Arxeoloqlar Meksikanın cənub-şərqindəki Kampeçe ştatında piramidalar, idman meydançaları, bəndlər və amfiteatrlar aşkar ediblər.
Qaynarinfo BBC-yə istinadən xəbər verir ki, onlar bitki örtüyü altında batmış strukturları xəritələyən lazer tədqiqat növü olan lidardan istifadə edərək, Valerian adlandırdıqları gizli kompleksi tapıblar.
Mütəxəssislər hesab edirlər ki, onun sıxlığı yalnız Latın Amerikasındakı ən böyük Maya yaşayış məntəqəsi olan Calakmuldan aşağıdır.
Komanda Şotlandiyanın paytaxtı Edinburq ölçüsündə qazıntı sahəsində arxeoloqlardan biri onlayn məlumatlara baxarkən təsadüfən aşkar edib. ABŞ-ın Tulane Universitetinin aspirantı Luke Old-Tomas deyib: "Mən "Google" axtarışının 16-cı səhifəsində bir yerdə idim və Meksikanın ətraf mühitin monitorinqi təşkilatı tərəfindən aparılan lazer sorğusunu tapdım".
Bu, bir təyyarədən minlərlə lazer impulslarını işə salan və aşağıdakı obyektləri xəritəyə alan uzaqdan zondlama üsulu olan lidar görüntüləmədir.
Lakin Old-Tomas məlumatları arxeoloqların istifadə etdiyi üsullarla emal edəndə başqalarının əldən buraxdığını görüb - eramızın 750-850-ci illəri arasında ərazisində 30.000-50.000 insanı saxlaya bilən nəhəng qədim şəhər. Tədqiqatçıların fikrincə, bu, hazırda bölgədə yaşayan insanların sayından çoxdur.
Tədqiqatın həmmüəllifi, professor Marçello Kanuto bildirib ki, kəşf Qərbin "tropiklərin sivilizasiyaların öldüyü" yer olduğuna dair düşüncəsini dəyişməyə kömək edir.
"Bunun əvəzinə dünyanın bu hissəsi zəngin və mürəkkəb mədəniyyətlərə ev sahibliyi edib", deyə alim bildirib.
Eyni zamanda alimlər şəhərin tənəzzülünə və sonda tənəzzülünə nəyin səbəb olduğunu dəqiq deyə bilmədiklərini, lakin iqlim dəyişikliyinin əsas faktor olduğunu irəli sürüblər.
Sahəsi 16,6 kv.km olan itirilmiş şəhərin bir-birindən təxminən 2 km aralıda yerləşən, evlər və körpülərlə birləşmiş böyük binaları olan iki böyük mərkəzi var. Mayaların ibadət etdikləri, nefrit maskaları kimi xəzinələri gizlətdikləri və ölülərini basdırdıqları məbəd piramidaları olan iki meydan mövcuddur. Burada insanların qədim top oyunu oynadığı bir həyət də var.
Su anbarının dəlilləri də tapılıb, bu da insanların landşaftdan böyük bir əhalini saxlamaq üçün istifadə etdiyini göstərir.
Ümumilikdə, Old Tomas və Kanuto cəngəllikdə üç fərqli ərazini araşdırdılar. Onlar müxtəlif ölçülü 6764 bina aşkar ediblər.
Tədqiqatda iştirak etməyən London Universitet Kollecinin professoru Elizabet Qraham deyir ki, bu, Mayaların təcrid olunmuş kəndlərdə deyil, mürəkkəb şəhərlərdə və ya qəsəbələrdə yaşadığı iddiasını dəstəkləyir.
Aydın
