Dünyanın ilk idarə olunan torpedalarını icad edən Lui Brennanın ixtirası olan qatar, bir texnologiyadan istifadə edərək tək bir rels üzərində tarazlıqda hərəkət edə bilirdi.

İndex.az xəbər verir ki, hətta Uinston Çörçili də həyəcanlandıran ideya test-drayvlardan o yana gedə bilməyib. İndi gəlin bu maraqlı qatarın xüsusiyyətlərinə və niyə həyata keçirilə bilmədiyinə baxaq.

Qatar 1910-cu ildə Londonda irland əsilli avstraliyalı mühəndis və alim Lui Brennan tərəfindən icad edilmişdir. O, İngiltərə-Yaponiya münasibətlərinin yenilənməsini qeyd etmək üçün beynəlxalq sərgidə nümayiş etdirilib.

Yarmarkada şəhərin məşhur görməli yerləri, binaları, ağacları, heykəlləri var idi. Və Louis Brennanın qatarı yarmarkada qatar dairəvi yolda, saatda 32 kilometr sürətlə hərəkət edirdi.

Mühəndis başa düşdü ki, Avstraliyanın müəyyən hissələri kimi sərt relyefdə adi dəmir yolu relsləri tikmək inanılmaz dərəcədə çətindir. O, yeni bir monorels sisteminin işləri çox asanlaşdıra biləcəyini düşünürdü və hətta qatarlarının o vaxtkı qatarların çoxundan iki dəfə sürətlə gedə biləcəyinə inanırdı.

Lakin Brennanın monorels qatarı relsdə hər dönmə zamanı oxundan yıxılma riski daha yüksək idi, ona görə də o, vaqonları sabitləşdirmək üçün qatarları giroskopik texnologiya ilə təchiz etdi.

Giroskop bir cismin oriyentasiyasını və bucaq sürətini idarə etmək üçün istifadə olunan bir cihazdır. Qatarda giroskopik texnologiyadan istifadə edildikdə, hərəkət zamanı qatarın tarazlığını və istiqamətini dəqiq idarə etmək mümkündür.

Louis Brennanın qatarını xüsusi edən, vaxtından əvvəl olan bu texnologiya ona tək bir yolda balanslı qalmağa imkan verdi. Nə qədər yan tərəfə əyilsə də, müvazinətini itirmədi. Bütün sərnişinlər qatarın bir tərəfində otursalar belə, qatar tarazlıqda qalırdı.

22 tonluq qatarın ölçüsü 12 metr uzunluğunda idi və 22 tona qədər çəki, 32 nəfər daşıya bilirdi. O, həmçinin 35 kilometrə qədər sürətə çatırdı.

Bu qatarı dəstəkləyənlərdən biri də Böyük Britaniyanın baş naziri Uinston Çörçill idi. Bununla belə, investorlar kifayət qədər əmin deyildilər, çünki giroskoplar nəzəri olaraq sabitliyi təmin edə bilsə də, istənilən nasazlıq ciddi nəticələrə səbəb ola bilər.

Bundan əlavə, qatarın istifadə etdiyi texnologiya çox inkişaf etmiş olduğundan onun istehsalı, saxlanması və istismarı çox baha başa gəlirdi. Xüsusilə dar relslərdə üstünlük təmin edilməsi planlaşdırılırdı, lakin belə relslərin geniş yayılması üçün lazımi infrastruktur investisiyaları tələb olunurdu.

Bütün bu səbəblərə görə qatar investorlardan tam qiymət almadı və tarixin tozlu səhifələrində öz yerini tutdu.