Stiv Cobs və Apple texnologiya dünyasının ən ikonik duetlərindən biridir. Onun qurduğu şirkətdən qovulan və illər sonra onu iflas astanasından xilas etmək üçün geri dönməsi Hollivud ssenarisini xatırladır. Bu uğur hekayəsinin mərkəzində Cobsun Hindistanda maariflənmə axtarışından doğan və Apple-ın DNT-sinə daxil edilmiş sadəlik fəlsəfəsi dayanır.
News24.az xəbər verir ki, Cobs ilk dəfə Apple-ı quranda, fərdi kompüter dünyasını inqilabi məhsullarla dəyişdirib. Lakin 1985-ci ildə direktorlar şurası ilə fikir ayrılığı nəticəsində şirkəti tərk etməli olub. Bu gediş Cobs üçün yeni bir başlanğıc olub. Onun NeXT adlı yeni şirkəti tərəfindən hazırlanmış NeXTSTEP əməliyyat sistemi gələcəkdə Apple-ın taleyində mühüm rol oynayacaqdı.
1997-ci ilə qədər Apple öz tarixinin ən çətin dövrlərindən birini yaşayıb. Paylaşım dəyərləri dibə vurub, məhsul çeşidi mürəkkəbləşib və marka cəlbediciliyini itirib. Şirkəti xilas etmək üçün köklü dəyişiklik lazım idi və bu dəyişikliyi edə biləcək yeganə şəxs Stiv Cobs idi. Apple-a qayıdan Cobs şirkəti xilas etmək üçün cəmi 90 gününün olduğunu bilirdi...
İlk addım maliyyə sabitliyini təmin etmək idi. Qəribədir ki, o, buna ən böyük rəqibi Microsoft-dan 150 milyon dollar sərmayə alaraq nail olub. Microsoft bu strateji qərarı rəqabət mühitini canlı saxlamaq və inhisarçılıq ittihamlarından qorumaq üçün verib. Bu investisiya Cobsa nəfəs və islahatlarını həyata keçirmək üçün lazım olan vaxt verəcəkdi.
Cobs Apple-ın problemlərini aydın şəkildə müəyyən etmişdi. Kompleks məhsul çeşidi istehlakçıları çaşdırırdı və brend imicinə xələl gətirirdi. Bu problemi həll etmək üçün əvvəlcə məhsul çeşidini kökündən sadələşdirdi.
Məşhur 2 × 2 matrisi ilə o, yalnız dörd əsas məhsula diqqət yetirəcəyini bəyan etdi: istehlakçılar və peşəkarlar üçün masaüstü kompüterlər və noutbuklar. Bu cəsarətli qərar Apple-ın yenidən strukturlaşma prosesində atacağı ən vacib addımlardan biri idi.
Brend imicini gücləndirmək üçün "Fərqli Düşün" şüarı ilə yeni marketinq kampaniyasına başlayıb. Bu şüar Apple-ın yenilikçi və sərhədləri aşan ruhunu əks etdirirdi.
Bu strateji hərəkətlərdən sonra Cobsun Hindistanda kəşf etdiyi sadəlik fəlsəfəsi işə düşdü. Bu fəlsəfə həm məhsul dizaynında, həm də marketinq strategiyalarında həlledici idi. İlk məhsulu olan iMac, dövrün boz və darıxdırıcı kompüterlərindən tamamilə fərqli, rəngli və qəşəng dizaynı ilə diqqət çəkdi. İstifadəsi asan və hər şey bir halda olan iMac böyük uğur qazandı və Apple-ın yenidən doğulmasının simvolu oldu.
Qeyd edək ki, Cobs Hindistanın kəndlərində müşahidə etdiyi "prajna" və ya transsendental müdriklik anlayışını qəbul etdi. İnstinktlərinə güvənərək, bazar tendensiyalarına zidd görünən qərarlar verdi. Bu qərarlar Apple-ı rəqiblərindən fərqləndirən ən mühüm amillərdən biri idi. Sadəlik təkcə məhsul dizaynında deyil, hətta məhsul adlarında da özünü göstərirdi. Mac, iPod və iPhone kimi cəlbedici və sadə adlar Apple-ın minimalist yanaşmasının əksi idi.
Marketinq strategiyası da bu sadəlik anlayışı ilə formalaşmışdır. Kiçik və bacarıqlı komanda ilə işləyən Jobs, lazımsız vasitəçiləri və təsdiqləmə proseslərini aradan qaldıraraq, tez və effektiv qərarlar qəbul etməyə imkan verdi. Reklamlarda məhsulun mahiyyətinə diqqət yetirən və emosional əlaqə quran sadə və güclü hekayə dili var idi.
Steve Cobsun Apple-a qayıtması sadəcə bir şirkəti xilas etməkdən daha çox şey demək idi. Bu dönüş sadəlik, innovasiya və istifadəçi mərkəzli dizaynın gücünə sübut idi. Jobsun Hindistanda əldə etdiyi fəlsəfə Apple-ı trilyon dollarlıq imperiyaya çevirən səyahətin əsasını təşkil etdi.
Cobs texnologiyaya sadəcə bir vasitə kimi deyil, insanların həyatını asanlaşdıran və zənginləşdirən təcrübə kimi baxırdı. Bu baxış Apple-ı bu gün tanıdığımız innovasiya nəhənginə çevirdi.
Günel Məlikzadə
