Böyük Britaniyanın keçmiş baş naziri Boris Conson Almaniya kansleri Olaf Şoltsla Rusiya prezidenti Vladimir Putin arasında telefon danışığında "Normand formatı"nın yenidən yaradılmasının əlamətlərini görüb.
Qaynarinfo xəbər verir ki, siyasətçi bu barədə X sosial şəbəkəsindəki hesabında yazıb.
"Bizim Rusiya Federasiyası və Ukraynanı daxili çəkişmədə bərabərhüquqlu həmsöhbətlər hesab edən "Normandiya formatı"na qayıtmaq riskimiz var", deyə Conson qeyd edib.
Eyni zamanda, Böyük Britaniya hökumətinin keçmiş rəhbəri bu dialoq formatını "dəhşətli" adlandırıb. O, belə danışıqların başlanmasının "reallığa biabırçı xəyanət" olacağına əmin olduğunu bildirib. Bununla bağlı Conson Moskva ilə dialoqdan imtina etməyə çağırıb, əvəzində Kiyevin mövqeyinin genişmiqyaslı möhkəmlənməsinə diqqət yetirib.
Putinlə Şolts arasında təxminən iki ildən sonra ilk telefon danışığı noyabrın 15-də baş tutub. Söhbət zamanı Almaniya kansleri Rusiya prezidentini "ədalətli və davamlı sülhə nail olmaq" üçün danışıqları bərpa etməyə çağırıb və ona Ukraynaya yardımı davam etdirmək niyyəti barədə xəbərdarlıq edib.
Rusiya lideri də öz növbəsində Moskvanın Kiyevlə dialoqa hazır olduğunu təsdiqləyib. Buna baxmayaraq, o vurğulayıb ki, münaqişənin həlli üçün mümkün razılaşmalar yeni ərazi reallıqlarını nəzərə almalı və böhranın əsas səbəblərini aradan qaldırmalıdır.
Qeyd edək ki, "Normandiya formatı" Donbasdakı müharibəni və daha geniş mənada Rusiya-Ukrayna müharibəsini həll etmək üçün bir araya gələn dövlətlər qrupudur. Qrupu təşkil edən dörd ölkə - Almaniya, Rusiya, Ukrayna və Fransa - ilk dəfə 2014-cü ildə Fransanın Normandiya bölgəsində Normandiya enişi qeyd etmələri zamanı qeyri-rəsmi görüşüb.
Qrup liderlər və onların xarici işlər nazirləri arasında telefon danışıqları vasitəsilə fəaliyyət göstərir. Normandiya dördlüyü bəzən Belarus, İtaliya və Böyük Britaniyanı da əhatə edəcək şəkildə genişləndirilib.
2022-ci il yanvarın 26-da Parisdə Rusiyanın Ukraynaya müdaxiləsi ərəfəsində dörd ölkənin nümayəndələri arasında Normandiya dördlüyü görüşü keçirilib və ardınca yanvarın 28-də Fransa və Rusiya dövlət başçıları arasında telefon danışığı olub. Dörd hökumətin nümayəndələri Minsk II-ni dəstəklədiklərini və mövcud mübahisələrin həllinə sadiq olduqlarını təsdiqləyiblər.
Fevralın 10-da Normandiya dördlüyünün doqquz saatlıq görüşünün sonunda birgə bəyannamə razılaşdırılmasa da, nümayəndələr mart ayında yenidən görüşməyi planlaşdırmışdılar. Lakin Rusiyanın 2022-ci il fevralın 24-də Ukraynaya müdaxiləsi səbəbindən bu görüş baş tutmayıb. Volodimir Zelenski daha sonra bəyan edib ki, "Normandiya formatı" Rusiyanın hərəkətləri ilə məhv edilib.
Aydın
