20 noyabr, Azərbaycan üçün həm tarixi, həm də milli baxımdan böyük bir əhəmiyyətə malikdir. Bu tarixdə, Azərbaycan Ordusu 2020-ci ilin Vətən müharibəsində Ağdam şəhərini Ermənistanın 27 illik işğalından azad edib. Ağdam, 1993-cü ildə Ermənistanın hərbi təcavüzü nəticəsində işğal edilmiş, şəhər demək olar ki, tamamilə dağıdılmış və “Qafqazın Xirosiması” adlandırılmışdır.
Prezident İlham Əliyevin 31 iyul 2023-cü il tarixli “Azərbaycan Respublikasının işğaldan azad edilmiş əraziləri üzrə şəhər günlərinin təsis edilməsi haqqında” Sərəncamına əsasən, hər il noyabrın 20-də Ağdam Şəhəri Günü təntənəli şəkildə qeyd edilir. Ağdamın işğaldan azad olunması, 44 günlük İkinci Qarabağ müharibəsinin əhəmiyyətli qələbələrindən biridir. Bu hadisə yalnız bir ərazinin geri alınması deyil, həm də işğal altındakı torpaqların azad edilməsi ilə bağlı Azərbaycanın beynəlxalq hüquqa görə öz haqlarını müdafiə etməsinin bir göstəricisidir.
Ağdam, işğaldan əvvəl Azərbaycan üçün əhəmiyyətli mədəni və iqtisadi mərkəzlərdən biri idi. Şəhər, Azərbaycanın cənub-şərqində yerləşir və strateji baxımdan mühüm bir mövqedədir. O zaman Ağdamda tarixi abidələr, məktəblər, mədəniyyət evləri və digər sosial infrastruktur mövcud olmuşdur. Lakin Ermənistanın işğalı dövründə şəhər məhv edilmiş, çoxsaylı mədəni və dini abidələr dağıdılmışdır.
Bu şəhərin azad edilməsi ilə bağlı 20 noyabr tarixinin qeyd olunması, həm də həmin ərazilərin bərpası və mədəni irsin qorunması məqsədini daşıyır. Azərbaycan bölgəni bərpa edərkən, həm tarixi, həm də müasir infrastrukturun yenidən qurulması ön planda tutulur. Bu, Azərbaycan xalqının mədəniyyətinə və tarixinə olan bağlılığını və öz torpaqlarını bərpa etmək üçün göstərdiyi əzmkarlığı nümayiş etdirir.
Vətən müharibəsi yalnız hərbi Zəfər deyil, həm də ərazilərin bərpası və gələcək inkişafı üçün yeni bir mərhələnin başlanğıcıdır. Hazırda Azərbaycan hökuməti, Ağdamın infrastrukturu, mədəniyyət obyektləri, təhsil və səhiyyə sahələri üzrə bərpasını sürətlə həyata keçirir. Ağdam, həmçinin Qərb və Şərq arasında ticarət və turizm üçün mühüm bir keçid nöqtəsinə çevrilə bilər. Bu səbəbdən, şəhərin bərpası yalnız Azərbaycanın deyil, həm də regionun ümumi inkişafı üçün vacib bir amildir.
Ağdamın işğaldan azad edilməsi xalqımızın birliyini, gücünü və mübarizə əzmini göstərən mühüm bir faktordur. 20 noyabr tarixi, həm də Azərbaycanın müstəqilliyi, ərazi bütövlüyü və suverenliyinə olan sadiqliyini əks etdirir. 10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Bəyanata əsasən, Ağdam, Laçın və Kəlbəcər rayonlarının bir güllə atılmadan azad edilməsi Azərbaycanın beynəlxalq aləmdəki mövqeyini gücləndirən mühüm bir hadisə oldu. Ağdamın strateji əhəmiyyəti və bu günün qeyd olunması, yalnız Azərbaycanın daxili siyasətində deyil, həm də beynəlxalq diplomatiyada mühüm bir yer tutur.
20 noyabr – Ağdam Şəhəri Günü, bütövlükdə Azərbaycan xalqının Zəfərini, mübarizəsini və gələcəyə olan inamını simvollaşdıran vacib bir amildir. Bu günün qeyd olunması, həm də gələcəkdə Ağdamın və ümumilikdə Qarabağ regionunun inkişafı, bərpası və mədəni irsinin qorunması sahəsində atılacaq addımların başlanğıcıdır. Bu tarix, Azərbaycanın müstəqillik və ərazi bütövlüyü uğrunda apardığı mübarizənin əhəmiyyətli bir faktoru olaraq qalacaq.
Mahir Süleymanlı
Milli Məclisin deputatı
