“Əsəd hakimiyyətdən uzaqlaşdırılacaq, Dəməşqdəki Əməvi məscidində cümə namazı qılınacaq! İndi bir anlığa düşünək: Tutaq ki, “Qələbə” əldə olunub, Əsəd hakimiyyətdən uzaqlaşdırılıb, Dəməşqin Əməvi məscidində cümə namazı qılınıb. Bəs bunun Türkiyəyə nə faydası olacaq?”.
KONKRET.az xəbər verir ki, bunu köşə yazarı Əmrə Konqar yazıb.
O, daha sonra fikirlərini belə şərh edib:
“Bu suala Türkiyənin üzləşdiyi problemlər baxımından cavab verməyə çalışaq:
1) Qeyri-rəsmi sayının on milyonu ötdüyü iddia edilən “qaçqın” problemi həll olunacaqmı?
Yoxsa bu problem daha da ağırlaşacaq?
2) Avropa Birliyi ölkələrinin Türkiyəyə tətbiq etdiyi viza çətinlikləri aradan qalxacaqmı?
Yoxsa daha ciddi və geniş yayılacaq?
3) ABŞ-ın dəstəyi ilə qurulacaq Kürd Dövlət Bölgəsi Türkiyənin ‘Kürd Problemi’ adı altında yaşadığı problemlərin həllinə kömək edəcəkmi?
Yoxsa əks effekt yaranacaq?
4) Türkiyənin Suriya müharibəsi ilə bağlı xərcləri daha da azalacaqmı? Yoxsa orada mövcudluğunu saxlamaq üçün daha çox xərc çəkmə lazım gələcək?
5) Türkiyənin Yaxın Şərq ölkələri, qonşuları, ABŞ, Rusiya və İran kimi dövlətlərlə münasibətləri bu “Zəfər”dən sonra daha dost və yaxşı olacaqmı?
Yoxsa bu ölkələrin Suriyadakı ziddiyyətli maraqları Türkiyəni daha problemli çıxılmaz vəziyyətə salacaq?
6) Türkiyənin xalqı sıxan dolanışıq problemləri, cəmiyyətdəki ədalətsizliklər, yoxsulluq, yalan, yaltaqlıq, qadağalar kimi dilemmaları bu “Zəfər”dən sonra həll olunacaqmı, yoxsa daha da artacaqmı?
7) Və bilavasitə hökuməti maraqlandıran sonuncu sual: Bu suallar (problemlər) kontekstində ortaya çıxan nəticələr seçicilərin hakimiyyətə dəstəyini artıracaq, yoxsa azaldacaq?
***
İndi hamı əvvəl verdiyim bu sualların cavabını düşünür və müzakirə edir.
Təbii ki, bu cavabları mən də bilmirəm, lakin cümə axşamı yazımda qeyd etdiyim kimi, heç də optimist deyiləm.
Çünki düşünürəm ki, Yaxın Şərqdə dövlətlərin dağılması və regionda sabitliyin pozulması Türkiyəyə mənfi təsir göstərəcək.
Praqmatik ABŞ “Siyasi İslamla Rəqs”də tərəfdaşlarını dəyişdi:
11 sentyabr hücumundan sonra o, “Radikal Siyasi İslam”la mübarizə üçün inkişaf etdirdiyi və xüsusilə Misir və digər ölkələrdə yanlışlığı sübuta yetirilən “Mötədil İslam”ın yaradılması və dəstəklənməsi strategiyasından imtina etdi.
O, birbaşa “Radikal Siyasi İslam”la barışmağa başladı.
Biz bunun ilk nümunəsini Əfqanıstanda, ölkənin Talibana buraxıldığı vaxt gördük. İkinci nümunəni Suriyada HTŞ-nin dəstəyi ilə Dəməşqə gedən yolda yaşayırıq.
***
Təəssüflər olsun ki, HTŞ və İsraili bir araya gətirən ABŞ-ın bu yeni strategiyası regionda sabitliyi təmin edə bilməyəcək, Yaxın Şərqdə hökm sürən siyasət dini/məzhəb və etnik mənsubiyyət baxımından daha qeyri-sabit olan müvəqqəti tarazlıq vəziyyətinə gətirib çıxaracaq.
Bu qeyri-sabit tarazlıq vəziyyəti daha çox qan və göz yaşı tökülməsinə səbəb ola bilər.
Türkiyənin bir an əvvəl Atatürkün “Yurdda sülh, dünyada sülh” siyasətinə qayıtması lazımdır”.
Hazırladı: Rəsmiyyə Şərifova,
KONKRET.az
