“Oxfam” beynÉ™lxalq yardım təşkilatının bu hÉ™ftÉ™ dÉ™rc etdiyi hesabata görÉ™, Elon Mask vÉ™ Cef Bezos da daxil olmaqla, dünyanın 50 É™n zÉ™ngin milyarderinin dÉ™bdÉ™bÉ™li hÉ™yat tÉ™rzi vÉ™ investisiyalarının sÉ™bÉ™b olduÄŸu karbon emissiyaları ilk dÉ™fÉ™ açıqlanıb. Hesabatdakı tapıntılar texnologiya dünyasının aparıcı adlarının ekoloji ritorikasının arxasındakı hÉ™qiqÉ™ti ortaya qoyur.
Elon Mask və Bezos sadəcə nümunədir...
AraÅŸdırmaya görÉ™, super zÉ™nginlÉ™rin dÉ™bdÉ™bÉ™li hÉ™yatlarının cÉ™mi 90 dÉ™qiqÉ™si É™rzindÉ™ buraxdıqları karbonun miqdarı adi bir insanın hÉ™yatı boyu buraxdığı karbon emissiyasına bÉ™rabÉ™rdir. Oxfam BeynÉ™lxalq Direktoru Amitabh Behar deyib: “Bu, sadÉ™cÉ™ olaraq É™dalÉ™tsizlik deyil, bu, planetimizdÉ™ hÉ™yatı tÉ™hdid edÉ™n ölümcül vÉ™ziyyÉ™tdir” .
Hesabat xüsusilə Elon Mask və Cef Bezosun karbon ayaq izlərinə diqqət çəkir. Maskın iki şəxsi təyyarəsinin bir il ərzində buraxdığı 5 497 ton karbon qazı orta insanın 834 il ərzində atdığı karbon qazına bərabərdir. Bezosun reaktiv donanması ildə 2 908 ton karbon buraxır.
Bununla belə, əsl təəccüblü məlumatlar milyarderlərin investisiya portfellərindən gəlir. Tədqiq olunan 50 milyarderin investisiyalarının təxminən 40 faizi neft, mədənçıxarma və nəqliyyat kimi yüksək çirkləndirici sektorlara aiddir. Bu investisiyalar nəticəsində yaranan emissiyalar şəxsi təyyarələrin və yaxtaların ümumi emissiyalarının 340 qatına çatır.
“Oxfam”ın hesablamalarına görÉ™, É™n zÉ™ngin 1 faizin emissiyaları 1990-cı ildÉ™n bÉ™ri iqlim dÉ™yiÅŸikliyi sÉ™bÉ™bindÉ™n qlobal iqtisadi mÉ™hsulun 2,9 trilyon dollar azalmasına sÉ™bÉ™b olub. ÃœstÉ™lik, bu emissiyalar hÉ™r il 14,5 milyon insanı qidalandıra bilÉ™cÉ™k mÉ™hsul itkilÉ™ri ilÉ™ nÉ™ticÉ™lÉ™ndi.
“Oxfam” rÉ™smilÉ™ri super zÉ™nginlÉ™rin emissiyalarını mÉ™hdudlaÅŸdırmaÄŸa, karbon vergilÉ™rini artırmaÄŸa vÉ™ iqtisadi sistemin yenidÉ™n qurulmasına çağırır. Bununla belÉ™, təşkilatın sözçüsü Annie Theriaultun sözlÉ™rinÉ™ görÉ™, ÅŸÉ™xsi tÉ™yyarÉ™lÉ™rÉ™ qarşı etirazlar vÉ™ bÉ™zi zÉ™nginlÉ™rin vergilÉ™rin artırılmasına dÉ™stÉ™k vermÉ™si dÉ™ son vaxtlar diqqÉ™t çəkÉ™n hadisÉ™lÉ™rdir.
Maya Hüseynova
