İnsanlar və pişiklər minillərdir yan-yana yaşayır və bu müddət ərzində bu heyvanlar haqqında çox şey öyrənmişik, lakin onlar bizi təəccübləndirməyə davam edirlər. Yeni araşdırmada alimlər ABŞ-də aşkarlanan ilk Ceylonq virusunu təsvir ediblər. Maraqlıdır ki, o həm də öz növündə müəyyən edilən ilk və pişik tərəfindən təsadüfən kəşf edilən yeganə virus olub.
hakimiyyet.az-ın məlumatına görə, bu barədə "IFLScience" yazır.
Hər şey Pepper adlı pişiyin sahibi, Florida Universitetinin tədqiqatçı professoru Con Lednitskiyə ölü siçan gətirməsi ilə başladı. Bu, bütün pişik sahibinə xoş gəlməyə bilərdi, lakin alim maraqlanmışdı, çünki o, viruslar üzrə ekspertdir və gəmiricilərin maral çiçəyi virusunun - maralların dərisində xarakterik zədələnmələr yaradan virus növünün daşıyıcısı olub-olmadığını araşdırırdı.
Professor Lednitski komandası ilə siçanın cəsədini araşdırdı, lakin onun bədənində maral çiçəyi virusu aşkar etmədi. Bunun əvəzinə onlar daha maraqlı bir şey tapdılar - siçan Ceylonq virusuna yoluxmuşdu.
Qeyd edək ki, bu vaxta qədər Ceylonq növündən olan viruslara ABŞ-də rast gəlinməyib: əvvəllər onlar yalnız Cənubi Amerika, Avropa, Afrika və Asiyada aşkar edilib. Bu regionlarda virus adətən gəmiriciləri yoluxdurur, yarasalara və pişiklərə də keçə bilir.
Lakin bu, alimlərin edə bildiyi yeganə kəşf deyildi. Virus təkcə ABŞ üçün deyil, ümumilikdə elm üçün də unikal oldu. Genetik test göstərdi ki, Ceylonq virusu bu növün digər viruslarından fərqlənir. Alimlər onu GRJV1 adlandırıblar.
Məqalənin birinci müəllifi Emili DeRuyterin sözlərinə görə, onlar komanda ilə bu cür virus gözləmirdilər. Əslində, onların kəşfi Yer üzərində hələ də bilmədiyimiz çoxlu virusun mövcud olduğunu bir daha xatırlatdı. Üstəlik, onların çoxu insanların bilavasitə yaxınlığında yaşayan heyvanlar arasında dövr edir.
Məlumdur ki, Ceylonq virusları paramiksoviruslar adlanan daha geniş ailəyə aiddir. Onlar növlər arasında ötürülməsi və insanlarda tənəffüs yolu infeksiyalarına səbəb olması ilə tanınır.
Tədqiqat zamanı komanda eyni şeyi etmək potensialının olub-olmadığını görmək üçün müxtəlif növlərin hüceyrələrini GRJV1 ilə yoluxdurub. Nəticələr göstərir ki, virus gəmiricilərin, insanların və qeyri-insan primatlarının hüceyrələrində eyni dərəcədə uğurla böyüyür.
Tədqiqatın müəllifləri təşvişə düşməyə tələsmirlər, çünki planetdəki insanların əksəriyyəti əslində vəhşi siçanlar və siçovullarla təmasda olmurlar, lakin alimlər hesab edirlər ki, bu kəşf əlavə araşdırmalar tələb edir. İdeal olaraq, virusun gəmiricilərdə və digər kiçik heyvanlarda xəstəliyə səbəb olub-olmadığını müəyyən etmək üçün heyvanlar üzərində tədqiqatlar aparılmalıdır.
