Xurma şirin və ətirli dadı ilə ən çox istehlak edilən meyvələrdən biridir. Xurma ümumiyyətlə çiy istehlak edilir və bədən üçün bir çox faydası olduğu bilinir. Lakin xurmanın bilinməyən zərəri aşkarlanıb. Həddindən artıq xurma istehlakı bəzi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Moderator.az həmin zərərləri təqdim edir:
Qış mövsümünün vazkeçilməz meyvələrindən olan xurma A vitamini, lif, zülal, təsir gücü və beta karotinlə zəngin meyvədir. Bədən üçün bir çox faydası olan bu şəfalı meyvənin həddindən artıq istehlakı bəzi sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Xurma Asiya mənşəli meyvə növüdür. Adını türkcə "cənnət tarixi" mənasını verən adından götürür. Bu meyvə ümumiyyətlə şirin və ətirli dada malikdir və yetişdikdə narıncı-qırmızı rəngə çevrilir.
Xurmanın bir neçə fərqli növü var və onlar ümumiyyətlə toxumasına görə təsnif edilir. Bəzi növlər yetişməmişdən əvvəl bir az acı dad buraxa bilsə də, tam yetişmiş meyvələr yumşaq, şirin və dadlıdır. Bu meyvə çiy istehlak edilə bilər.
Xurma sağlamlıq üçün də dəyərlidir. Tərkibində yüksək miqdarda lif, vitaminlər (xüsusilə A və C vitaminləri) və minerallar var. Antioksidant xüsusiyyətləri sayəsində bədəni sərbəst radikalların zərərli təsirlərindən qorumağa kömək edə bilər. Bu xüsusiyyətlər xurmanı həm dadlı, həm də qidalı bir meyvə variantına çevirir.
Bununla belə, tərkibində çoxlu minerallarla yanaşı zəngin C vitamini olan və liflə zəngin olan yetişməmiş xurmanın həddindən artıq istehlakı mədə və həzm sistemində tıxanmaya səbəb ola bilər.
Son illərdə Türkiyədə istehsalı sürətlə artan və əhəmiyyətli ixrac məhsullarından birinə çevrilən xurma tərkibində C vitamini ilə yanaşı bir çox minerallar da ehtiva etdiyi və lifli bir meyvə olduğu üçün çox məşhur olmuşdur.
Həm təzə, həm də qurudulmuş şəkildə böyük tələbat olan xurmanın, xüsusilə yetişməmiş xurmanın həddindən artıq istehlakının mədə turşusuna təsir edərək, həzm pozğunluğuna səbəb olduğu və orqanizmdə yad cisim kimi tıxanmalara səbəb olduğu öyrənilib.
Yetişməmiş xurma yemək xüsusilə mədə əməliyyatı keçirmiş diabet xəstələrində mədə turşusunun azalmasına səbəb ola bilər, çünki bu həll olmuş maddələr mədə turşusunun azalması səbəbindən daha çox birləşir və həzm oluna bilmədiyi üçün yad cisim reaksiyasına səbəb ola bilər. Xurmanın tərkibində bu maddələr olduğu üçün qurudulmuş və ya yetişmiş halda bu mövzuda araşdırma aparan Çin və Yapon nəşrlərində yazılıb.
Qurudulmuş qidaların da bu riski var. Həddindən artıq istehlak edildikdə pulpa əmələ gətirir. Qusma, qarında şişlik, tualetə gedə bilməmə kimi şikayətlər ola bilər. Xüsusilə qəbizliyi olan insanlarda bu ehtimal artır. Mədə turşusunun azalması səbəbindən həzm prosesi yavaşladığından diabet xəstələri və mədə əməliyyatı keçirənlər daha çox risk altındadır. Mütəxəssislərin fikrincə, xurma həddindən artıq istehlak edilməməli və çiy yeyilməməlidir.
