamətində Qazaxıstan neftinin ixracı 2023-cü ilin eyni dövründəki 0,990 milyon tonla müqayisədə 1,092 milyon tona yüksəlib (10% artım).
"2024-cü ilin yanvar-sentyabr aylarında Rusiya neftinin Qazaxıstan ərazisindən Özbəkistana tranziti ötən ilin eyni dövründəki 80.000 tondan 199.000 tona yüksəlib", - KTO məlumat verir.
Qazaxıstan Avropada Qazaxıstan xammalına olan artan maraq fonunda Rusiya limanlarına alternativ ixrac marşrutlarını genişləndirir. Bununla belə, Xəzər Boru Kəməri Konsorsiumu (XBK) Qazaxıstan neftinin əsas ixrac istiqaməti olaraq qalır.
Qazaxıstan prezidenti Kasım-Jomart Tokayev beynəlxalq qeyri-sabitlik şəraitində neft sənayesi üçün prioritet vəzifələrdən biri kimi ixrac marşrutlarının inkişafını və diversifikasiyasını qeyd edib.
DRUJBA
Karacanaq və Kaşagan yataqlarından hasil olunan neft KEBCO (Kazakhstan Export Blend Crude Oil) markası altında "Drujba" boru kəmərinin şimal qolu ilə Belarus və Polşa vasitəsilə Şvedt şəhərindəki neft emalı zavoduna ixrac edilir.
Almaniyaya neft tədarükünün azalması Karacanaq yatağında sentyabr ayında planlaşdırılan təmir işləri ilə əlaqədardır, bazar iştirakçılarının məlumatına görə.
2024-cü il üçün Qazaxıstan neftinin Almaniyaya tədarük həcmi 1,2 milyon ton səviyyəsində gözlənilir, eyni həcmin 2025-ci ildə də olacağı ehtimal edilir.
Qazaxıstan Almaniyaya neft tədarükünü artırmağa hazırdır, bunu prezident Tokayev sentyabr ayında Mərkəzi Asiya dövlət başçıları və Almaniyanın federal kansleri ilə görüşdə bildirib. Energetika Nazirliyinin məlumatına görə, Qazaxıstan Almaniyaya neft ixracının 2024-cü ildə 2 milyon tona qədər artırılması ilə bağlı sorğu alıb.
Qazaxıstan 2023-cü ilin fevral ayından etibarən "Drujba" boru kəmərinin şimal qolu ilə neft ixracını bərpa edib, bu, Rusiya "Urals" markalı neftinin şimal qolunda sanksiya tətbiq olunmasına görə baş verib.
BTC
Dövlət holdinqi "KazMunayGaz" martdaa SOCAR ilə Qazaxıstan neftinin BTC vasitəsilə illik nəql həcminin 1,5 milyon tondan 2,2 milyon tona qədər artırılması üzrə mərhələli razılaşma imzaladığını bildirib.
BTC-yə neft əsasən Tenzig yatağından ixrac olunur.
Tenzig yatağında neft hasilatı avqustla müqayisədə sentyabrda 30% artaraq sutkalıq ifadədə 2,590 milyon tona (gündə 687.160 barel) çatıb, bu, təmir işlərinin tamamlanmasından sonra baş verib.
N.Təbrizli
www.anews.az
