RU

416 milyon il əvvəl yaşayıb: Hələ də Yer kürəsində dolaşır

Yerin tarixi 4,5 milyard ildən çoxdur və inanılmaz sayda növlərə ev sahibliyi edir. 

Onların bəzilərinin çoxdan nəsli kəsilib, digərləri bu gün də inkişaf edir.

Sonunculardan biri quyruqsuz qamçı əqrəbidir.  ümumilikdə bu heyvanların 200-dən çox növü məlumdur, lakin onlardan yalnız bir neçəsi bu günə qədər sağ qala bilib.

“Cebheinfo.az” xəbər verir ki,bunu  “IFLScience” yazır.

Qamçı hörümçəkləri kimi də tanınan quyruqsuz qamçı əqrəbləri Amblypygi dəstəsinə aiddir və əslində hörümçəklər və ya əqrəblər deyillər. Onlar Arachnida sinfində araxnidlər hesab olunurlar. Bu sinfin nümayəndələri qədim bir nizamdır və Devon dövründən, yəni təxminən 416 milyon ildən bəri Yer kürəsini gəzdiyi güman edilir. Bununla belə, tədqiqatçılar etiraf edirlər ki, 200-dən çox növün hamısı bu günə qədər sağ qalmayıb.

Bu növün nümayəndələri çox vaxt Uropygi dəstəsinə aid sirkə əqrəbləri və qamçı əqrəbləri ilə qarışdırılır. Digər araknidlərdən fərqli olaraq, quyruqsuz qamçı əqrəblərinin yalnız altı yeriyən ayağı var və xərçəng kimi yanlara doğru hərəkət edə bilir.

Qalan iki ön ayaq uzanır və nəticədə antenaya bənzər, mürəkkəb duyğu strukturlarına çevrilir. Müşahidələr göstərir ki, bu cüt ayaq digər ayaqlardan iki yarım dəfə uzun ola bilər və buna görə də bəzən onları "qamçı" adlandırırlar. Elm adamları aşkar ediblər ki, araknidlər ətraflarını öyrənmək və ovlarından titrəmələri götürmək üçün onlardan istifadə edirlər. Xüsusilə quyruqsuz qamçı əqrəblərinin əksər növləri zəif görmə qabiliyyətinə malikdir və ya çox kordur. Quyruqsuz qamçı əqrəblərinin də yemək tutmaq üçün istifadə etdikləri tikanlı pedipalpası var.

Tədqiqatlar göstərir ki, bu növün nümayəndələri Şimali və Cənubi Amerika, Afrika və Asiyada geniş yayılıb. Onların düz bədənləri gündüzlər yarıqlara və qayaların altına sürünməyə, sonra isə ov üçün gecələr ortaya çıxmağa imkan verir.

Bu araknidlərin çənələri çox güclüdür, lakin onlar zəhər vermir və buna görə də insanlar üçün təhlükəli deyil. Buna görə də onları çox vaxt ev heyvanı kimi saxlayırlar. Quyruqsuz qamçı əqrəbləri adətən böyük həşəratlar, qurdlar, xərçəngkimilər və bəzən kiçik onurğalılarla qidalanır.

Onlar həmçinin ərazi uğrunda şiddətli döyüşlərdə iştirak edə bilərlər, bu döyüşlərdə qalib uduzan tərəfi yeyə bilər.

Kişi və qadın arasındakı görüş bir neçə saat davam edə bilən yavaş bir rəqslə başlayır. Sonra erkəklər yerə sperma ilə dolu bir kapsul qoyurlar. 

Dişilər 60-a qədər yumurta qoya və hətta yumurtadan çıxandan sonra bir neçə gün nəslini daşıya bilərlər.

Tədqiqatçılar vəhşi təbiətdə bu heyvanların ömrünün 5 ildən 10 ilə qədər olduğuna inanırlar. Lakin araxnidlərin daha uzun yaşadığı hallar var.

Избранный
16
cebheinfo.az

1Источники