DƏMƏŞQ, 21 dekabr (Reuters) - ABŞ-ın yüksək rütbəli diplomatları cümə günü Dəməşqdə Suriyanın yeni faktiki lideri Əhməd əl-Şaraa ilə görüş keçirdi. Görüş ölkənin siyasi keçidi müzakirə etmək məqsədilə təşkil olunmuş və "yaxşı" və "çox məhsuldar" kimi qiymətləndirilmişdir. ABŞ nümayəndə heyəti, həmçinin, əl-Şaraa-nın başına qoyulmuş 10 milyon dollarlıq mükafatın ləğv edildiyini elan edib.
ABŞ Dövlət Departamentinin Yaxın Şərq üzrə baş diplomatı Barbara Lif jurnalistlərə bildirib ki, bu görüş keçmiş Əl-Qaidə ilə əlaqəli olan "Hayat Təhrir əş-Şam" (HTŞ) təşkilatının iki həftə əvvəl Suriyanın uzun müddətli prezidenti Bəşər Əsədi devirməsindən sonra ABŞ-ın bu liderlərlə ilk birbaşa təması olub.
"HTŞ özünü praqmatik bir təşkilat kimi təqdim etdi," deyə Lif ABŞ nümayəndə heyətinə rəhbərlik etdikdən sonra keçirilən brifinqdə bildirib. O, sözlərdən çox hərəkətlərin əhəmiyyətinə diqqət çəkərək ABŞ rəsmilərinin terrorçu qrupların təhlükə yarada bilməyəcəyinə zəmanət verən inklüziv hökumət tələblərini təkrarladıqlarını vurğulayıb.
"Əhməd əl-Şaraa buna sadiqdir," deyə Lif qeyd edib. "Müzakirəmizə əsaslanaraq ona bildirdim ki, 'Ədalət üçün mükafat' proqramı çərçivəsində onun başına qoyulan mükafatı artıq axtarmayacağıq," deyə o əlavə edib.
Tədrici Əlaqələr
ABŞ, digər Qərb dövlətləri və bir çox suriyalı HTŞ qüvvələrinin Əsədi devirməsini məmnuniyyətlə qarşıladı. Bununla belə, təşkilatın sərt islamçı idarəçilik tətbiq edəcəyi, yoxsa demokratik idarəetməyə doğru addım atacağı sual altında qalır.
Qərb hökumətləri ehtiyatla HTŞ və onun lideri ilə əlaqə kanallarını açır, keçmişdə Əl-Qaidə komandiri olmuş bu liderin rəhbərlik etdiyi təşkilatın beynəlxalq terror təşkilatı statusundan çıxarılmasını müzakirə edir. ABŞ-ın səfəri son günlərdə Fransa və Böyük Britaniya ilə keçirilən oxşar görüşlərdən sonra baş tutub.
ABŞ-ın Suriyadakı Prioritetləri
ABŞ Suriyanın siyasi keçidi üçün prinsiplər irəli sürüb və inklüzivlik və azlıqların hüquqlarının qorunmasını vurğulayıb. Nümayəndə heyəti, həmçinin, 2012-ci ildə Suriyada reportaj hazırlayarkən qaçırılan jurnalist Ostin Tayz və Əsəd rejimi dövründə itkin düşmüş digər ABŞ vətəndaşları haqqında yeni məlumatlar toplamağa çalışıb.
ABŞ-ın girov məsələləri üzrə xüsusi nümayəndəsi Rocer Karstens bildirib ki, Vaşinqton Tayzın tapılması üçün Suriyanın müvəqqəti hakimiyyət orqanları ilə əməkdaşlıq edəcək. Karstens səfər zamanı Tayzla bağlı geniş məlumat topladığını, lakin bu məlumatların onun taleyini təsdiq etmədiyini deyib.
Diplomatiyada Dəyişiklik
ABŞ 2012-ci ildə Suriya ilə diplomatik əlaqələri kəsib və Dəməşqdəki səfirliyini bağlayıb. Lakin ABŞ-ın Suriyadakı əlaqələrini koordinasiya etmək üçün təyin edilmiş baş müşavir Daniel Rubinşteyn ABŞ rəsmilərinin Suriyaya daha çox səfər edəcəyini işarə edib.
"Biz bunu ağıllı şəkildə və mümkün qədər tez-tez həyata keçirməyə çalışacağıq," deyə Rubinşteyn bildirib və ABŞ-ın müharibədən zərər çəkmiş ölkəyə qarşı siyasətində dəyişiklik ola biləcəyini göstərib.
Suriyadakı dəyişən dinamika Qərb hökumətlərində ehtiyatlı nikbinlik yaradıb, lakin gələcək yol hələ də qeyri-müəyyəndir.
