Geoloji dəlillər 66 milyon il əvvəl dinozavrların yox olmasına səbəb olan asteroidin "karbonlu xondrit" tipində olduğunu və Yupiterin orbitindən kənarda bir bölgədə əmələ gəldiyini ortaya qoyub.
Hafta.az-ın yazdığına görə, iki həftə sonra vidalaşacağımız il ərzində bir sıra kəşflərə imza atılıb, elmin uzun illərdir açılmayan sirləri gün üzünə çıxıb. Bunlar hansılardır, baxaq:
1. Dinozavrların qatili
Geoloji dəlillər 66 milyon il əvvəl dinozavrların yox olmasına səbəb olan asteroidin "karbonlu xondrit" tipində olduğunu və Yupiterin orbitindən kənarda bir bölgədə əmələ gəldiyini ortaya qoydu.
2. Qara dəliklərin azalması
Webb Kosmik Teleskopundan aparılan müşahidələr göstərdi ki, qara dəliklər ilk kainatda gözləniləndən daha az sayda və kütlələrə malik idilər. Bu, qara dəliklərin ilkin mərhələdə yavaş böyüdüyünü göstərir.
3. Yeni üfüqlər
2024-cü il bəşəriyyətin kainat haqqında biliklərini yeni hədlərə çatdıran əhəmiyyətli astronomik nailiyyətlərlə dolu idi. Elmi inkişaflar kainatın sirlərini açmaq yolunda bəşəriyyətin hekayəsinə yeni səhifələr əlavə etdi.
4. Marsda su
NASA-nın Insight kosmik gəmisinin məlumatlarından istifadə edərək, Marsın səthindən 11,5-20 kilometr aşağıda böyük maye su ehtiyatlarının olduğunu aşkarlayıb.
5. Meteorların paylanması
1988-ci ildən bəri müşahidə edilən meteor yanğınlarının yeni xəritəsi bu hadisələrin bütün dünyaya bərabər şəkildə yayıldığını ortaya çıxarıb.
6. Qravitasiya dalğaları
İlk dəfə olaraq nəhəng qara dəliklərin birləşməsi nəticəsində yaranan “aşağı tezlikli uğultu” adlı qravitasiya dalğaları aşkar edilib. Bu kəşf məşhur fizik Albert Eynşteynin Ümumi Nisbilik Nəzəriyyəsinin proqnozlarını təsdiqləyir.
7. Günəş küləklərinin mənbəyi
Solar Orbiter kosmik gəmisi günəş küləklərinin necə əmələ gəldiyini görüntüləyib. Yüksək keyfiyyətli fotoşəkillər günəş küləklərinin günəş səthində kiçik tac dəlikləri ilə əlaqəli olduğunu təsdiqlədi.
8. Böyük Partlayış
Amerikadakı bir rəsədxanada yerləşən DESI (Dark Energy Spectroscopic Survey) cihazı ilə 11 milyard illik kainat tarixini əhatə edən 6 milyondan çox qalaktikanın xəritəsi çəkilib. Nəticələr Eynşteynin Ümumi Nisbilik Nəzəriyyəsinin düzgünlüyünü dəstəkləsə də, qaranlıq enerjinin təsirinin zamanla dəyişdiyinə dair ipuçları da verdi.
