Qan qrupu deyildikdə ağla A, B, AB və O kimi ümumi qruplar gəlir. Ancaq "qızıl qan" olaraq bilinən başqa bir çox nadir qan qrupu var. Elmi adı “Rhnull” olan bu qan qrupu dünyada cəmi 50 insanda görülən bənzərsiz bir xüsusiyyətə malikdir.
Hafta.az-ın yazdığına görə, “Rhnull” və ya qızıl qan heç bir Rh antigeninə malik olmayan bir qan qrupudur. Bu nadir qan qrupu olan insanlarda digər qan qruplarında olan antigenlər əmələ gəlmədiyi üçün immun sistemi bu antigenləri tanımaqda çətinlik çəkmir. Buna görə də, “Rhnull” qanı universal qan donoru hesab olunur və Rh sistemində nadir qan qrupları olanlar üçün həyati əhəmiyyət kəsb edir.
Qızıl qan 1961-ci ildə avstraliyalı bir qadında aşkar edilib və qırmızı qan hüceyrələrində heç bir Rh antigeni olmayan ən nadir qan qrupudur. Bu nadir qan qanköçürmə sahəsində xüsusilə yüksək riskli xəstələr üçün son dərəcə qiymətlidir. Ancaq bu qan qrupuna sahib insanların sayı dünya miqyasında çox az olduğu üçün ehtiyac yarandıqda ianə tapmaq çox çətin ola bilər.
Bu nadir qan qrupu olan insanlar mümkün qanköçürmə və ya xəstəlik zamanı ciddi çətinliklərlə üzləşə bilərlər. “Rhnull” qrupu olan bir insanın qanı başqa bir Rh antigeninin qanı ilə təmasda olduqda ciddi reaksiyalar göstərir. Bundan əlavə, bu şəxslərdə yüngül və ya orta dərəcəli anadangəlmə hemolitik anemiya inkişaf riski yüksəkdir. “Rhnull” qrupu qan hüceyrələrində struktur fərqləri yarada bildiyi üçün hüceyrələrin kövrəkliyi artır və qanköçürmə prosesində xüsusi ehtiyat tədbirləri görülməlidir.
“Rhnull” qan qrupu olan bir qadın Rh-müsbət bir körpə daşıyırsa, ana ilə körpənin qanı arasında uyğunsuzluq yarana bilər. Bu zaman anada körpənin qanında olan antigenlərə qarşı anticisimlər yaranır və sonrakı hamiləliklərdə aşağı düşmə və ya vaxtından əvvəl doğuş kimi risklər ortaya çıxır. Bundan əlavə, bu nadir qan qrupu olan şəxslər infeksiya və ya sepsis kimi şərtlər üçün artan risk altında olur.
“Rhnull” qan qrupu dünyada ən nadir qan qrupu olduğu üçün "qızıl qan" adlanır. Hazırda dünyada yalnız doqquz aktiv “Rhnull” qan donoru var. Nadirliyi ilə böyük dəyərə malik olan qızıl qan donorluq üçün kritik vəziyyətlərdə istifadə edilə bilən bir növ olsa da, donorlar arasında beynəlxalq əməkdaşlıq tələb edən mürəkkəb bir prosesdir.
