İslahat hərəkatları və dini təzyiqlərlə 18-ci əsrdə İsveçrə və Almaniyadan din azadlığı vəd edən "Yeni Dünya"ya köç edən və bu gün əhalisi 300 minə çatan ənənəvi xristian təriqəti hələ də Avropadan ABŞ-a köçüb gəldikləri şəraitdə yaşayırlar.
Milli.Az lent.az-a istinadən bildirir ki, bu təriqətin qurucusu Jakop Ammann adlı isveçrəli idi (1644 - 1712 və ya 1730).
Müasir həyatı və texnologiyanı rədd edən, əl əməyinə və sənətkarlığa önəm verən bu camaat texnologiya nəhəngi ABŞ-da hər cür texnologiyadan uzaq yaşayır.
Çalışqan və nizam-intizamlı bir cəmiyyət kimi tanınan Amişlər öz inanclarına uyğun olaraq son dərəcə sadə və sərt həyat sürürlər.
Amişlər avtomobil əvəzinə at arabalarında səyahət edirlər.
Dolanışığını əkinçilik və heyvandarlıqla təmin edən, hətta traktordan belə istifadə etməyən Amişlər tarlalarını at arabaları ilə şumlayır, müasir təsərrüfat texnologiyaları olmadan məhsul becərərək məhsul yığırlar.
Ailənin bütün üzvləri, o cümlədən uşaqlar tarlada işləyir, inək sağır və ya ev işləri ilə məşğul olurlar. Onlar həm tarlada, tikintidə və ya anbar işlərində kooperativ şəkildə bir-birlərinə kömək edirlər.
Çox uşaq sahibi olmaq ənənəsini davam etdirən Amişlərin hər birinin ən azı 5 övladı var. Amiş uşaqları öz bir otaqlı məktəblərində 8 il təhsil alırlar, ailələr isə 8 ildən sonra uşaqlarını məktəbə göndərmirlər.
İbadəti digər xristianlardan fərqli olan Amişlər iki həftədən bir bazar günləri öz kilsələrinə gedirlər və xidmətdən sonra birlikdə nahar edirlər.
Geyim tərzi ilə də diqqət çəkən bu camaat ümumiyyətlə paltarlarını özləri tikir.
Qadınlar tünd, düz uzun donlar və ağ önlüklər, ağ papaqlar taxırlar. Gənc Amiş qadınları toylarında öz mavi paltarlarını geyinir, evləndikdən sonra gəlinliklərini kilsəyə geyinirlər və öləndə gəlinliklərində dəfn olunurlar.
Kişilər isə tünd rəngli asma şalvar və uzunqol, yaxasız köynək geyinir, yayda saman papaq, qışda isə qara rəngli şlyapa geyinirlər. Bığ saxlamağı qadağan edilən Amiş kişiləri evləndikdən sonra saqqal saxlayırlar.
Elektrik enerjisindən istifadə etmədiyi üçün paltarlarını və qablarını əl ilə yuyan Amişlilər gün batdıqdan sonra işini dayandıraraq evlərinə qayıdıb işıqlandırma üçün kerosin lampalarından istifadə edirlər.
Müharibə əleyhinə olan və hərbi xidmətdən imtina edən Amişlər səs vermir və vergi ödəmirlər, ancaq istehsal etdikləri və satdıqları məhsullara görə gəlir vergisi ödəyirlər.
Qeyd edək ki, ABŞ-da prezidentliyə namizəd Donald Tramp hansısa bir yolla Amişləri ona səs verməyə inandıra bilib və artıq 10 min amişin ona səs verdiyi bildirilir.
Milli.Az
