Serotonin, beyində və sinir sistemində olan əsas nörotransmitterlərdən biridir və beyində əhval-ruhiyyəni, yuxu rejimini, iştahanı və yaddaşı tənzimləməkdə mühüm rol oynayır.
Qlobal.net bildirir ki, tez-tez "xoşbəxtlik hormonu" adlandırılan serotonin, bədənin və zehinin rahatlıq hissini təşviq edərək stress və narahatlıq səviyyələrini aşağı salır. Serotonin səviyyəsi aşağı olduqda, depressiya, yuxu pozuntuları və narahatlıq kimi əhval-ruhiyyə problemləri baş verə bilər.
Serotoninin Faydaları
Serotoninin bədəndə bir çox vacib funksiyaları var:
- Əhval-Ruhiyyəni Yaxşılaşdırır: Serotonin beyində əhval-ruhiyyə və xoşbəxtlik hissini artırır, zehni rahatlıq yaradır.
- Yuxu Keyfiyyətini Artırır: Serotonin melatoninə çevrilərək yuxu dövrünü tənzimləyir və daha yaxşı yuxu keyfiyyətinə kömək edir.
- İştahanı Tənzimləyir: Serotonin aclıq və toxluq hissini idarə etməyə kömək edir, balanslı bir iştaha təmin edir.
- Əzələ Funksiyasını və Motor Nəzarəti Dəstəkləyir: Sinir sistemində olan serotonin əzələ hərəkətlərini və bədən koordinasiyasını tənzimləyir.
Serotonin Səviyyəsini Artıran Qidalar
Serotonin, qidalar vasitəsilə birbaşa alınmır, lakin bəzi qidalar onun ifrazını təşviq edərək beyində serotonin səviyyəsini artırır. Aşağıda serotonin istehsalını stimullaşdıran əsas qidalar verilmişdir.
Banan
Banan yüksək miqdarda B6 vitamini və triptofanla zəngindir, bu maddələr beyində serotonin ifrazına kömək edir. Həmçinin, banan karbonhidratlarla zəngindir ki, bu da triptofanın beyinə daha rahat çatmasına və serotonin ifrazının artmasına şərait yaradır. Gündəlik bir banan istehlakı əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmağa kömək edə bilər.
Somon Balığı
Somon balığı, serotonin ifrazını stimullaşdıran omega-3 yağ turşuları ilə zəngindir. Omega-3 yağ turşuları beyində xoşbəxtlik hormonlarının ifrazını artırmağa kömək edir. Somon balığı həm də protein və triptofan mənbəyi kimi serotonin istehsalında əhəmiyyətli rol oynayır. Bununla yanaşı, ürək-damar sağlamlığı üçün də faydalıdır.
Qoz və Badam
Qoz və badam omega-3, maqnezium və triptofan mənbəyidir və bunlar serotoninin istehsalını artıran əsas maddələrdir. Maqnezium bədəndə stres səviyyəsini azaldaraq zehni rahatlıq yaradır. Eyni zamanda, qoz və badam enerjini artırmağa və stressi azaltmağa kömək edir.
Toyuq və Hinduşka Əti
Toyuq və hinduşka əti yüksək miqdarda triptofan tərkiblidir. Triptofan amin turşusu beyində serotonin ifrazını artırmağa kömək edir və bu əti istehlak etmək əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırmaq üçün təsirli bir yoldur. Həmçinin, toyuq və hinduşka əti yüngül və sağlam protein mənbəyi kimi bədənin enerji ehtiyacını qarşılayır.
Yumurta
Yumurta, xüsusən sarısı, serotonin istehsalını dəstəkləyən triptofan və B6 vitaminləri ilə zəngindir. Yumurta həm də əzələ inkişafını dəstəkləyən və uzun müddət toxluq hissi yaradan yüksək keyfiyyətli protein mənbəyidir. Səhər yeməyi kimi yumurta istehlakı gün ərzində enerji və yaxşı əhval təmin edə bilər.
İspanaq və Yaşıl Yarpaqlı Tərəvəzlər
Ispanaq və digər yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər, serotonin istehsalını dəstəkləyən fol turşusu və maqnezium ilə zəngindir. Fol turşusu zehni sağlamlığı və yaddaşı dəstəkləyərək ruh halını yaxşılaşdırır. Yaşıl tərəvəzlər həmçinin immunitet sistemini gücləndirir və bədənə ümumi sağlamlıq təmin edir.
Yulaf
Yulaf, serotonin səviyyəsini artıran B6 vitamini və triptofan mənbəyidir. Karbohidratlarla zəngin olan yulaf, triptofanın beyinə çatmasına kömək edir və serotonin ifrazını stimullaşdırır. Yulaf eyni zamanda uzun müddət toxluq hissi verir və enerji səviyyəsini yüksək saxlayır.
Süd və Süd Məhsulları
Süd və süd məhsulları triptofan və kalsiumla zəngindir. Triptofan serotonin ifrazını artırmağa kömək edir, kalsium isə bu prosesin sürətlənməsini təmin edir. Gündəlik bir stəkan süd və ya yoğurt istehlakı ruh halını yaxşılaşdırmağa və rahat yuxu təmin etməyə kömək edə bilər.
Serotonini Artırmağın Digər Təbii Yolları
Qidalarla yanaşı, serotonin səviyyəsini artırmaq üçün aşağıdakı üsullar da mövcuddur:
- Günəş İşığı: Günəş işığı serotonin ifrazını stimullaşdıran əsas amillərdən biridir və xüsusən açıq havada vaxt keçirmək əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırır.
- Məşq: Fiziki fəaliyyət, xüsusən aerobik məşqlər, serotonin səviyyəsini artırır və bədəndə enerji səviyyəsini yüksəldir.
- Meditasiya və Nəfəs Texnikaları: Stressi azaltmaq və beyni rahatlaşdırmaq üçün təsirlidir və serotonin ifrazını stimullaşdırır.
- Yaxşı Yuxu: Keyfiyyətli yuxu serotonin ifrazını artırır və bədənin ümumi balansını qoruyur.
Serotonin, bədənin və beynin yaxşı işləməsi üçün həyati əhəmiyyətə malik olan bir nörotransmitterdir. Serotonin səviyyəsini artırmaq üçün banan, somon balığı, qoz, badam, yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər, süd və yulaf kimi qidaları gündəlik qidalanma planına daxil etmək tövsiyə olunur. Eyni zamanda, günəşdə vaxt keçirmək, mütəmadi məşq etmək və keyfiyyətli yuxu da serotonin ifrazını artıran əsas təbii üsullardır. Bu metodlar, ruh halını yaxşılaşdıraraq ümumi zehni və fiziki sağlamlıq üçün faydalıdır.
