Bu mövzu bir azdan mətbuatı, sosial şəbəkələri, xeyir-şər məclislərini başına götürəcək. Nəyi olmasa da, biz bu cür şeyləri, içində pul söhbəti olan mətləbləri çox sevirik.
Pulun ən çox dövr elədiyi məkanlardan biri kazinodur. O da yəqindir ki, bu mövzu aktuallaşıb ajiotaj doğuranda cəmiyyətdə ikitirəlik yaranacaq. Bir tərəf deyəcək, lazımlı şeydir, iqtisadiyyata töhfədir, ən azı şövq oyunlarını sevənlərimiz pullarını xaricə daşımayacaq.
O biri tərəf də deyəcək ki, bu harınlıqdır, qudurğanlıqdır, pozğunluqdur, mənfur kapitalizmin qalığıdır, insanları faciəvi duruma itələməkdir və sair.
Əslində milli qumarbazların öz pullarını aparıb xaricdə uduzması (biz yumşaq deyək – xərcləməsi) məsələsi gerçəkdir. Pullu oğlanlar bundan ötrü təyyarəyə oturub Las-Veqasa getmirlər, elə burdan-bura, Batumidə, Kıprısda yaxşı kazinolar var, gedib orada xərcləyirlər.
İkinci tirənin kazinoların insanlara faciə bəxş etmələrinə dair gətirdikləri arqument isə o qədər də tutarlı deyil. Ayda 5-10 min pul uduzmaqla milyonçularımızın pulu qurtaran deyil, heç veclərinə də olmayacaq. Kasıbların isə kazinoda nə işləri var, qaxılsınlar otursunlar evlərində, gərək 5-10 manatlarını aparıb kazinoda uduzalarmı. Toyların “ciyəraxmaşı” mərhələsində oynadılar, bəsdir.
Olan orta təbəqənin təmsilçilərinə ola bilər, onlarda başlarını başlara qoşmaq şakəri var - daha bahalı geyimlər geymək, daha bahalı maşın sürmək, daha lüks həyat yaşamaq kimi. Elə olamda da görürsən, evdəki hesab bazardakıyla düz gəlmir.
Bayaqdan kazinoda pul uduzmaqdan bəhs edirik, amma deyilənə görə, kazinoda pul udanlar da olur. Onlara dair dəqiq statistika yoxdur, amma bəzilərini hamı tanıyır. O şanslı insanlar kazino sahibləridir, heç uduzduqları olmur, həmişə udurlar.
Yeri gəlmişkən, Las-Veqas neçə onilliklərdir sırf qumar puluyla dolanır, özü də pis dolanmır, varlı şəhərdir.
Bu günlərdə sabiq deputat Rüfət Quliyev də deyib ki, kazinolar xarici vətəndaşlar üçün açılmalıdır. Yəni kazinoları açaq, əyləncə sevən əcnəbilər gəlib pullarını, tutaq ki, Xəzərin sahilində, yəni Emin Ağalarovun “SeaBreeze” adlanan şəhərciyində xərcləsinlər.
Amma sabiq deputat nahaq ayrı-seçkilik edir, yerli vətəndaşların da kazinoda əylənmək, qumar oynamaq hüququ var. Bizim pulumuz pul deyil? Bəs biz hara gedək? Əksinə, öz xeyrimizi vətənə verməliyik. Yeni şüar da belə ola bilər: “Hamı burda oynasın, xeyir vətənə qalsın”. (Düzdür, bunun qafiyəsi düz gəlmir, amma cəhənnəmə gəlsin, pul olan yerdə qafiyə nəyə lazımdır, qoy qafiyə dərdini Baləli çəksin). Ona görə də hazırda hamımız intizarla gözləyitik.
O vaxt idman yarışlarının nəticələrinə mərc qoyulan totalizatorlar açılanda da ölkədə vay-nöfsə qopmuşdu, elə çıxırdı ki, camaat maaşını alan kimi cumacaq futbol mərci qoşulan kontorlara. Düzdür, onların müştərisi indi də az deyil, amma daha maşınını, evini satıb totalizatora qoyan yoxdur. Eləcə, kontorlar rentabelli işləyir, namxuda, tfu-tfu. Bizdə hamı futbol bilicisidir axı, oyunların hesabını öncədən təxmin edirlər, axırda isə çoxu uduzur. Azdan-çoxdan udanlar da var. Onlar ağıllı şəkildə oynayırlar, heç vaxt qızışmırlar, 3 dəfə udur, üç dəfə uduzurlar. Bir ayın sonunda haqq-hesab edəndə məlum olur ki, tutalım, 101 manat udub, 102 manat da uduzublar. Əvəzində o qədər matça maraqla baxıblar – 1 manata.
Yuxarıda Las-Veqasdan danışdıq, Makao yaddan çıxdı. Makao Çində yerləşir, xüsusi inzibati rayondur. Şərqin qumarxana paytaxtıdır, ümumi daxili məhsulunun həcmi 82,8 milyard dollardır, adam başına 121 min dollar düşür (dünyada 1-ci yer). Nəyin hesabına? Kazinoların.
Pandemiyadan qabaq Makaoya 39,4 milyon turist gəlib - Çindən 27,92 milyon, Honq-Konqdan 7,35 milyon, Tayvandan 1,06 milyon, Cənubi Koreyadan 743 min, Filippindən 423 min, Yaponiyadan 296 min... Malayziya, ABŞ, İndoneziya, Tayland, Hindistan, Sinqapur, Avstraliya, Kanada, Böyük Britaniya da kənarda qalmayıb, hərəyə 50-250 min arasında turist göndəriblər Makaoya.
Yəni kazino ziyanlı iş deyil. Dad-həzər o biri ...xanalardan. Təki Taylandı məşhur edən biznes növü buralara gəlməsin, kazinoya dözmək olar.
P.S. Kazino mövzusunda dara-bara salmağın xeyri yoxdur, plan varsa, açılacaq.
P.P.S. Biz gərək “kazino” yox, Anadolu türkləri kimi “qazino” deyək, qoy sözün kökü “qaz” olsun: birincisi, ora gedənlər adətən qazlı adamlar olurlar, ikincisi, orada onları qaz kimi yolurlar.
