NASA alimləri Qrenlandiyada Arktika buzlarının üzərindən keçərkən qeyri-adi məlumatlar toplayıblar.
Sherg.az xəbər verir ki, NASA-nın Gulfstream III təyyarəsinə quraşdırılan radar cihazı buzun altında tərk edilmiş “hərbi baza” aşkar edib.
Soyuq Müharibə dövründə ABŞ Ordusu Mühəndislər Korpusu tərəfindən hərbi baza kimi istifadə edilən bu yer buz örtüyü altında gizlənmiş xarabalıqdır.
Camp Century adlanan bu olduqca sirli baza buzun səth qatlarına qazılmış nəhəng tunellər şəbəkəsinə malikdir və təxminən 240 kilometr içəridə yerləşir.
Bu gizli baza 1959-1967-ci illər arasında Arktikadan nüvə raketlərinin buraxılmasının mümkün olub-olmadığını yoxlamaq üçün istifadə edilib.
Daha yeni bir uçuş zamanı əldə edilən radar məlumatları buz və qarın 30 metr altında basdırılmış bir sıra strukturların mövcudluğunu ortaya qoyur.
NASA-nın Jet Propulsion Laboratoriyasının kriosfer alimiAleks Qardner deyir: "Məqsədimiz buzlağı araşdırmaq idi, lakin biz Camp Century ilə rastlaşdıq. Əvvəlcə bunun nə olduğunu bilmədik".
Məlumatlar NASA-nın Gulfstream III altında quraşdırılmış UAVSAR (Unmanned Aerial Vehicle Synthetic Aperture Radar) sistemi ilə toplanıb.
Təhqiqat zamanı təyyarədə olan NASA alimi Çad Qrin, "Yeni məlumatlarda məxfi bazanın ayrı-ayrı strukturları hər zamankindən daha aydın görünür" deyə bildirib.
Alimlər bu xəritələrdən istifadə edərək, buz təbəqəsi əriyəndə düşərgənin yenidən nə vaxt üzə çıxa biləcəyini proqnozlaşdırmağa çalışırlar.
İqlim dəyişikliyi bu ərimə prosesini sürətləndirir
Mütəxəssislər bu bölgənin əsrin sonlarına doğru yenidən üzə çıxacağını və bunun arzuolunmaz nəticələrə səbəb ola biləcəyini irəli sürürlər.
Bu nəticələrə radioaktiv tullantıların və kimyəvi maddələrin ətraf mühitə sızması kimi risklər daxildir.
Camp Century-nin kəşfi komanda üçün tamamilə gözlənilməz nəticə olub.
Missiyanın əsas məqsədi iqlim dəyişikliyinin Arktikaya təsirini öyrənmək olub.
"Məqsədimiz İHA-nın buz təbəqəsinin daxili təbəqələrini və buzla yataq arasındakı interfeysi kalibrləmək, yoxlamaq və anlamaq idi. Buz təbəqələrinin sürətlə istiləşən okeanlara və atmosferə necə reaksiya verəcəyini bilirik", - deyə Greene bildirib .
