Elm adamları kalamardan ilhamlanaraq inkişaf etdirdikləri mikrojet sistemindən istifadə etməklə dərmanları birbaşa toxumaya çatdıra bilən üsul hazırlayıblar. Bu üsul makromolekulların daha effektiv çatdırılmasına imkan verən iynələri aradan qaldıra bilər.Massaçusets Texnologiya İnstitutu və Novo Nordisk tərəfindən aparılan araşdırmalar göstərir ki, bu innovativ üsul iynəsiz alternativ olaraq mövcud inyeksiya üsullarının effektivliyini əks etdirir."Nature" jurnalında dərc edilən məqalədə sefalopod canlılarının təbii reaktiv hərəkət mexanizmindən ilhamlanan mikrojet sisteminin hazırlanması haqda araşdırmadan bəhs edilir.Bu sistem insulin və RNT kimi makromolekulları yüksək təzyiqli reaktivlərlə mədə-bağırsaq toxumasına çatdıraraq mövcud inyeksiya üsullarının mənfi cəhətlərini aradan qaldırmağı hədəfləyir.Ənənəvi inyeksiya təbabəti təcrübələri tibbi təlim ehtiyacı, iynə zədəsi riski və tullantıların idarə edilməsi kimi çətinliklərlə üzləşir.Lakin yeni sistem bu çətinlikləri aradan qaldırmaq, xəstələrin müalicəyə uyğunluğunu artırmaq və dərmanların sorulmasını yaxşılaşdırmaq məqsədi daşıyır.Tədqiqatçılar dərmanları mədə-bağırsaq toxumalarına çatdırmaq üçün mikrojet sistemini (MiDe) optimallaşdırıblar.Cihazlar avtonom və endoskopik rəhbərlik üçün uyğun olan dörd fərqli modeldə hazırlanıb. Radial modellər (MiDeRad) nazik bağırsaq kimi boru strukturları üçün optimallaşdırıldığı halda, mədə kimi geniş sahələr üçün eksenel modellər (MiDeAx) hazırlanıb.Cihazlar laboratoriya şəraitində müxtəlif parametrlər (burun diametri, təzyiq səviyyəsi, reaktiv bucaq) üzrə sınaqdan keçirilib.Ex vivo təcrübələrdə donuz toxumasından istifadə edərək mayenin paylanması və toxuma nüfuzu araşdırılıb. In vivo testlərdə insulin, GLP-1 analoqları və siRNA kimi terapevtik agentlər donuz və itlərin mədə-bağırsaq traktına çatdırılıb.Tədqiqatların nəticələrinə görə, MiDe cihazları mədə-bağırsaq toxumasında makromolekulların bioavailliyini əhəmiyyətli dərəcədə artırıb.Məsələn, radial endoskopik cihaz (MiDeRadEndo) donuz bağırsağında 67 faiz bioavailability əldə edib, eksenel cihaz (MiDeAxEndo) isə mədədə siRNA tətbiq edildikdən sonra 82 faiz bioavailability əldə edib.Bundan əlavə, təhlükəsizlik testləri cihazın toxuma zədələnməsinə səbəb olmadığını və terapevtik maddələri hədəf toxumaya effektiv şəkildə çatdırdığını təsdiqləyib. İkiqat nozzle dizaynı sayəsində cihazın geri çəkilmə effekti azalır və sabitlik artır.Tədqiqatçılar bildirirlər ki, bu iynəsiz mikrojet sistemi subkutan inyeksiya ilə müqayisə edilən bioavailability səviyyələrinə nail olub və mədə-bağırsaq toxumasında təhlükəsiz şəkildə istifadə edilə bilər.MiDe platforması makromolekulların daha effektiv çatdırılmasına imkan yarada bilər, dərmanların ağızdan tətbiqi üçün innovativ həll yolu təqdim edir.Bu texnologiya ənənəvi üsullara alternativ olaraq dərman və peyvənd tətbiqində inqilab yarada bilər.
