Namiq Əhmədov,
YAP Xəzər rayon təşkilatının sədri
10 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan, Ermənistan və Rusiya arasında imzalanmış üçtərəfli bəyanat 44 günlük Vətən müharibəsinin rəsmi olaraq başa çatmasını təsdiq edən və Cənubi Qafqazda yeni geosiyasi reallıqlar yaradan mühüm sənəddir. Bu bəyanat Azərbaycanın beynəlxalq hüquqa əsaslanan ərazi bütövlüyünü bərpa etmək uğrunda apardığı mübarizədə tarixi qələbəni təsdiq etməklə yanaşı, Ermənistanın kapitulyasiyasını və Qarabağ münaqişəsinin həllində dönüş nöqtəsini ifadə edir. Üçtərəfli Bəyanatınəsas məqamları aşağıdakılardır:
Üçtərəfli bəyanat Ermənistan üçün faktiki kapitulyasiya aktıdır. 44 gün ərzində Azərbaycan ordusu tərəfindən işğaldan azad edilmiş ərazilər Ermənistanın hərbi və siyasi uğursuzluğunu bir daha nümayiş etdirdi. Xüsusilə, Şuşa şəhərinin azad edilməsi Ermənistanın hərbi potensialının tamamilə tükəndiyini və münaqişənin hərbi fazasının Azərbaycanın üstünlüyü ilə sona çatdığını göstərdi. Ermənistan rəhbərliyinin hərbi və siyasi tənəzzülü nəticəsində Paşinyan hökuməti məcbur qalıb kapitulyasiya sənədini imzaladı. Üçtərəfli bəyanat Azərbaycanın tarixi qələbəsi kimi qiymətləndirilir və bubəyanatla aşağıdakı əsas üstünlüklər təmin olunmuşdur:
Ermənistanın kapitulyasiyası bu ölkə üçün dərin siyasi və sosial böhran yaratdı. Ermənistanın işğalçı siyasəti iflasa uğradı və bu daxildə siyasi sabitliyin pozulmasına səbəb oldu. Paşinyan hökumətinin məcbur qalaraq imzaladığı sənəd, Ermənistanın beynəlxalq hüquqa zidd fəaliyyətinin nəticəsi idi. Bəyanat regionda humanitar məsələlərin həlli üçün də əsas rol oynayır. Məcburi köçkünlərin öz yurdlarına qayıtması, infrastrukturların yenidən qurulması və regionun minalardan təmizlənməsi kimi proseslər artıq aktiv şəkildə həyata keçirilir. Üçtərəfli bəyanatın Ermənistan üçün əsas nəticələrini aşağıdakı kimi xarakterizə etmək olar:
10 noyabr 2020-ci il üçtərəfli bəyanatı Cənubi Qafqazda münaqişələrin həlli üçün yeni reallıqlar yaratmaqla, Azərbaycanın ədalətli mübarizəsinin və siyasi qətiyyətinin nəticəsidir. Ermənistanın kapitulyasiya sənədini imzalaması təkcə hərbi məğlubiyyət deyil, həm də beynəlxalq hüququn, haqqın və ədalətin təntənəsi kimi tarixə düşmüşdür. Bu bəyanatın icrası ilə regionda uzunmüddətli sülh və əməkdaşlıq perspektivlərinin yaranacağı gözlənilir.
