Amerikalı ağaların çəkişmələri və: çanaq Ukraynanın başında çatlayır

Ukrayna amerikalılar arasındakı çəkişmələrin girovuna çevrilməmək üçün nə etməlidir?
Amerikanın Ukraynaya maliyyə dəstəyinin davam etdirilməsinə müvəqqəti mane olan ABŞ Respublikaçılar Partiyasının nümayəndələrinin bir qisminin demarşından sonra ölkəmiz həqiqətən də çətin vəziyyətə düşüb. Demək olar ki, vəziyyət bizdən asılı olmadığı üçün mürəkkəbdir.
Nümayəndələr Palatasının spikeri, respublikaçı Kevin Makkarti açıq şəkildə bəyan edib ki, ABŞ sərhədləri təhlükəsiz olana qədər Ukrayna heç bir böyük yardım paketi almayacaq. Beləliklə, Amerika qanunverici orqanında respublikaçılar demokrat Prezident Co Baydenlə qarşıdurmanı gücləndirərək, seçki ritorikasının əsas elementlərindən birini - qeyri-qanuni mühacirətlə mübarizəni və Meksika ilə sərhədin mühafizəsinin gücləndirilməsini aparıcılardan birinə dəyişməyi təklif edirlər. ABŞ Prezidenti və hökumətinin mövzuları - təcavüzkar Rusiya ilə müharibədə Ukraynaya köməkdir.
Keçən həftəsonu Birləşmiş Ştatlar Konqresinin iki palatası gərgin müzakirələrdən sonra ölkənin hökumət xərclərinin tamamilə bağlanmasından qaçaraq, 45 günlük müvəqqəti hökumət büdcəsinə səs verərək kövrək kompromis əldə etdilər. Eyni zamanda, əsasən keçmiş Prezident Donald Trampın tərəfdarları olan bəzi respublikaçıların təkidi ilə demokratların Ukraynaya təxminən altı milyard dollar ayırmaq təklifi sənədin yekun variantında qeyd edilmədi. Hər iki partiyanın nümayəndələri bu məsələyə kifayət qədər tez qayıdacaqlarına söz verirlər, lakin bunun o qədər də asan olmayacağı artıq aydındır. Çünki dünyanın ən böyük iqtisadiyyatında və bizim əsas tərəfdaşımızda daxili siyasi vəziyyəti seçki gündəliyi formalaşdıracaq.
ABŞ 13 aydan sonra dövlət başçısını seçəcək. Co Bayden Ukraynaya hərbi və maliyyə yardımı və neo-imperator Rusiyaya qarşı sanksiyaların uzadılmasını əhatə edən kursunu davam etdirmək üçün ikinci müddətə postunda qalmaq istəyir. Onun rəqibi böyük ehtimalla yenidən təcridçi Tramp olacaq. O rus işğalçılarına qarşı müharibədə Ukrayna xalqına dəstəyi prioritetləri arasında görmür. Görünür, Tramp və onun Respublikaçılar Partiyasındakı tərəfdarları Ukraynada müharibənin bizim üçün əlverişsiz şərtlərlə dondurulmasına - barışıq müqabilində Ukrayna torpaqlarının bir hissəsini işğalçıya təslim etməyə hazırdır. Ola bilsin ki, bəzi radikal respublikaçılar Putinə Kremlin Çinlə yaxınlaşma kursundan əl çəkməsi üçün Ukraynaya dəstək mübadiləsini təklif etmək istəyirlər.
Onlar üçün əsas uzaq Ukrayna deyil: onlar indi fəal şəkildə rəqiblərində zəiflik axtarırlar və öz gündəmlərini irəli sürürlər. Büdcənin bağlanması təhlükəsi və “sərhəd mühafizəsini” Ukrayna yardımı ilə mübadilə etmək təklifi ilə vəziyyət qəlizləşdi. Rus tiranı ilə oynayan bu mövqenin əxlaqı aşağı səviyyədədir. Ona görə də seçicilərinin gözündə Ukraynanı gözdən salmağa çalışırlar və hər şeyi pul mövzusuna çevirirlər. Kim xərcləmək istəyir? Sorğular göstərir ki, Respublikaçılar Partiyası tərəfdarlarının 45 faizi Ukraynanın azadlığı uğrunda mübarizəsinə dəstəyi azaltmağa hazırdır, Demokrat Partiyasının tərəfdarlarının təxminən 80%-i yardımın saxlanmalı və ya artırılması lazım olduğuna inanır.
Prezident Bayden deyir ki, Birləşmiş Ştatlar “heç bir halda” Ukraynaya yardımın kəsilməsinə icazə verə bilməz və artıq Konqresi vəsaitlərin vaxtının uzadılması ilə bağlı tez bir zamanda razılığa gəlməyə çağırıb. Gəlin görək bunu necə və nə qədər tez edə bilərlər. Hələlik Nümayəndələr Palatasındakı bəzi radikal respublikaçılar kompromislərə hazır deyillər. Onlar hətta müvəqqəti büdcə smetasını təqdim etməyə razılaşan və bununla da bağlanmadan diqqəti yayındırmağa kömək edən spikerin və onların partiya üzvü Makkartinin istefası təşəbbüsü ilə çıxış etdilər. Son 100 ildə belə bir ictimai qalmaqal Amerika Parlamentində cəmi iki dəfə baş verib, lakin bu, heç vaxt spikerin istefasına səbəb olmayıb.
Ukrayna bu vəziyyətdə nə etməlidir? Güclənməliyik. Müdafiə - cəbhədə və arxada daha çox düşməni məhv etməliyik, çünki qəhrəman müdafiəçilərimizin hər qələbəsi xaricdə, o cümlədən ABŞ-da rəğbət bəsləyənlərin sayını artırır. Maliyyə - milli iqtisadiyyatın inkişafı üçün stimul yaratmaq və beynəlxalq maliyyə institutları və strateji tərəfdaşlar - Avropa İttifaqı və ABŞ ilə əməkdaşlığın davam etdirilməsi yolu ilə mümkündür. Diplomatik - ilk növbədə ABŞ-ın eyni Respublikaçılar Partiyası ilə dialoqu gücləndirmək və sadə həqiqəti - Ukraynanın Rusiya ilə müharibədə qələbəsini azad və demokratik Amerikanın strateji maraqlarına uyğun olduğunu sübut etməliyik. Amerika seçiciləri istibdadla bu ədalətli mübarizədə ölkəmizi dəstəkləməkdən imtina etdiklərinə görə sonda indikindən daha böyük hesab ödəyəcəklərinə inanmalıdırlar.
Ukrayna hakimiyyəti öz xalqına və xarici tərəfdaşlarına qəti dəyişikliklər etmək, o cümlədən bütün səviyyələrdə korrupsiyaya qarşı effektiv mübarizə aparmaq iradəsini nümayiş etdirməlidir. Daxili məsələlərdə irəliləyiş, şübhəsiz ki, xaricdə Ukraynaya dəstəyi artıracaq, ardınca amerikalı ağaların hər hansı döyüşləri prosesə mane olmayacaq.
Müəllif: Yuri Kulikov
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur.