Yeni qərara görə, çiy dönərin emalı üçün istifadə edilən ət yalnız Azərbaycan Qida Təhlükəsizliyi Agentliyi (AQTA) tərəfindən qeydiyyata alınmış və ya təsdiq edilmiş kəsim məntəqəsindən, yaxud ət satışı müəssisəsindən alınmış olmalı və baytarlıq-sanitariya ekspertizasından keçdiyini təsdiqləyən sənəd (ekspertiza aktı) ilə müşayiət edilməlidir.
Bəs bu qərar dönərdən zəhərlənmə hallarının qarşısını ala biləcəkmi?
Mövzu ilə əlaqədar qida təhlükəsizliyi üzrə mütəxəssis Asim Vəliyev Redaktor.az-a açıqlamasında bildirdi ki, bu mövzu xalq sağlamlığı və qida təhlükəsizliyi baxımından, həqiqətən, böyük əhəmiyyət kəsb edir. Bu qərarın tətbiqi bir sıra müsbət təsirlərə və gözlənilən nəticələrə səbəb olacaq. Həmin təsirləri bir neçə əsas istiqamətdə dəyərləndirə bilərik:
"İlk növbədə, bu qərar dönərdən zəhərlənmə hallarının azalmasına kömək edə bilər. Azərbaycanda küçə yeməkləri, xüsusilə dönər geniş istehlak olunur. Lakin bəzi hallarda dönər köşklərində istifadə edilən ətin mənbəyi, təmizliyi və baytarlıq nəzarəti ilə bağlı suallar yaranır. Zəhərlənmə halları çox vaxt qida ilə yoluxan bakteriyaların, xüsusilə Salmonella və E. coli kimi mikroorqanizmlərin mövcudluğundan qaynaqlanır. AQTA-nın təyin etdiyi standartlar əsasında alınan ətlər isə belə patogenlərin azalmasına şərait yarada bilər, çünki bu ətlər ciddi nəzarətdən keçərək yalnız sağlam heyvanlardan əldə edilir. Ətin kəsim məntəqələrində düzgün emalı və daşınması isə çiy ətin təmizliyinin və keyfiyyətinin qorunmasına kömək edəcək".
Mütəxəssisin sözlərinə görə, bu qərar qanunsuz kəsim məntəqələrinin fəaliyyətinin qarşısını da ala bilər:
"Ölkədə müəyyən edilməmiş və qeydiyyata alınmamış kəsim yerlərində heyvan kəsimi insan sağlamlığı baxımından böyük risklər yaradır. Bu yeni qayda ilə yalnız qanuni məntəqələrdən alınan ət istifadə ediləcəyi üçün nəzarətsiz məntəqələrin fəaliyyəti azalacaq və beləliklə, qida təhlükəsizliyi təmin ediləcək.
Üçüncüsü, bu qərar istehlakçının hüquqlarını müdafiə etmək məqsədilə atılmış mühüm bir addımdır. İstehlakçının hər hansı dönər məntəqəsindən aldığı ətin baytarlıq-sanitariya nəzarətindən keçdiyinə dair sənədi tələb etmək hüququ olacaq. Bu, vətəndaşların qida keyfiyyətinə olan inamını artıracaq və hər bir kəsin sağlam qida ilə təmin olunmasına zəmanət verəcək".
Asim Vəliyev qeyd etdi ki, yeni qərar həm də sosial məsuliyyətin artırılmasına kömək edəcək:
"Dönər satışı ilə məşğul olan müəssisələr üçün qoyulan bu tələb onların öz işlərinə və müştərilərə qarşı daha məsuliyyətli yanaşmasına şərait yaradacaq. Qanuni və qeydiyyatdan keçmiş mənbələrdən ət təmin edən köşklər bu qərarın şərtlərinə uyğun hərəkət etdiklərini müştərilərinə təqdim etməklə öz bizneslərinə olan güvəni artıracaq. Nəticədə bu sektorun ümumi keyfiyyəti yüksələcək və rəqabət daha sağlam şərtlərlə davam edəcək.
Bütün bunlara baxmayaraq, qərarın səmərəliliyi tətbiqinin effektivliyindən asılıdır. AQTA-nın həyata keçirəcəyi nəzarət və monitorinq tədbirləri davamlı olmalıdır ki, qanunsuz fəaliyyətdə olan şəxslər belə qaydaları pozmaq imkanını tapmasınlar. Bu qaydanın tətbiqi həm də istehlakçıların məlumatlandırılmasına yönələn kampaniyalarla dəstəklənərsə, vətəndaşlar öz hüquqlarını daha yaxşı qorumaq üçün bu qaydaların həyata keçirilməsinə nəzarət edə bilərlər".
Qida mütəxəssisi əlavə etdi ki, ümumilikdə bu qərarın icrası doğru şəkildə aparılarsa, qida təhlükəsizliyi sahəsində böyük irəliləyişə səbəb olacaq və ölkədə dönər məhsulları istehlak edən hər kəsin sağlamlığını qorumağa kömək edəcək.
Sevinc İBRAHİMZADƏ
