NASA-nın veteran kosmik gəmisi Voyager 1 Yerlə əlaqəni itirdikdən sonra 40 ildən çox istifadə etmədiyi cihazla siqnal göndərib. Elm adamları təxminən 24 milyard kilometr uzaqlıqda olan avtomobildəki problemi aşkar etməyə çalışırlar.
1977-ci ildə buraxılan Voyager 1 2012-ci ildə Günəş sistemindən ayrılaraq ulduzlararası mühitə daxil olan ilk avtomobil oldu. Ən uzaq insan ixtirası olaraq adını qoruyan NASA vasitəsi, əkiz Voyager 2 ilə birlikdə elm adamlarına qiymətli məlumatlar göndərməyə davam edir. Lakin yaşına görə zaman-zaman bəzi problemlər yaranır.
Moderator.az xəbər verir ki, NASA-nın Reaktiv Sürət Laboratoriyasından Voyager 1 ilə əlaqə saxlayan elm adamları Dərin Kosmos Şəbəkəsindən istifadə edərək mesajlar göndərir və qəbul edirlər. Radio antenaları ilə təmin edilən rabitədə mesajın bir istiqamətdə səyahəti təxminən 23 saat çəkir.
Siqnal göndərə bilən iki radio ötürücü daşıyan avtomobil onilliklərdir ki, X diapazonundan istifadə edir. Daha zəif siqnala malik olan S-band ötürücü 1981-ci ildən istifadə olunmur.
Oktyabrın 16-da NASA komandası kosmik gəminin qızdırıcılarından birinin işə salınması üçün komanda göndərib. Lakin Voyager 1 qızdırıcını işə salmaq üçün kifayət qədər gücə malik olmalı idisə də, bu əmr müdafiə sistemini işə saldı.
Komanda bu problemi oktyabrın 18-də avtomobildən gəlməsi lazım olan siqnalı ala bilməyəndə görüb. Siqnal elə həmin gün aşkar edilib.
Lakin oktyabrın 19-da X diapazonlu ötürücü bağlandı və Voyager 1 ilə əlaqə tamamilə kəsildi.
Alimlər müdafiə sisteminin daha iki dəfə işə salınması səbəbindən S-zolağının aktivləşdiyini düşünürlər.
Oktyabrın 22-də 43 ildir istifadə olunmayan ötürücüyə göndərdikləri siqnala oktyabrın 24-də cavab aldıqdan sonra kosmik gəmi ilə yenidən əlaqə qura biliblər.
Voyager 1-in mühafizə sistemi, kosmik gəminin həddindən artıq enerji istehlakı kimi səbəblərə görə işə salına bilər. Belə olan halda kosmik gəmi enerjiyə qənaət edir və uçuşa davam etmək üçün bütün vacib olmayan sistemləri bağlayır.
NASA-nın verdiyi açıqlamaya görə, komanda kifayət qədər gücə malik olsa da, sistemin nəyə səbəb olduğunu anlamağa çalışır.
S-band ötürücü zəif siqnal göndərdiyindən, uzun müddət ona etibar etmək istəmirlər. Əslində, alimlər oktyabrın 22-də göndərilən siqnala cavab alacaqlarına əmin deyildilər.
Voyager missiyasından Bruce Wagoner əlavə edir: "S-band siqnalı uzunmüddətli istifadə üçün çox qeyri-kafidir".
Hələ ki, komanda elmi məlumatları bir yana qoyaq, telemetriya (kosmik gəminin sağlamlığı və vəziyyəti haqqında məlumat) əldə etmək üçün ondan istifadə edə bilməyib. Amma heç olmasa bu, bizə əmrlər göndərməyə və kosmik gəminin hələ də Yerə yönəldiyinə əmin olmağa imkan verir.
Veteran kosmik gəmi keçən ilin noyabrında problem yaşayıb və elmi məlumatların göndərilməsini dayandırıb. Aylarla davam edən işdən sonra nəhayət iyun ayında normala dönüb.
