Olaylar.az xəbər verir ki, tədqiqatçılar, qeydlər və rəqəmsal texnologiyalar vasitəsilə bu məkanların akustikasını yenidən qurmuş və müasir dinləyicilərə "səsli" şəkilləri hiss etməyə imkan yaratmışlar.
Arxeoloq Riitta Rainio qeyd edir ki, qədim ovçu-toplayıcılar bu əks-sədaları "rəsm çəkilmiş heyvanların səsi" kimi qəbul edir, sanki bu səs, onların öz sözlərinə cavab verirdi. Bu cür səsli qarşılıqlı əlaqə, qayalara ibadət etməyə, hədiyyələr qoymağa və şəkillər yaratmağa səbəb olmuş ola bilər. Alimlər, 3D yenidənqurma və akustik qeydlərlə mühitin necə olduğunu göstərərək, əks-sədaların o dövrdə mədəniyyətin bir hissəsi olduğunu və qayaların ritualların "aktiv iştirakçıları"na çevrildiyini nümayiş etdiriblər.
Bu araşdırma, səsin əks-sədalarının qədim cəmiyyətlərin ruhani və musiqi həyatında mühüm bir rol oynadığını, unikal sensor və mədəni əlaqələr formalaşdırdığını vurğulayır.